Κρίσιμα 24ωρα: Αυτό που έρχεται δεν το φανταζόμαστε – Τι πρέπει να κάνουμε

Πυρηνικός πόλεμος: Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναστέλλει τη συμμετοχή της χώρας του στη συνθήκη μείωσης πυρηνικών όπλων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, θέτοντας σε κίνδυνο το τελευταίο σύμφωνο που ρυθμίζει τα δύο μεγαλύτερα πυρηνικά οπλοστάσια του κόσμου. Έρχεται «Αρμαγεδδών»; Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε τη δήλωση-βόμβα στην ετήσια ομιλία του για την κατάσταση του έθνους στην Εθνοσυνέλευση της Ρωσίας.

Ώρες μετά την ομιλία του, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι η απόφαση για αναστολή της συμμετοχής στη συνθήκη ήταν «αναστρέψιμη».

Η συνθήκη θέτει όρια στον αριθμό των αναπτυγμένων πυρηνικών όπλων διηπειρωτικής εμβέλειας που μπορούν να διαθέτουν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία.

Παρατάθηκε για τελευταία φορά στις αρχές του 2021 για πέντε χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι οι δύο πλευρές θα πρέπει σύντομα να ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία ελέγχου των εξοπλισμών.

Σύμφωνα με τη βασική συνθήκη ελέγχου των πυρηνικών όπλων, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ρωσία επιτρέπεται να διενεργούν επιθεωρήσεις στις εγκαταστάσεις όπλων η μία της άλλης, αν και οι επιθεωρήσεις είχαν σταματήσει από το 2020 λόγω της πανδημίας Covid-19. Ενώ η Ρωσία δεν αποχωρεί πλήρως από το σύμφωνο, φαίνεται να επισημοποιεί την τρέχουσα θέση της. Για μήνες, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν απογοητευμένοι για την έλλειψη συνεργασίας της Ρωσίας με τη συμφωνία.

Η τελευταία εναπομείνασα συνθήκη που περιορίζει τα ρωσικά και αμερικανικά πυρηνικά όπλα βρισκόταν ήδη σε σοβαρό κίνδυνο πριν από την ανακοίνωση του Πούτιν. Αν πράγματι καταρρεύσει θα αυξηθεί δραματικά ο κίνδυνος μιας νέας κούρσας εξοπλισμών παράλληλα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, με καμία πλευρά δεν μπορεί να μην μπορεί να βασιστεί στο σταθερό, προβλέψιμο πλαίσιο που παρείχαν οι διαδοχικές πυρηνικές συμφωνίες εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια.

Αναλυτές ασφαλείας είπαν ότι αυτό θα μπορούσε να περιπλέξει σε μεγάλο βαθμό τον ευαίσθητη σχέση που στηρίζει την αμοιβαία αποτροπή μεταξύ των δύο χωρών, ενώ επίσης θα ωθούσε άλλες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ινδία και το Πακιστάν να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια.

O εφιάλτης των πυρηνικών κεφαλών

Σε μια σημαντική ομιλία σχεδόν ένα χρόνο μετά την εισβολή του στην Ουκρανία, ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία δεν εγκαταλείπει τη συνθήκη New START, τη συμφωνία που υπογράφηκε το 2010 και περιορίζει τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών κεφαλών που έχουν αναπτυχθεί από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ.

Ωστόσο, ειδικοί στα πυρηνικά επεσήμαναν ότι η συνθήκη δεν περιέχει καμία διάταξη που να εμποδίζει την αναστολή της συμμετοχής, όπως είπε ότι έκανε η Μόσχα. Έχουν μόνο την επιλογή να αποσυρθούν.

Ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει τη συζήτηση μόνο όταν ληφθούν επίσης υπόψη τα γαλλικά και βρετανικά πυρηνικά όπλα, ένας όρος που οι αναλυτές είπαν ότι δεν ήταν αρχικός, καθώς βρήκε αντίθετη την Ουάσιγκτον και θα απαιτούσε πλήρη αναθεώρηση της συνθήκης. Ο Ουίλιαμ Αλμπέρκι, διευθυντής στρατηγικής, τεχνολογίας και ελέγχου των όπλων στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, λέει οτι η Ρωσία αποφάσισε ότι θα μπορούσε να ζήσει χωρίς τη New START, αλλά επεδίωξε να ρίξει την ευθύνη στην Ουάσιγκτον.

Η συνθήκη περιορίζει ουσιαστικά τον αριθμό των κεφαλών ανά πύραυλο που μπορεί να αναπτύξει κάθε πλευρά, οπότε η κατάρρευσή της θα μπορούσε να πολλαπλασιάσει αμέσως τον αριθμό των κεφαλών, πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, η Ρωσία έχει περίπου 5.977 πυρηνικές κεφαλές συνολικά, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν 5.428. «Και οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να πάνε αμέσως από τις 1.550 αναπτυγμένες στρατηγικές κεφαλές στις 4.000 κι αυτό θα μπορούσε να συμβεί εν μία νυκτί», είπε ο Aλμπέρκι.

Παγκόσμια αστάθεια

Ο Πούτιν δικαιολόγησε τη ρωσική κίνηση λέγοντας ότι είναι «παράλογο» για τις Ηνωμένες Πολιτείες να διατηρούν το δικαίωμα επιθεώρησης ρωσικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, όπως επιτρέπει η συνθήκη, ενώ το ΝΑΤΟ βοηθάει την Ουκρανία να τους επιτεθεί.

Προφανώς αναφερόταν στα ουκρανικά -σύμφωνα με τη Ρωσία- πλήγματα τον Δεκέμβριο στο αεροδρόμιο Ένγκελς, κοντά στο Σαράτοφ, 730 χλμ νοτιοανατολικά της Μόσχας, όπου εδρεύουν ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα.

Ο Πούτιν είπε, χωρίς να παράσχει στοιχεία, ότι ειδικοί του ΝΑΤΟ είχαν «εξοπλίσει και εκσυγχρονίσει» μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να διεξάγουν τις επιθέσεις.

Η Ουκρανία ακολούθησε μια πολιτική να μην αναλαμβάνει δημόσια την ευθύνη για επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος.

Ο Τζέιμς Κάμερον, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Πυρηνικό Έργο του Όσλο, είπε ότι εάν εγκαταλειφθεί η Συνθήκη New START, θα σηματοδοτούσε μια επιστροφή στις Ψυχροπολεμικές εικασίες σχετικά με τις δυνατότητες και τις προθέσεις του αντιπάλου.

«Υπάρχει λοιπόν μια τεράστια αστάθεια στη σχέση, όπου και οι δύο πλευρές ενεργούν με βάση το χειρότερο σενάριο, προσθέτοντας όλο και πιο περίπλοκα συστήματα και σχέδια για τη χρήση πυρηνικών, και αυτό τελικά οδηγεί σε μια πολύ πιο ασταθή κατάσταση μεταξύ των δύο πλευρών και επίσης σε μεγαλύτερη κίνδυνο κάποιου είδους πυρηνικής χρήσης», είπε.

Και οι δύο αναλυτές δήλωσαν ότι ήταν ανησυχητικό το γεγονός ότι ο Πούτιν είχε επισημάνει την πιθανότητα να συνεχίσει η Ρωσία τις δοκιμές πυρηνικών όπλων, παρόλο που είπε ότι η Μόσχα δεν θα έκανε αυτό το βήμα αν δεν το έκανε πρώτα η Ουάσιγκτον.

Είπαν ότι αυτό θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο στον Πούτιν να κατηγορήσει την Ουάσιγκτον ότι διεξήγαγε ή προετοίμασε μια δοκιμή προκειμένου να δικαιολογήσει δικές του κινήσεις.

Αν έκανε κάτι τέτοιο, θα ήταν η πρώτη για τη Μόσχα από το 1990, το έτος πριν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Ο Aλμπέρκι σημείωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση είχαν κάνει πυρηνικές δοκιμές κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου «για να δίνουν σήμα ο ένας στον άλλο».

Στους 12 μήνες από την εισβολή στην Ουκρανία, ο Πούτιν υπενθύμισε επανειλημμένα στη Δύση ότι η Ρωσία διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής και έχει επεκτείνει την πυρηνική της ομπρέλα σε περιοχές της Ουκρανίας που η Μόσχα έχει καταλάβει και τώρα διεκδικεί ως έδαφός της.

Σε περίπτωση που η New START κατέρρεε ή οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να το ανανεώσουν πριν λήξει τον Φεβρουάριο του 2026, θα σήμαινε το τέλος μισού και πλέον αιώνα συμφωνιών ελέγχου των όπλων μεταξύ των δύο πλευρών και θα έστελνε ένα μήνυμα σε άλλες υπάρχουσες και επίδοξων πυρηνικών δυνάμεων.

«Τι θα έλεγε αυτό στους Ινδούς και τους Πακιστανούς, τι θα έκανε η Κίνα;» είπε ο Αλμπέρκι. «Αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ πιο επικίνδυνο από τον Ψυχρό Πόλεμο, επειδή θα μπορούσατε να έχετε πολλούς περισσότερους παίκτες να αγωνίζονται σε υψηλότερους αριθμούς και αυτό θα ήταν τρομερό για την παγκόσμια ασφάλεια».

Πυρηνικός πόλεμος: Ετοιμάζονται καταφύγια

Την ύπαρξη της εντολής για την αναβάθμιση των καταφυγίων που δόθηκε από τη Μόσχα επιβεβαίωσε στην εφημερίδα The Moscow Times. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Επιθεωρήσεις και επισκευές καταφυγίων έχουν ξεκινήσει σε όλη τη Ρωσία έπειτα από εντολή που έδωσε το Κρεμλίνο για εκσυγχρονισμό όλων αυτών των υποδομών που έχουν καταρρεύσει από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης.

Για τις προετοιμασίες αυτές μίλησαν αρκετοί εν ενεργεία και πρώην αξιωματούχοι στην εφημερίδα The Moscow Times.

Πυρηνικός πόλεμος: Εκατοντάδες εκατ. ρούβλια για την επαναλειτουργία των καταφυγίων

Στη Ρωσία υπάρχουν χιλιάδες καταφύγια, ενισχυμένα υπόγεια και άλλοι ασφαλείς υπόγειοι χώροι, πολλά από τα οποία είναι παροπλισμένα εδώ και δεκαετίες.

Όμως, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία παρατείνεται, οι τοπικές αρχές έχουν αρχίσει να δαπανούν εκατοντάδες εκατομμύρια ρούβλια για να τα καταστήσουν και πάλι λειτουργικά.

«Η απόφαση για την επιθεώρηση του δικτύου των καταφυγίων πολέμου ελήφθη από την κυβέρνηση την άνοιξη», δήλωσε ένας Ρώσος αξιωματούχος, επικαλούμενος πληροφορίες από κυβερνητικές συσκέψεις που έγιναν για το θέμα αυτό.

«Η εντολή για την έναρξη μιας μεγάλης κλίμακας επιθεωρήσεων και καθαρισμού δόθηκε στο Υπουργείο Εκτάκτων Καταστάσεων, στο Υπουργείο Άμυνας και σε [άλλα] υπουργεία».

Αν και οι Ρώσοι αξιωματούχοι δεν έχουν ανακοινώσει δημοσίως μια εθνική εκστρατεία για την αναβάθμιση των καταφυγίων, αξιωματούχοι λένε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και μήνες.

Η εφημερίδα The Moscow Times μίλησε με τέσσερις νυν και πρώην Ρώσους αξιωματούχους, οι οποίοι επιβεβαίωσαν ότι οι αναβαθμίσεις πραγματοποιούνται κατόπιν εντολών της Μόσχας.

Οι επιθεωρήσεις και οι επισκευές άρχισαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και θα συνεχιστούν μέχρι το 2023, δήλωσε ένας νυν αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Πυρηνικός πόλεμος: Φόβοι για όλεθρο

Την ύπαρξη της εντολής για την αναβάθμιση των καταφυγίων που δόθηκε από τη Μόσχα επιβεβαίωσε στην εφημερίδα The Moscow Times, μεταξύ άλλων, ένας ανώτερος αξιωματούχος της διοίκησης μιας από τις πιο ανατολικές περιοχές της Ρωσίας, που απέχει πάνω από 7.000 χιλιόμετρα από τη γραμμή του μετώπου. «Υπήρξε εντολή από τη Μόσχα να γίνουν αυτές οι εργασίες παντού – επιθεώρηση και επισκευές» δήλωσε.

Ένας πρώην αξιωματούχος που μίλησε στους Moscow Times συνέδεσε το ενδιαφέρον του κράτους για τα καταφύγια με τους αυξημένους φόβους για πυρηνικό πόλεμο μετά τη διαταγή του Πούτιν να θέσει τις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας σε «ύψιστο συναγερμό» στα τέλη Φεβρουαρίου.

Η εφημερίδα γράφει ότι στον ιστότοπο δημοσίων έργων υπάρχουν εκατοντάδες διαγωνισμοί για την αναβάθμιση των καταφυγίων βομβών σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, γράφουν οι Moscow Times σε μια προφανή προσπάθεια να αποτρέψουν τον πανικό, οι τοπικές αρχές προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τη σημασία των επισκευών στα καταφύγια.

Για παράδειγμα, αξιωματούχοι στην περιοχή του Σαράτοφ, που βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τη γραμμή του μετώπου, άρχισαν τον Δεκέμβριο να χαρακτηρίζουν τα καταφύγια «κατοικίες σε βάθος».

Αντίθετα, στο Νίζνι Ταγκίλ τοποθέτησαν πινακίδες σε εμφανή σημεία κατά μήκος του δρόμου που δείχνουν την κατεύθυνση προς τα καταφύγια.

Πυρηνικός πόλεμος: Τι θα συμβεί στην Ελλάδα αν ο Πούτιν ξεκινήσει πυρηνικό πόλεμο

Ο Πούτιν προανήγγειλε δημοψηφίσματα στην Ουκρανία και διεμήνυσε πως «δεν μπλοφάρει» με τα πυρηνικά. Είναι το τελεσίγραφό του για να σώσει τη Ρωσία από την ήττα;

Ή μήπως είναι πράγματι έτοιμος να προχωρήσει μέχρι τέλους; Η Δύση αποκρυπτογραφεί και αναζητά κοινό σχέδιο δράσης.

O Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προφανώς δεν θέλει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, όπως κατά πάσα πιθανότητα δεν θέλει να συνεχίσει την «ειδική στρατιωτική του επιχείρηση» κατά της Ουκρανίας. Εξακολουθεί να δινει το στίγμα του ωστόσο, γιατί δύσκολα μπορεί να κερδίσει και να απεμπλακεί από το μέτωπο.

Αυτό σημαίνει επίσης ότι μπορεί να καταφύγει στα πυρηνικά, όπως απείλησε οτι θα κάνει για μια ακόμη φορά αυτή την εβδομάδα. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, όπως και οι υποτιθέμενοι «φίλοι» του Πούτιν στην Κίνα και αλλού, πρέπει να αποφασίσουν άμεσα πώς θα αντιδράσουν.

Πυρηνικός πόλεμος: «Κλιμάκωση για την αποκλιμάκωση»

Για τον Πούτιν, η πυρηνική κλιμάκωση έχει να κάνει με την πολιτική του επιβίωση, καθώς μετά την εισβολή στην Ουκρανία δύσκολα μπορεί να αποσυρθεί μετά από όλα όσα έχει προκαλέσει.

Ως γνώστης της ιστορίας των Τσάρων, γνωρίζει ότι το τέλος του μπορεί να είναι ακατάστατο, σημειώνει η Washington Post.

Αυτός είναι ο λόγος που πιθανότατα καταφεύγει σε ένα ρωσικό δόγμα που οι δυτικοί αναλυτές αποκαλούν «κλιμάκωση για την αποκλιμάκωση».

Σημαίνει οτι στρέφεται στα πυρηνικά για να αποφευχθεί η απώλεια ενός συμβατικού (μη πυρηνικού) πολέμου. Ο Πούτιν θα πυροδοτούσε ένα ή περισσότερα «τακτικά» (σε αντίθεση με τα «στρατηγικά») πυρηνικά.

Πρόκειται για εκρήξεις χαμηλής απόδοσης αρκετά μεγάλες ώστε να εξαλείψουν μια θέση ουκρανικού στρατού ή έναν κόμβο εφοδιασμού, αλλά πολύ «μικρές» για να «σβήσουν» μια ολόκληρη πόλη.

Ρίχνοντας μια τέτοια βόμβα, ο Πούτιν θα έδειχνε οτι ειναι πρόθυμος να κάνει περισσότερα.

Το κίνητρό του θα ήταν να αναγκάσει την Ουκρανία να παραδοθεί και τη Δύση να απεμπλακεί από τη σύγκρουση, αλλά χωρίς αυτόματα αντίποινα από τις ΗΠΑ.

Ο Πούτιν θέλει να παραιτηθούν οι εχθροί του, ώστε να μπορέσει να ανακηρύξει τη νίκη του και να παραμείνει στην εξουσία.

Μια τέτοια πράξη απόγνωσης, είναι αυτονόητο, θα σηματοδοτούσε την πιο σκοτεινή στροφή στην ανθρώπινη ιστορία από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Όχι μόνο θα σκότωνε, θα ακρωτηρίαζε και θα τραυμάτιζε μεγάλους αριθμούς αθώων ανθρώπων -αυτό άλλωστε συμβαίνει ήδη στον πόλεμο- αλλά θα προκαλούσε διαρκή τρόμο σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η κλιμάκωση του Πούτιν θα κατέρριπτε το ταμπού της εποχής του «Ψυχρού Πολέμου» κατά της χρήσης πυρηνικών για οτιδήποτε άλλο εκτός από την αποτροπή.

Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τα άλλα πυρηνικά κράτη θα λάμβαναν το μήνυμα. Αυτό με τη σειρά του θα ανάγκαζε τις χώρες που έχουν εγκαταλείψει τα πυρηνικά όπλα στο όνομα της μη διάδοσης ή του αφοπλισμού , όπως έκανε η Ουκρανία τη δεκαετία του 1990, να δημιουργήσουν τα δικά τους οπλοστάσια.

Η Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών θα ήταν νεκρή. Ο πυρηνικός πόλεμος, από σχέδιο ή ατύχημα, θα γινόταν εφιαλτική πραγματικότητα σε περισσότερα μέρη, από τη Δυτική έως τη Νότια και την Ανατολική Ασία.

Πυρηνικός πόλεμος: Η απάντηση της Δύσης

Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, η Ευρώπη και η Δύση; Μια απάντηση σε ένα περιορισμένο ρωσικό πυρηνικό χτύπημα είναι να διπλασιαστούν, να τριπλασιαστούν ή να τετραπλασιαστούν όλα τα μέτρα που έχει ήδη λάβει η Δύση κατά του καθεστώτος του Πούτιν, αποκόπτοντας εντελώς τη Ρωσία από τον δυτικό κόσμο.

Αντί να υποχωρήσει, η Δύση θα έστελνε επίσης περισσότερα όπλα στην Ουκρανία και περισσότερες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών όπλων, στο ανατολικό μέτωπο του ΝΑΤΟ.

Μια τέτοια σκόπιμα περιορισμένη απάντηση θα είχε ως στόχο να σταματήσει μια κλιμάκωση πριν ξεκινήσει.

Το πρόβλημα είναι ότι ο Πούτιν μπορεί να μην βρει αυτή την απάντηση αρκετά τρομακτική για να αποτραπεί.

Οι κυρώσεις άλλωστε φαίνεται πως ήδη δεν λειτουργούν και αν ο Πούτιν φοβάται το τέλος της θητείας ή της ζωής του, θα γινόταν ακόμη πιο επικίνδυνος.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι μια συγκρατημένη απάντηση θα φαινόταν ανεπαρκής για τους Ουκρανούς και τον υπόλοιπο κόσμο.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, δικτάτορες όπως ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας θα μπορούσαν να συμπεράνουν ότι μπορεί κανείς να καταφύγει ανενόχλητος στα πυρηνικά. Επομένως, η απάντηση πρέπει να είναι πιο σκληρή.

Ο Μπάιντεν έχει δύο στρατιωτικές επιλογές. Η μία ειναι να αναπτύξει επίσης ένα τακτικό πυρηνικό χαμηλής απόδοσης για επίδειξη, στον Αρκτικό Ωκεανό, λόγου χάρη ή στην απομακρυσμένη Σιβηρία.

Το ραδιενεργό νέφος θα ήταν μήνυμα για τον Πούτιν, ενώ θα καθησύχαζε επίσης τους Ουκρανούς και τον κόσμο ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν αντιστοίχως στην κλιμάκωση.

Το πρόβλημα είναι ότι αυτό θα μετέτρεπε την αντιπαράθεση σε αποκάλυψη που πιθανώς θα οδηγούσε σε μια σειρά τακτικών εκρήξεων. Και η Ρωσία, η οποία είναι περίπου ίση με τις ΗΠΑ σε στρατηγικά πυρηνικά, έχει περίπου 10 φορές περισσότερες τακτικές κεφαλές για να «κάνει παιχνίδι».

Τα σενάρια καθίστανται αδύνατο να υπολογιστούν, ειδικά αν ληφθεί υπόψη το ανθρώπινο λάθος. Θα υπήρχε ο κίνδυνος του Αρμαγεδδώνα.

Η καλύτερη στρατιωτική επιλογή επομένως θα ήταν ένα συμβατικό χτύπημα των ΗΠΑ στις ρωσικές δυνάμεις.

Ο στόχος θα μπορούσε να είναι η ακριβής βάση από την οποία ξεκίνησε το πυρηνικό χτύπημα. Ή μπορεί να είναι τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία.

Αυτό θα έδειχνε στην Ουκρανία και τον κόσμο ότι οποιαδήποτε παραβίαση του «πυρηνικού ταμπού» θα τιμωρηθεί.

Και το μήνυμα προς τον Πούτιν θα ήταν ότι δεν μπορεί να επιλέξει την κλιμάκωση για την αποκλιμάκωση, γιατί η Δύση θα παρέμβει για να τον νικήσει.