Μας τα αρπάζουν από παντού! Δείτε τι πληρώνουμε σε χαράτσια χωρίς να το γνωρίζουμε

Δημοτικά τέλη: Την ώρα που η ακρίβεια… καλπάζει, οι νέες αυξήσεις στα δημοτικά τέλη φέρνουν τους λογαριασμούς στα ύψη!

Αυξήσεις σε δημοτικά –και ειδικότερα σε ανταποδοτικά- τέλη καλούνται να πληρώσουν οι δημότες της χώρας από την έναρξη του 2022. Οι αυξήσεις είναι δύο επιπέδων και αφορούν αφενός μεν τα τέλη καθαριότητας, αφετέρου δε τον ηλεκτροφωτισμό των πόλεων. Παρά τις επισημάνσεις των δημάρχων προς την κυβέρνηση για το μεγάλο κόστος που θα πλήξει τον ήδη επιβαρυμένα οικονομικά των Δήμων, και βεβαίως και των δημοτών, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απέρριψε σχετικές προτάσεις για αναβολή των επιβαρύνσεων ή άλλα μέτρα οικονομικής στήριξης.

Αρχικά, από 1ης Ιανουαρίου 2022 θεσπίστηκε το (νέο) τέλος ταφής, του «νόμου Σκρέκα» (νόμος του υπουργού Περιβάλλοντος που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι). Σύμφωνα λοιπόν με το νόμο 4819/2021 (άρθρο 38) η ταφή κάθε τόνου αστικών απορριμμάτων (ή υπολειμμάτων από Κέντρα Ανακύκλωσης και Μονάδες Επεξεργασίας) σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής από 1/1/2022 θα κοστίζει επιπλέον 20 ευρώ.

Το τέλος ταφής θα αυξάνεται σταδιακά μέχρι τις 1/1/2027 οπότε θα φτάσει τα 55 ευρώ/τόνο. Για παράδειγμα, στην Αττική όπου σήμερα κάθε τόνος θάβεται με περίπου 60 ευρώ/τόνο, το κόστος αυξάνεται σήμερα κατά 1/3 και σχεδόν θα διπλασιαστεί σε βάθος εξαετίας. Το τέλος ταφής υπολογίζεται ανά εξάμηνο με βάση τις πραγματικές ποσότητες αποβλήτων που διατέθηκαν στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ).

Όπως προβλέπεται στη σχετική διάταξη (παράγραφος 2):

«Το τέλος ταφής ορίζεται σε είκοσι (20) ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται ετησίως κατά πέντε (5) ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά τόνο. Από την 1η Ιανουαρίου 2026 το τέλος ταφής ορίζεται σε σαράντα πέντε (45) ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται στην τιμή των πενήντα πέντε (55) ευρώ ανά τόνο από την 1η Ιανουαρίου 2027, η οποία και παραμένει σταθερή για τα επόμενα έτη».

Αρχικά, οι μεσοσταθμικές αυξήσεις ανά τη χώρα υπολογίζεται ότι αντιστοιχούν σε 10 ευρώ για μια κατοικία 100 τ.μ. Υπολογίζεται ότι καθόλη τη διάρκεια του 2022, το συγκεκριμένο τέλος θα επιβαρύνει Δήμους και δημότες με επιπλέον 80 εκατ. ευρώ.

Η ΚΕΔΕ είχε ζητήσει αναβολή της επιβολής του τέλους ταφής μέχρι τα τέλη του 2023, υπό το δεδομένο ότι ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί «με κύρια ευθύνη της κεντρικής διοίκησης» τα έργα που θα ενισχύσουν την ανακύκλωση και θα εκτρέψουν απορρίμματα από τις χωματερές. Δεν εισακούσθηκε. Ο πρωθυπουργός έκλεισε κάθε συζήτηση αναβολής.

Απροσδιόριστες, αλλά σαφώς μεγαλύτερες, θα είναι οι αυξήσεις του ενεργειακού κόστους. Σύμφωνα με υπολογισμούς της ΚΕΔΕ, σήμερα το ενεργειακό κόστος για τους δήμους είναι περίπου 300 εκατ. ευρώ και λόγω των αυξήσεων υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν επιπλέον 120 εκατ. ευρώ. Οπως είναι γνωστό, η μέση χονδρική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος έχει υπερτριπλασιαστεί στη χώρα μας το τελευταίο 11μηνο (Ιανουάριος-Νοέμβριος 2021).

Τι μέρος των αυξήσεων από τον οδοφωτισμό και το κόστος λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Άρδευσης (ΔΕΥΑ) θα καταλήξει στους δημότες; Οι περιπτώσεις ποικίλλουν ανάλογα με τον Δήμο. Για παράδειγμα, μεγαλύτερο αναμένεται α είναι το κόστος για έναν Δήμο που χρησιμοποιεί κυρίως γεωτρήσεις σε σύγκριση με έναν άλλο Δήμο που αξιοποιεί νερό από λίμνες ή άλλους ταμιευτήρες.

Οι δημοτικές αρχές καταγράφουν τα σενάρια των αυξήσεων και ορισμένες εξ αυτών θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να αξιοποιήσουν αποθεματικά τους για την απορρόφηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους. Πάντως, οι περισσότεροι εκτιμούν ότι οι δήμοι δεν μπορούν να απορροφήσουν αυτές τις διαφορές, οι οποίες θα επιβαρύνουν τα… γνωστά υποζύγια.

Από πλευράς δημάρχων, έχει τονιστεί ότι τα κόστη των παραπάνω αυξήσεων θα είναι τέτοια που σχεδόν σίγουρα θα «εξανεμίσουν» τις αυξήσεις στους ΚΑΠ (ύψους 300 εκατ. ευρώ) που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση για τους ΟΤΑ από το 2023, πριν καν υλοποιηθούν αυτές οι εξαγγελίες.

Όλα αυτά, ενώ το 2021 οι δήμοι, σύμφωνα με στοιχεία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, παρουσίασαν «άνοιγμα» περίπου 400 εκατ. ευρώ στα ταμεία τους. Πρόκειται για έλλειμμα που προέκυψε καθώς λόγω της πανδημίας μειώθηκαν τα έσοδα των δήμων, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν τα έξοδα, δεδομένου ότι χρειάστηκε να καλύψουν κοινωνικές ανάγκες που προέκυψαν. Έως το τέλος του 2021 οι δήμοι έλαβαν έκτακτη επιχορήγηση ύψους 230 εκατ. ευρώ για την κάλυψη ακριβώς του ελλείμματος που δημιουργήθηκε από την πανδημία. Υπολείπονται ωστόσο 170 εκατ. ευρώ, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις του Παρατηρητηρίου του υπουργείου Εσωτερικών.

Δημοτικά τέλη: Εξώδικο δήμου κατά της «ΗΡΩΝ» για παρακρατήσεις!

Παράλληλα, στα κάγκελα βρίσκονται πολλοί δήμαρχοι σε όλη τη χώρα με εταιρείες ενέργειας οι οποίες δεν αποδίδουν τα δημοτικά τέλη που εισπράττουν μέσω των λογαριασμών ρεύματος, στους δήμους.

Το θέμα τέθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΚΕΔΕ από τον α’ αντιπρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και δήμαρχο Αμπελοκήπων -Μενεμένης Λάζαρο Κυρίζογλου, ο οποίος κατονόμασε, μάλιστα, σε συγκεκριμένες εταιρείες (ΗΡΩΝ και WATT AND WOLT), αποκαλύπτοντας ότι ο δήμος του έχει στείλει σχετικό εξώδικο στην πρώτη από αυτές.

Εξώδικο
Όπως αναφέρεται στο εξώδικο της «ΗΡΩΝ ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΙΚΗΣ ΑΕ» που δημοσιεύει η aftodioikisi.gr, ενώ με βάση το άρθρο 43, παρ. 1β του νόμου 3979/2011 ορίζει ότι τα δημοτικά τέλη «αποδίδονται στο δικαιούχο δήμο, βάσει σχετικής εκκαθαριστικής κατάστασης εντός του δεύτερου μήνα από τη λήξη του μήνα, στον οποίο λογιστικώς ανήκουν οι λογαριασμοί», η συγκεκριμένη εταιρεία επανειλημμένως δεν έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις της και δεν έχει αποδώσει έγκαιρα τα οφειλόμενα ποσά προς το δήμο Αμπελοκήπων -Μενεμένης.

Για το λόγο αυτό ο δήμος καλεί την εταιρεία να αποδώσει εντός δεκαημέρου τα οφειλόμενα ποσά, αλλιώς απειλεί ότι θα προχωρήσει σε όλες τις νόμιμες ενέργειες εναντίον της εταιρείας για τη διαφύλαξη των έννομων συμφερόντων του δήμου.

Να σημειωθεί ότι κατά την σχετική εισήγησή του στη συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ, ο κ. Κυρίζογλου ζήτησε να συνταχθεί από τους νομικούς συμβούλους της Κεντρικής Ένωσης Δήμων σχέδιο αγωγής και μήνυσης κατά των εταιρειών, προκειμένου να χρησιμοποιείται από τους δήμους, θέμα για το οποίο θα ληφθεί απόφαση σε επόμενο διοικητικό συμβούλιο.

«Όταν οι εταιρείες δεν αποδίδουν στους δήμους τα χρήματα από τους λογαριασμούς μέσα στην προθεσμία που ορίζεται, τότε διαπράττουν το Ποινικό αδίκημα υπεξαίρεσης», κατέληξε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.

Δημοτικά τέλη: Πώς θα πληρώνουμε ανάλογα τα… σκουπίδια μας

Η εφαρμογή του νέου συστήματος «Πληρώνω όσο πετάω» αλλά και νέο Σύστημα επιστροφής χρημάτων για τις φιάλες μιας χρήσης προβλέπει το νομοσχέδιο για την ανακύκλωση που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωνσταντίνος Σκρέκας, έθεσε σε συμπληρωματική δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το επικαιροποιημένο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της 30ης Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, οργάνωση του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης και άλλες συναφείς διατάξεις »

Στο νομοσχέδιο μεταξύ των διατάξεων προβλέπεται ότι για τη χωριστή συλλογή των υλικών, να χρησιμοποιούνται υποχρεωτικά κάδοι ή μέσα συλλογής διαφορετικού χρώματος ενώ καθιερώνεται η χωριστή συλλογή και ανακύκλωση στις σχολικές μονάδες.

Προβλέπεται ρητώς η υποχρέωση πρόβλεψης χώρου στις νέες οικοδομές για τη συλλογή και αποθήκευση αποβλήτων.

Θεσπίζεται ουσιαστικά το πλαίσιο με το οποίο οι Δήμοι θα μπορούν να διαμορφώνουν τα δημοτικά τους τέλη, ανάλογα με πόσα απόβλητα παράγει ο κάθε δημότης, αλλά και ανάλογα με πόσα από αυτά ανακυκλώνει – και όχι βάσει των τετραγωνικών του ακινήτου του όπως ίσχυε μέχρι σήμερα. Η εφαρμογή του «Πληρώνω όσο πετάω» σε υποχρεωτική βάση για τους Δήμους ξεκινά από τον Ιανουάριο του 2023, με εφαρμογή σε σημαντικούς παραγωγούς αποβλήτων, όπως μεγάλα ξενοδοχεία και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ενώ γίνεται υποχρεωτική από 1.1.2028 για όλους τους Δήμους με πληθυσμό πάνω από 20.000 κατοίκους.

Αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά εργαλεία για τη μείωση της υγειονομικής ταφής και την προώθηση της ανακύκλωσης που μέχρι σήμερα εξέλειπε από τη χώρα μας και η εφαρμογή του γινόταν μόνο σε πιλοτικό επίπεδο.

Ως σύστημα «πληρώνω όσο πετάω» θα νοείται το σύστημα με το οποίο οι παραγωγοί αποβλήτων χρεώνονται με βάση την πραγματική ποσότητα των παραγόμενων από αυτούς αποβλήτων.

Σε εφαρμογή του συστήματος αυτού, ο υπολογισμός του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού μπορεί να γίνεται και στη βάση της παραγωγής αποβλήτων ανά νοικοκυριό ή κτιριακό συγκρότημα, επαγγελματική δραστηριότητα, πολεοδομική ή δημοτική ενότητα, υπό την προϋπόθεση ότι ο οικείος ο.τ.α. α΄ βαθμού διαθέτει σύστημα μέτρησης των παραγομένων αποβλήτων ή για κάποιο από τα ρεύματα των παραγόμενων αποβλήτων.

Προς τον σκοπό αυτό, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του ο.τ.α. α’ βαθμού, επιλέγεται η εφαρμογή του συστήματος της παρούσας και καθορίζονται, πέραν των συντελεστών του άρθρου 1, τα εξής:

τα ρεύματα των αποβλήτων για τα οποία εφαρμόζεται το σύστημα της παρούσας,
ο καθορισμός των υποχρέων προς απόδοση του τέλους,
οι μονάδες μέτρησης (βάρος ή όγκος) και η αντίστοιχη τιμή μονάδος, η οποία μπορεί να διαφοροποιείται ανά κατηγορίες αποβλήτων,
η αναλογία των ανταποδοτικών τελών που υπολογίζονται κατά το άρθρο 1 σε σχέση με τον υπολογισμό στη βάση της παραγωγής αποβλήτων,
οι τρόποι υπολογισμού, είσπραξης ή επιστροφής του μέρους του τέλους που υπολογίζεται βάσει των παραγόμενων αποβλήτων και
κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή του συστήματος της παρούσας.

Από την 1η Ιανουαρίου 2023 οι ο.τ.α. α’ βαθμού με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκεται σε λειτουργία Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) ή ιδιωτική ΜΕΒΑ που εξυπηρετεί τον οικείο ο.τ.α. α΄ βαθμού, υποχρεούνται να εφαρμόσουν το σύστημα για τα βιολογικά απόβλητα που παράγονται από τους φορείς , οι οποίοι και καθίστανται υπόχρεοι για την απόδοση του τέλους.

Για την εφαρμογή του εν λόγω συστήματος, οι ο.τ.α. α’ βαθμού υποχρεούνται να διαθέτουν σύστημα μέτρησης των παραγομένων βιολογικών αποβλήτων

Από την 1η Ιανουαρίου 2023 οι ο.τ.α. α’ βαθμού, υποχρεούνται να εφαρμόσουν το σύστημα για τα αστικά απόβλητα που παράγονται από τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα και τα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα άνω των εκατό (100) κλινών καθώς και από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν εντός των ορίων της αρμοδιότητάς τους, οι φορείς λειτουργίας των οποίων καθίστανται υπόχρεοι για την απόδοση του τέλους. Στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβάνονται και οι πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.

Για την εφαρμογή του εν λόγω συστήματος, οι ο.τ.α. α’ βαθμού υποχρεούνται να διαθέτουν σύστημα μέτρησης των παραγομένων αστικών αποβλήτων από τους φορείς και από την 1η Ιανουαρίου 2028 οι ο.τ.α. α’ βαθμού με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων υποχρεούνται να εφαρμόσουν το σύστημα

Δημοτικά τέλη: Σύστημα επιστροφής χρημάτων για τις φιάλες μιας χρήσης
Θεσπίζεται η λειτουργία από το 2023 συστήματος εγγυοδοσίας για συσκευασίες αλουμινίου και γυάλινες φιάλες μίας χρήσης, με επιστροφή στον πολίτη του εγγυοδοτικού αντίτιμου όταν επιστρέφει την κενή συσκευασία επιπρόσθετα αντίστοιχης υποχρέωσης που έχει ήδη θεσπιστεί για τις πλαστικές φιάλες. Το μέτρο αυτό ήδη εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία, η Νορβηγία, η Σουηδία κ.ά.

Προώθηση της χωριστής συλλογή αποβλήτων

Έως την 1η Ιανουαρίου 2024 οι Δήμοι υποχρεούνται να οργανώνουν τη χωριστή συλλογή των επικίνδυνων αποβλήτων στα νοικοκυριά, από είδη καθημερινής χρήσης, όπως τα προϊόντα καθαρισμού (χλωρίνες κ.λπ.), τα βερνίκια, τα χρώματα κλπ., κατά περίπτωση, είτε στο κατάστημα πώλησης είτε στα πράσινα σημεία τους ή σε οποιονδήποτε άλλον αδειοδοτημένο χώρο που υποδεικνύει ο οικείος ΦοΔΣΑ.
Επιπλέον της υποχρεωτικής χωριστής συλλογής των βιοαποβλήτων έως το τέλος του 2022 από τους Δήμους, τίθεται και η υποχρέωση χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης βιοαποβλήτων μεγάλων παραγωγών με ευθύνη τους και κάλυψη εκ μέρους τους του σχετικού κόστους, ενώ παράλληλα προβλέπεται ελάφρυνση των σχετικών δημοτικών τελών τους.
Διευρύνεται η υποχρέωση για τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων υλικών, δηλαδή χαρτιού, γυαλιού, μετάλλων, πλαστικών. Περαιτέρω προβλέπονται κυρώσεις σε περίπτωση μη εφαρμογής του μέτρου.
Σε όλα τα νέα κτίρια υποχρεωτικά εξασφαλίζεται κατάλληλος χώρος για τη συλλογή και αποθήκευση τουλάχιστον τεσσάρων ρευμάτων αποβλήτων σε κατάλληλους περιέκτες. Έτσι, θα διευκολύνεται η χωριστή συλλογή, η εφαρμογή του «Πληρώνω όσο Πετάω», αλλά και η μείωση των κάδων στον δρόμο.
Απλοποιούνται οι διατάξεις σχετικά με τα Πράσινα Σημεία και καταργείται η διάκριση σε μικρά και μεγάλα.
Απλοποιείται η αδειοδότηση των μονάδων κομποστοποίησης.
Αναβάθμιση της ποιότητας των ανακυκλώσιμων υλικών και της λειτουργίας μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων

Προώθηση της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων κτηνοτροφικών μονάδων

Εκσυγχρονισμός και αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τη διαχείριση των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)

Ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο 30% στις πλαστικές σακούλες

Θεσπίζεται από τον Ιανουάριο του 2025 υποχρέωση για ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο 30% στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς, ενώ από τον Ιανουάριο του 2023 (2 χρόνια νωρίτερα), εφαρμόζεται το ίδιο μέτρο στους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης οι οποίοι απαγορεύεται να προμηθεύονται πλαστικές σακούλες μεταφοράς που δεν περιέχουν τουλάχιστον 30% ανακυκλωμένο πλαστικό.
Προώθηση του οικολογικού σχεδιασμού συσκευασιών

Από την 1η Ιουνίου 2022 επιβάλλεται τέλος ανακύκλωσης 8 λεπτών για τα προϊόντα μέρος της συσκευασίας των οποίων περιέχει πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) κατά την πώλησή τους σε κάθε νόμιμο σημείο πώλησης. Η καταβολή του τέλους επιβάλλεται στους καταναλωτές ανά τεμάχιο προϊόντος κατ’ αντιστοιχία με την ακολουθούμενη πρακτική για τις πλαστικές σακούλες.

Τίθενται το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου σχεδίου νόμου, ήτοι η θέσπιση ενιαίου πλαισίου για τη διαχείριση των αποβλήτων, μέσα από την ενσωμάτωση των Οδηγιών (ΕΕ) 2018/851 και 2018/852, καθώς και η ρύθμιση του
πλαισίου λειτουργίας του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) και άλλων συναφών ζητημάτων.

Θεσπίζεται το πλαίσιο ως προς το πότε μια ουσία ή ένα αντικείμενο που προκύπτει από διαδικασία παραγωγής θεωρείται ότι δεν συνιστά απόβλητο αλλά υποπροϊόν, σε συμμόρφωση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ όπως έχει τροποποιηθεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/851, ώστε να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας και να διευκολύνεται η συνετή και ορθολογική χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων