Απάτη: Σε… non stop απάτες προχωρούν οι επιτήδειοι καθώς επινοούν διαρκώς νέα κόλπα για να μας ξαφρίζουν. Τελευταία απάτη; Με… αναπάντητη!
Phising, vishing, spamming, scamming. Λέξεις που έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια και όλες έχουν κοινό παρονομαστή την επιχείρηση εξαπάτησης ανυποψίαστων πολιτών με στόχο την αφαίρεση προσωπικών στοιχείων και εν τέλει χρηματικών ποσών.
Aξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., εκτός από τις συνήθεις μορφές τηλεφωνικής εξαπάτησης με το πρόσχημα ότι συγγενικό πρόσωπο είχε τροχαίο, χρειάζεται χρήματα για έκτακτο χειρουργείο ή για την εξυπηρέτηση χρέους, την εμφάνισή της και στη χώρα μας έχει κάνει μια νέα, διεθνής μορφή απάτης, η επονομαζόμενη Wangiri – μέθοδος του ενός μόνο κουδουνίσματος.
Σε αυτή την περίπτωση, όπως σημειώνουν έμπειρα στελέχη των Αρχών, οι απατεώνες επιδιώκουν οι πολίτες να καλέσουν αυτοί αριθμούς υψηλής χρέωσης. Συνήθως, δε, οι αριθμοί αυτοί ξεκινούν από κωδικούς χωρών του εξωτερικού, όπως 0035, 0040, 0044 και 0049.
Οι επιτήδειοι που στήνουν τη συγκεκριμένη παγίδα δημιουργούν ένα σύστημα μέσω του οποίου πραγματοποιούνται δεκάδες κλήσεις τυχαίων αριθμών.
Όπως γράφουν τα «ΝΕΑ», κάθε κλήση ακούγεται μόνο μία φορά και στη συνέχεια εμφανίζεται ως αναπάντητη στο τηλέφωνο του παραλήπτη. Η κλήση συνήθως γίνεται σε εργάσιμες ώρες ή τη νύχτα για να μειωθεί η πιθανότητα ο ανυποψίαστος πολίτης να απαντήσει.
Οι χρήστες βλέποντας τον αριθμό και θεωρώντας ότι είναι νόμιμη κλήση καλούν ξανά τον αριθμό με αποτέλεσμα να γίνεται υψηλή χρέωση στον λογαριασμό του, με τους δράστες να επωφελούνται οικονομικά.
Όσο περισσότερο διαρκέσει η τηλεφωνική επικοινωνία τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η χρέωση!
Απάτη: Πώς θα προστατευτείτε από τους κλέφτες
Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να σας πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο) ή με το πρόσχημα πρόκλησης ατυχήματος από συγγενικό σας πρόσωπο, το οποίο είχε ως συνέπεια το θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό ανήλικου συνήθως παιδιού. Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά
Επισημαίνεται ότι στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών και σε καμία περίπτωση δεν υφίστανται παρέκκλιση από αυτές, με την καταβολή χρηματικών ποσών
Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού -συγγενικού σας προσώπου, να επιδιώκετε πάντα οι ίδιοι να επικοινωνείτε τηλεφωνικά με το γνωστό-συγγενικό σας πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται
Η επικοινωνία να γίνεται άμεσα, με δικό σας τηλέφωνο και κατόπιν δικής σας πρωτοβουλίας και να μην δέχεστε να μιλάτε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι ή σας έδωσαν οι δράστες να μιλήσετε
Να μην δέχεστε σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να σας οδηγήσουν σε Πιστωτικό Κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού
Να μην πείθεστε από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχετε εσείς προηγουμένως καλέσει
Να έχετε πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.)
Να ενημερώνετε πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος σας
Ενημερώστε φίλους, συγγενείς και κυρίως τους ηλικιωμένους, προκειμένου να μην πέσουν θύματα εξαπάτησης.
Απάτη: Οδηγός προστασίας
Συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης των πολιτών από επιτήδειους δίνει η ΕΛ.ΑΣ, με αφορμή σχετικά περιστατικά, ενώ εφιστά την προσοχή τους ώστε να μην πέσουν θύματα επιτήδειων.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η ΕΛ.ΑΣ, συνήθως οι δράστες πραγματοποιούν τις εξής ενέργειες:
Εισέρχονται σε οικίες ανυποψίαστων πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή ληστεία, εμφανιζόμενοι ως τεχνικοί (Δ.Ε.Η., συντήρησης ανελκυστήρων κ.λπ.) ή πωλητές διαφόρων ειδών ή γνωστοί συγγενικών προσώπων ή προφασίζονται εξόφληση χρέους από προγενέστερη αγορά ειδών ή ασφαλιστήριου συμβολαίου.
Πλησιάζουν, κυρίως ηλικιωμένους, δήθεν ως απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και προφασιζόμενοι άμεση και επείγουσα οικονομική ανάγκη, επιδιώκουν να τους αποσπάσουν χρήματα. Συνήθως τους προσεγγίζουν κατά την έξοδο ή λίγο πριν την είσοδο στην κατοικία τους, έξω από Τράπεζες, σε εμπορικά καταστήματα ή αγορές.
Ενημερώνουν, κυρίως επαγγελματίες, ότι δήθεν εκ παραδρομής κατέθεσαν μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, ως αντίτιμο για υπηρεσία ή προϊόν που αγόρασαν από αυτούς και ζητούν την επιστροφή της διαφοράς. Συνήθως ισχυρίζονται ότι κατά την πληκτρολόγηση του ποσού «πάτησαν κατά λάθος» ένα μηδενικό παραπάνω και αντί π.χ. για 700 ευρώ κατέθεσαν 7.000 ευρώ ή αντί για 1.300 ευρώ κατέθεσαν 13.000 ευρώ. Για να αποδείξουν μάλιστα τον ισχυρισμό τους, αποστέλλουν πλαστό αποδεικτικό της κατάθεσης χρημάτων.
Παράλληλα, όπως αναφέρει η ΕΛΑΣ σε άλλες περιπτώσεις οι επιτήδειοι:
Τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες, προσποιούμενοι αστυνομικούς, γιατρούς ή δικηγόρους υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο, συνήθως παιδί τους, έχει προκαλέσει τροχαίο, με θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό, συνήθως ανήλικου. Αμέσως μετά απαιτούν σημαντικά χρηματικά ποσά για να αποφευχθούν δήθεν επικείμενες ποινικές συνέπειες.
Αναζητούν υποψήφιους αγοραστές για να πωλήσουν, ως «ευκαιρία», διάφορα είδη (κοσμήματα, ηλεκτρικά είδη, κινητά τηλέφωνα κ.λπ.), δήθεν μεγάλης άξιας, σε χαμηλές τιμές. Αφού παζαρέψουν την τιμή, τελικά «συμβιβάζονται» σε μια χαμηλή τιμή και πωλούν τα είδη, τα οποία ωστόσο είναι κατά κανόνα ευτελούς αξίας.
Αναρτούν ή αναζητούν αγγελίες στο διαδίκτυο για δήθεν αγοραπωλησία προϊόντων ή οχημάτων και εξαπατούν πολίτες. Ειδικότερα, ως αγοραστές, αποστέλλουν το χρηματικό αντίτιμο του προϊόντος που υποτίθεται ότι θα αγοράσουν (π.χ. μέσω e-banking, paypal κ.λπ), χωρίς να το παραλάβουν ποτέ ή παραλαμβάνουν άλλο, ευτελούς αξίας, ενώ, ως πωλητές, πείθονται από τους δράστες ότι έχουν εξοφληθεί για το προϊόν που πούλησαν, κυρίως με τους εξής τρόπους:
Τους επιδεικνύουν ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, όπου αποτυπώνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό τους ή πλαστή βεβαίωση μεταφοράς εμβασμάτων.
Τους πείθουν να εκδώσουν, μέσω εφαρμογής πιστωτικού ιδρύματος, κωδικό με το αντίτιμο της συναλλαγής. Στη συνέχεια τους ζητούν τον κωδικό αυτό, ισχυριζόμενοι ότι θα καταθέσουν, μέσω του κωδικού, το οφειλόμενο πόσο στο λογαριασμό τους. Όμως, στην πραγματικότητα, οι δράστες χρησιμοποιώντας τον κωδικό αυτό, κάνουν ανάληψη, μέσω ΑΤΜ, του ποσού από τον λογαριασμό του πωλητή.
Για την αποφυγή εξαπάτησής τους η ΕΛΑΣ συμβουλεύει τους πολίτες:
Να ενημερώνουν πάντα τις αστυνομικές αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους.
Να μην πείθονται εύκολα από άτομα, τα οποία σας «πλησιάζουν» ως γνωστοί συγγενικών – φιλικών προσώπων.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να εισέλθουν στην οικία τους.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να τους πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου, για παράδειγμα νοσηλεία σε νοσοκομείο. Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδουν σε προτροπές για συνάντηση.
Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού ή συγγενικού τους προσώπου, να επιδιώκουν πάντα οι ίδιοι να επικοινωνούν τηλεφωνικά με το συγκεκριμένο πρόσωπο, για επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό τους τηλέφωνο και κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας και να μην δέχονται να μιλάνε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να παραδώσουν χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί – συγγενείς τους.
Να μην δέχονται σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να τους οδηγήσουν σε πιστωτικό κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
Να μην πείθονται εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων που τους προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δε χωρίς να δουν πρώτα τα προϊόντα αυτά.
Να μην πείθονται από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι δημόσιας υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχουν καλέσει προηγουμένως οι ίδιοι.
Να μην πείθονται όταν άγνωστοι τους ζητούν να καταβάλλουν χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα – εταιρείες για αγορά αγαθών – προσφορά υπηρεσιών.
Επισημαίνεται ότι από νοσοκομεία ή από δημόσιες υπηρεσίες δεν χρησιμοποιείται η πρακτική υπάλληλοί τους να μεταβαίνουν σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους και να ζητούν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν.
Να επαληθεύουν τις κινήσεις στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς πριν από την οποιαδήποτε συναλλαγή και να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν χρήματα, χωρίς προηγούμενη διασταύρωση οικονομικών στοιχείων.
Να αποφεύγουν τη γνωστοποίηση προσωπικών οικονομικών δεδομένων (αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών, προσωπικούς κωδικούς (ΡΙΝ), αριθμούς πιστωτικών καρτών, πληροφορίες καρτών ΑΤΜ, κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών κλπ).
Σε περίπτωση ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων σε υποψήφιο πωλητή, να διασταυρώνουν τα στοιχεία του, ως δικαιούχου του υποδεικνυόμενου λογαριασμού (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ.).
Να αποφεύγουν την προκαταβολή χρημάτων σε ιδιώτες πωλητές, τους οποίους δεν γνωρίζουν, ακόμη και εάν αυτοί αποκαλύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον αριθμό του τραπεζικού τους λογαριασμού.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν εντοπίζουν αγγελίες πώλησης οχημάτων σε δελεαστικές τιμές, ως «ευκαιρία αγοράς».
Να αποφεύγουν, κατά προτίμηση, τις συναλλαγές με πρόσωπα τα οποία παρέχουν στοιχεία επικοινωνίας εκτός Ελλάδας.
Να έχουν πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσουν σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
Να προσπαθούν να συγκρατούν τα χαρακτηριστικά των δραστών, τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), τους τηλεφωνικούς αριθμούς από τους οποίους τους καλούν ή την ηλεκτρονική διεύθυνση της αγγελίας (URL) για να βοηθήσουν το έργο των διωκτικών αρχών.