Νέα μέτρα: Επιδόματα καυσίμων και τροφίμων – Πότε και πώς θα δοθούν

Νέα μέτρα: Η Ουκρανία εκτοξεύει το ενεργειακό κόστος. Επί τάπητος νέα μέτρα στήριξης από την κυβέρνηση. Ποιοι και πώς θα στηριχθούν άμεσα. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Με τον φόβο μεγάλων ανατιμήσεων στην αγορά ενέργειας βρίσκεται η κυβέρνηση αφού τα σύννεφα του πολέμου από την ουκρανική κρίση κινδυνεύουν να προκαλέσουν νέα ανάφλεξη στις διεθνείς τιμές των καυσίμων.

Με την ακρίβεια να έχει φωλιάσει για τα καλά σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, μεταφέροντας ασυνήθιστα βάρη στους καταναλωτές, τα σύννεφα πολέμου στην Ουκρανία αναζωπυρώνουν το ενεργειακό κόστος και καθιστούν επιβεβλημένα και νέα μέτρα.

Χθες μετά την ανακοίνωση του παγώματος της διαδικασίας πιστοποίησης του αγωγού Nord Stream 2, στο Ολλανδικό hub (TTF) η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 10,6% στα 80 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ το πετρέλαιο βρίσκεται μια ανάσα από τα 100 δολάρια το βαρέλι με το κλίμα να παραμένει εξαιρετικά ασταθές και όλες οι προβλέψεις να μιλούν για νέο ράλι τιμών το επόμενο διάστημα.

Ενδεικτική εικόνα του κλίματος που διαμορφώνεται είναι η χθεσινή δήλωση του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτή προέδρου του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ο οποίος προέβλεψε ότι η τιμή του φυσικού αερίου για την Ευρώπη θα εκτιναχθεί στα 2.000 ευρώ για την αγορά 1.000 κ.μ φυσικού αερίου λόγω της καθυστέρησης στην έναρξη λειτουργίας του Nord Stream 2. Σήμερα το αντίστοιχο κόστος για την χώρα μας δεν υπερβαίνει τα 700 έως 800 ευρώ!

Υπό το βάρος των πολιτικών και διπλωματικών εξελίξεων της Ουκρανικής κρίσης, συγκλήθηκε χθες νέα σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσία του Πρωθυπουργού, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα, συναρμοδίων υπουργών αλλά και θεσμικών φορέων της αγοράς με κυρίαρχη θέση στην αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.

Έτσι το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου πέρασε ο επικεφαλής της ΔΕΗ κ. Γιώργος Στάσσης, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Κώστας Ξιφαράς και ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας κ. Θανάσης Δαγούμας.

Η Ουκρανική κρίση στέλνει σημάδια νέας αποσταθεροποίησης των ενεργειακών τιμών αερίου κάτι που δημιουργεί ιδιαίτερη ανησυχία στην κυβέρνηση.

Αφενός γιατί πλήττει τα νοικοκυριά που καλούνται –παρά τις επιδοτήσεις- να υποστηρίξουν ένα υπέρογκο κόστος στους λογαριασμούς τους, αφετέρου τους επαγγελματίες όπου οι τιμές ροκανίζουν τη βιωσιμότητα χιλιάδων επιχειρήσεων που κινδυνεύουν με μαζικά λουκέτα.

Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει όλα τα σενάρια και μελετά όλες τις δυνατές πηγές εσόδων που θα συμβάλλουν στο μετριασμό του ενεργειακού κόστους.

Τα δικαιώματα των ρύπων και το πλεόνασμα των ΑΠΕ θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Υπολογίζεται ότι μέσα στο 2022 το Χρηματιστήριο ρύπων θα προσφέρει στην αγορά γύρω στα 2 δις και από αυτά τουλάχιστον το 1,5 θα τροφοδοτήσει το ΤΕΜ. Ταυτόχρονα οι προσφερόμενοι πόροι από τον ΕΛΑΠΕ, δηλαδή το Ταμείο των ΑΠΕ, θα είναι πάνω από 1 δισ.

Μελετώνται όμως εξονυχιστικά όλα τα δεδομένα της αγοράς, τα περιθώρια κέρδους των ηλεκτροπαραγωγών και οι τιμές χονδρεμπορικής ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν περιθώρια πρόσθετων μέτρων και εκπτώσεων στην αγορά προκειμένου να ανακουφίσουν από την ακρίβεια που σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις θα έχει διάρκεια και αυξημένο κόστος έως το 2023.

Στο μέτωπο της ενεργειακής ασφάλειας, νωρίτερα χθες η Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων με επικεφαλής τον Αντιπρόεδρο της ΡΑΕ κ. Δημήτρη Φούρλαρη πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με το ΔΕΣΦΑ και την ΔΕΗ προκειμένου να αποτυπωθεί η σημερινή κατάσταση, να αξιολογηθούν τα αποθέματα LNG στην Ρεβυθούσα και τα προγραμματισμένα φορτία και ταυτόχρονα η εικόνα στο οπλοστάσιο της ΔΕΗ, στις προμήθειες diesel, στον λιγνίτη και τα νερά.

Πρόκειται για τις εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας της αγοράς που θα επιστρατευτούν στο ακραίο σενάριο σφραγίσματος του ρωσικού αερίου που όλο και πιο δύσκολα εκτιμάται από διεθνείς αναλυτές ότι μπορεί να εφαρμοστεί.

Όπως έλεγαν χθες αρμόδιες πηγές, οι συνθήκες είναι ελεγχόμενες. Ωστόσο αν επιδεινωθεί η κατάσταση και η χώρα μας τεθεί σε συνθήκες συναγερμού, υπάρχουν εναλλακτικά μέτρα που θα ενεργοποιηθούν για την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς.

Tην ίδια στιγμή, πυρετώδεις διεργασίες συντελούνται και στην ΕΕ καθώς σήμερα αναμένεται να συγκληθεί το Gas Cordination Group που σε συνεργασία με την Κομισιόν εκπονεί σενάρια και προτείνει μέτρα για την επόμενη μέρα, τα οποία θα επικαιροποιηθούν με βάσεις τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο με την Ρωσία.

Να σημειωθεί ότι σήμερα η τιμή της χονδρεμπορικής του ρεύματος διαμορφώνεται στα 187,55 ευρώ /MW με οριακή άνοδο για την Ελλάδα. Αντίστοιχα υψηλές τιμές εμφανίζουν η Ρουμανία(+22,6%), η Βουλγαρία (+22,28%) η Σλοβακία (+40,56%) και η Ουγγαρία (+27%).

Νέα μέτρα: Ακριβές τιμές ενέργειας για τα επόμενα δύο χρόνια

Προ ημερών υψηλόβαθμο στέλεχος της ΔΕΗ είχε εκτιμήσει ότι οι τιμές της ενέργειας δεν πρόκειται να ομαλοποιηθούν νωρίτερα από το 2023. Αυτήν την εκτίμηση που επικρατεί στην αγορά της ενέργειας, φαίνεται να συμμερίζεται σε ανώτατο επίπεδο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό τουλάχιστον τεκμαίρεται από έγγραφο της Κομισιόν, το οποίο πρόκειται να δημοσιοποιηθεί το Μάρτιο και το οποίο δημοσιοποίησε το Euractiv, σύμφωνα με το οποίο οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές και ασταθείς τουλάχιστον μέχρι το 2023.

“Οι τιμές της ενέργειας συνεχίζουν να προκαλούν μεγάλη ανησυχία σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι υψηλές και ασταθείς τιμές του φυσικού αερίου, που επηρεάζονται έντονα από την υψηλή παγκόσμια ζήτηση και τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, οδηγούν σε υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας”, σημειώνει η Κομισιόν, η οποία στο έγγραφό της αναλύει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί:

“Με τις αποθήκες αερίου της ΕΕ σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και τις ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού που συνδέονται με τη χαμηλή χρέωση στους αγωγούς φυσικού αερίου από την Ανατολή, γινόμαστε μάρτυρες μιας αυξανόμενης κρίσης φυσικού αερίου σε σύγκριση με την κατάσταση την εποχή της ανακοίνωσης της Επιτροπής από τον περασμένο Οκτώβριο”.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου είναι περίπου 400% υψηλότερες από ό,τι πριν από ένα χρόνο και οι τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας ακολούθησαν το ίδιο μοτίβο, αυξάνοντας κατά 260%.

Αυτό έχει οδηγήσει σε άνοδο των λιανικών τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες είναι αυξημένες κατά 51% και 30% αντίστοιχα σε σχέση με πέρυσι.

Παράλληλα το έγγραφο υπογραμμίζει ότι οι επιπτώσεις των υψηλών τιμών βλάπτουν όλο το φάσμα της οικονομίας και αναμένεται να παραμείνουν βασικός μοχλός πληθωρισμού έως το 2022. Ήδη πλήγμα έχουν δεχθεί οι βιομηχανίες έντασης ενέργειας και πιθανότατα θα αυξήσουν τις τιμές σε άλλα προϊόντα περιλαμβανομένων και των τροφίμων.

Επίσης επηρεάζονται αρνητικά τα νοικοκυριά, ιδίως τα ευάλωτα, που ξοδεύουν όλο και μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους σε λογαριασμούς ενέργειας.

Νέα μέτρα: Ενέργειες για αντιμετώπιση της κρίσης

Το προσχέδιο που διέρρευσε περιλαμβάνει 12 ενέργειες που μπορεί να αναλάβει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αυτές περιλαμβάνουν τη δημιουργία ικανότητας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη συνεχή υποστήριξη για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που επηρεάζονται.

Οι δράσεις περιλαμβάνουν επίσης μέτρα για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Ευρώπης.

Μεταξύ άλλων η Κομισιόν προτείνει μια νομική απαίτηση οι χώρες της ΕΕ να διασφαλίζουν ένα ελάχιστο επίπεδο αποθήκευσης αερίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.

Στην κατεύθυνση αυτή για την διασφάλιση των προμηθειών και την καλύτερη προετοιμασία για τον επόμενο χειμώνα θα υπάρξει ένα “Σχέδιο για το χειμώνα” για τη στήριξη της ασφάλειας εφοδιασμού με κίνητρα και υποχρεώσεις για στρατηγική αποθήκευση.

Επίσης η ΕΕ θα ξεκινήσει ένα πιλοτικό έργο φέτος για να υποστηρίξει τις χώρες και τους φορείς της ΕΕ στην πραγματοποίηση κοινών προμηθειών για την πλήρωση της αποθήκευσης μέχρι το ελάχιστο απαιτούμενο στρατηγικό επίπεδο.

Ωστόσο η Κομισιόν αναφέρει ότι η αποθήκευση δε θα έχει καμία επίδραση για αυτόν τον χειμώνα καθώς τα επίπεδα αποθήκευσης έχουν φτάσει σε απροσδόκητα χαμηλά επίπεδα.

Για το σκοπό αυτό η Κομισιόν κάνει λόγο για διαφοροποίηση των προμηθειών από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το μεγαλύτερο μέρος του οποίου εισάγεται επί του παρόντος από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ.

Σύμφωνα με το έγγραφο, η Κομισιόν διερευνά επίσης ανησυχίες για “πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου και ιδίως από τη ρωσική εταιρεία παροχής αερίου Gazprom”.

Τέλος το έγγραφο της Επιτροπής αναφέρει ότι η καλύτερη λύση για τη μείωση της εξάρτησης από το εισαγόμενο αέριο και τις χαμηλότερες τιμές μακροπρόθεσμα είναι η επιτάχυνση της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης αερίων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

“Εάν δεν υπάρξει μαζική επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ θα εξαρτηθούν σημαντικά από τις τιμές του φυσικού αερίου τουλάχιστον έως το 2030”, αναφέρει το έγγραφο.

Νέα μέτρα: «Δεν καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια», λέει η κυβέρνηση

«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη νέα διάσταση του προβλήματος και τις πολύ αρνητικές εξελίξεις στην Ουκρανία» δήλωσε στην ΕΡΤ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου επιχειρώντας να εξηγήσει την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Αναφερόμενος στη Ρωσία και τις πρόσφατες εξελίξεις στο Ουκρανικό ο κ. Οικονόμου τόνισε πώς πρόκειται για «ευθεία καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. Αυτό προκαλεί ένα ντόμινο εξελίξεων τα ενεργειακά και αυτό έχει το αποτύπωμά του συνολικότερα στην οικονομία όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της υπόλοιπης Ευρώπης».

Δεν καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια σε ανατιμήσεις
Και όπως είπε, «απέναντι σε αυτό προσπαθούμε από την πρώτη στιγμή με κάθε μέσο, μέσα στα πλαίσια των αντοχών μας και τη οικονομίας μας να σταθούμε στο πλευρό της κοινωνίας. Οι δυσκολίες είναι μεγάλες».

Ο κ. Οικονόμου τόνισε ότι η κυβέρνηση δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια μπροστά στις αλλεπάλληλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία. «Προφανώς αυτά που κάνουμε, σε πολλούς συμπολίτες μας, δεν φαίνονται αρκετά. Παρόλα αυτά συνεχίζουμε ψύχραιμα και αποφασιστικά. Βοηθήσαμε και εξακολουθούμε να βοηθούμε τον κόσμο και στα ενεργειακά».

Αναφέρθηκε επίσης στα μέτρα προστασίας του εισοδήματος των πολιτών. «Θα είμαστε στο πλευρό της κοινωνίας κάνοντας ότι είναι δυνατόν, χωρίς ταυτόχρονα να διαλύσουμε τα πάντα και την αναπτυξιακή τροχιά της χώρας για να αντιμετωπίσουμε επιτέλους αυτές τις αλλεπάλληλες κρίσεις που ταλαιπωρούν το σύνολο του κόσμου».

Απαντώντας στις εκκλήσεις για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα είπε ότι από τις αναλύσεις των υπηρεσιακών παραγόντων δεν προκύπτει ότι «οποιαδήποτε μείωση στον ειδικό φόρο θα έδινε εκείνη την αύξηση στην κατανάλωση που θα αναπλήρωνε αυτό το χαμένο έσοδο» για το κράτος.

Συμπλήρωσε ότι όντως η συγκυρία είναι πολύ δύσκολη. «Ο κόσμος περνάει πραγματικά δύσκολα. Μας βρίσκει η μία κρίση μετά την άλλη. Πολλά πράγματα δείχνουν να επιδεινώνονται. Είμαστε μία δύσκολη καμπή και συγκυρία», επισήμανε.

«Εφαρμόζουμε μία πολιτική έμμεσης ενίσχυσης του εισοδήματος. Στηρίζουμε ενεργειακά τις υπέρογκες αυξήσεις με τις οποίες είμαστε όλοι αντιμέτωποι σε ρεύμα, κάθε μήνα με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που περιορίζουν το αποτύπωμα των αυξήσεων στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά», είπε.

Αναφερόμενος στους αγρότες ο κ. Οικονόμου είπε ότι θα αρχίσουν να βλέπουν τις κρατικές ενισχύσεις από αυτόν τον μήνα περισσότερο.

Μιλώντας για την εισφορά αλληλεγγύης ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επισήμανε ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν θα πληρώσει το 2022, γεγονός που έχει πολλαπλές θετικές συνέπειες

«Παραμένει πρόθεσή μας να μην υπάρχει εισφορά αλληλεγγύης για το 2023 και να υπάρξουν στοχευμένες πολιτικές στήριξης των πιο ευάλωτων, μέσα στα πλαίσια αντοχής του προϋπολογισμού μας», συμπλήρωσε.

Σχολιάζοντας το Ουκρανικό ζήτημα τόνισε ότι η μεγάλη ανησυχία αφορά τις τιμές των καυσίμων. «Σε ότι αφορά την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα. Έχουν εκπονηθεί όλες οι πρωτοβουλίες ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα στον εφοδιασμό. Η ροή του φυσικού αερίου προς τη χώρα κινδυνεύει άμεσα. Έχουν ληφθεί πρόνοιες για περαιτέρω προμήθειες για LNG και για φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν. Έχουμε επίσης τη δυνατότητα τα εργοστάσια διπλού καυσίμου να μπορούν να παράξουν ενέργεια είτε με αέριο είτε με πετρέλαιοα».

Νέα μέτρα: Έρχεται και το επίδομα Πάσχα

Εφάπαξ επίδομα στους οικονομικά ασθενέστερους σχεδιάζει η κυβέρνηση πριν από το Πάσχα σε συνάρτηση με την εξέλιξη του πληθωρισμού και των εσόδων του προϋπολογισμού, όπως είπε στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

«Ο πληθωρισμός πλήττει το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη και επηρεάζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Ό,τι και να κάνουμε δε μπορούμε να καλύψουμε πλήρως τα προβλήματα που έχουν και θα έχουν το επόμενο διάστημα τα νοικοκυριά», είπε και προσέθεσε ότι «ο προϋπολογισμός θα κρίνει αν θα βοηθήσουμε τα ευάλωτα νοικοκυριά με δώρο Πάσχα».

Από τις εισπράξεις Φεβρουαρίου θα εξαρτηθεί το ύψος αλλά και η περίμετρος των νέων μέτρων στήριξης σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών καθώς θα δείξουν το εάν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος.

Ο υπουργός σημείωσε, επίσης, ότι η Ελλάδα έχει πληθωρισμό που είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη.

«Πιστεύουμε ότι το πρόβλημα είναι παροδικό, αλλά κρατάει περισσότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις και έχει μεγαλύτερη ένταση», ανέφερε και επεσήμανε ότι ισχύει ακόμα η εκτίμηση για αποκλιμάκωση το δεύτερο τρίμηνο του 2022.

Επίσης, είπε ότι αν το πρόβλημα εξακολουθήσει και το δεύτερο εξάμηνο του 2022 θα είναι ηπιότερο.

Για τα περαιτέρω μέτρα στήριξης και ελάφρυνσης των νοικοκυριών ο υπουργός τόνισε ότι μειώθηκε σημαντικά ο ΕΝΦΙΑ και μέχρι το 2023 θα έχει καταργηθεί για όλους η εισφορά αλληλεγγύης.

Για τις επιχειρήσεις, από την άλλη, έκλεισε το παράθυρο για νέο κούρεμα στην επιστρεπτέα προκαταβολή. «Θα πρέπει να έχουμε στην άκρη κάποιους πόρους για δυσμενή σενάρια», είπε χαρακτηριστικά.