Καιρός: Το θερμότερο καλοκαίρι όλων των εποχών θα είναι το φετινό σύμφωνα με τους ειδικούς οι οποίοι κάνουν λόγο για τις ακραίες συνθήκες που θα επικρατήσουν.
Ειδικοί αναλύουν τους παράγοντες που επηρεάζουν το ευμετάβλητο των καιρικών συνθηκών και υπογραμμίζουν ότι η Ευρώπη θερμαίνεται ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Σύμφωνα με «Τα Νέα», τα στοιχεία δείχνουν ότι σε 11 χώρες κυρίως της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Ασίας ο υδράργυρος έχει ήδη αγγίξει τους 50 βαθμούς Κελσίου, ενώ το υψηλότερο τίμημα το πληρώνουν τη οι φτωχότερες από αυτές, όπου η προσαρμογή στις ακραίες συνθήκες έχει άμεσα να κάνει με την επιβίωση.
Κύματα καύσωνα έπληξαν την Ευρώπη νωρίτερα από ποτέ φέτος, με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία και την Ιταλία να έχουν ήδη πληγεί από υπερβολική ζέστη και σε ορισμένες περιοχές να έχουν καταγραφεί θερμοκρασίες κατά 10 βαθμούς πάνω από τον μέσο όρο της εποχής.
Μάλιστα, ο κίνδυνος να επικρατήσουν συνθήκες καύσωνα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού κάνει τους διοργανωτές να ιδρώνουν για την ασφάλεια των αθλητών.
Οι καιρικές συνθήκες στην Ευρώπη θεωρούνται ευμετάβλητες, οι μετεωρολόγοι προειδοποιούν ότι η ήπειρος μπορεί να βιώσει άλλο ένα ασυνήθιστα ζεστό καλοκαίρι, ίσως ακόμα και το πιο καυτό που έχει ει ποτέ καταγραφεί. Εκείνο που μετά βεβαιότητος επισημαίνουν οι ειδικοί είναι ότι ο καιρός σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο ποικίλλει πάρα πολύ, καθιστώντας δύσκολες τις και ακριβείς προβλέψεις για το πού θα «χτυπήσει» το πιο καυτό καλοκαίρι.
Σύμφωνα με μετεωρολόγο της υπηρεσίας πρόβλεψης Weather & Radar, πολύ θερμά σημεία θα εντοπιστούν πιθανότατα στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη, με τον Ιούνιο και τον Ιούλιο να έχουν μέσες βροχοπτώσεις και τον Αύγουστο να είναι πιο ξηρός και με πιο σταθερές καιρικές συνθήκες για μεγάλο μέρος της ηπείρου.
Το ευμετάβλητο του καιρού της Ευρώπης φέρεται να επηρεάζεται από τη μεταβατική φάση μεταξύ των κλιματικών φαινομένων Ελ Νίνιο και Λα Νίνια.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχει ένας παράγοντας που παίζει σημαντικό ρόλο στα ολοένα και πιο ζεστά καλοκαίρια της ηπείρου, και αυτός είναι η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο.
Η Ευρώπη θερμαίνεται διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο από το 1991, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) και της Κλιματικής Υπηρεσίας της ΕΕ «Copernicus» (C3S).
Είναι χαρακτηριστικό ότι 23 από τους 30 πιο έντονους καύσωνες της ηπείρου έχουν καταγραφεί από το 2000, οι πέντε τα τελευταία τρία χρόνια.
Ευρύτερα όμως, την τελευταία εβδομάδα ολόκληρος ο κόσμος έχ γνώρισε και εξακολουθεί να βιώνει ένα πολύ μεγάλης κλίμακας κύμα καύσωνα που θα μπορούσε εύκολα να συμβάλει στο να μετατραπεί το 2024 στην πιο καυτή χρονιά στην Ιστορία, μετά το περσινό ρεκόρ.
Η Κίνα διέρχεται τον πιο ζεστό Ιούνιο που είχε ποτέ, με ορισμένες περιοχές να έχουν δει θερμοκρασίες άνω των 50 βαθμών.
Σε περιοχή της Παραγουάης, στο νότιο ημισφαίριο, κατεγράφησαν σχεδόν 40 βαθμοί, ενώ στη Μέση Ανατολή οι ακραίες συνθήκες ζέστης προκάλεσαν θύματα, όπως στην περίπτωση της Μέκκας στη Σαουδική Αραβία, όπου περισσότεροι από 1.300 προσκυνητές έχασαν τη ζωή τους όταν συνωστίστηκαν με θερμοκρασίες γύρω στους 52 βαθμούς Κελσίου. Παρόμοια ήταν και η κατάσταση στο Κουβέιτ, το Ιράκ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με ρεκόρ θερμοκρασιών.
Και στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου 100 εκατομμύρια πολίτες δοκιμάστηκαν από θερμοκρασίες που κυμαίνονταν από 32 βαθμούς στη Νέα Υόρκη μέχρι πάνω από 45 στο Φοίνιξ.
Στις πλουσιότερες και πιο ανεπτυγμένες περιοχές προωθούνται δράσεις προσαρμογής στις ακραίες συνθήκες και δίνονται κατευθύνσεις στους πολίτες ακόμα και μέσω συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για να μπορούν να αντεπεξέλθουν.
Η ζέστη τις επόμενες μέρες προβλέπεται να συνεχιστεί στη Βόρεια Αφρική, όπου η Αλγερία και η Τυνησία θα πληγούν περισσότερο.
Πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν και χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ρουμανία, όπου εκφράζονται φόβοι για σοβαρές επιπτώσεις στη γεωργία και τις καλλιέργειες.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports υποστηρίζει ότι έως το 2050 η ζέστη και το θερμικό στρες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων κατά 14%, με αύξηση έως και κατά 1,36 δισεκατομμύριο των ανθρώπων που υπόκεινται σε σοβαρά επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας.
Καιρός: Οι νύχτες πλέον είναι πρόβλημα – Τι συμβαίνει στο σώμα μας
«Θα πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα καιρικά δεδομένα, γιατί όλα δείχνουν ότι οδηγούμαστε προς νέες καιρικές συνθήκες, όπως αυτές που έχουμε φέτος, οι οποίες σε λίγα χρόνια θα γίνουν μια κανονικότητα» τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής – πρόεδρος του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και Διευθυντής του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Ανδρέας Καζαντζίδης, σχετικά με τις υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφονται αρχές Ιουνίου, στην Ελλάδα.
Παράλληλα, εξηγεί γιατί πλήττονται από καύσωνες συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, όπως, η ανατολική Στερεά Ελλάδα, η Θεσσαλία, η ανατολική Πελοπόννησος, κ.α. Όπως σημειώνει ο Ανδρέας Καζαντζίδης, «ίσως θα πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε μόνο για τις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά να μιλάμε και για πιο βιομετεωρολογικά δεδομένα, όπως για παράδειγμα ο δείκτης δυσφορίας» και προσθέτει: «Ο δείκτης δυσφορίας δεν έχει σχέση μόνο με το πού φθάνει η θερμοκρασία, αλλά ποιο είναι το ποσοστό της υγρασίας, ποια είναι η ηλιακή ακτινοβολία, ποια είναι τα επίπεδα ρύπανσης από την αφρικανική σκόνη, που σημειωτέον είχαμε πολλά φέτος, καθώς και πόση ένταση έχει ο άνεμος, ο οποίος όταν φυσά, δρα καταπραϋντικά.
Σύμφωνα τα όσα προανέφερα, δεν είναι μόνο οι υψηλές θερμοκρασίες το πρόβλημα, διότι η δυσφορία που προκαλείται από τις υψηλές θερμοκρασίες, έχει σχέση και με άλλους παράγοντες. Άλλωστε, υπάρχει ένας ολόκληρος κλάδος, που λέγεται βιομετεωρολογία, δηλαδή η επίδραση των καιρικών συνθηκών στον ανθρώπινο οργανισμό. Ίσως, λοιπόν, θα πρέπει να συζητάμε για το ποιος είναι ο δείκτης δυσφορίας, δηλαδή, αν για παράδειγμα, είναι στο κόκκινο, στο πράσινο ή στο κίτρινο και ως εκ τούτου ο κόσμος να αρχίσει σιγά – σιγά να εκπαιδεύεται».
Επίσης, ο Ανδρέας Καζαντζίδης, σημειώνει ότι «η επιβάρυνση του ανθρώπινου οργανισμού έχει να κάνει και με το γεγονός ότι καταγράφονται υψηλές ελάχιστες θερμοκρασίες κατά τις νυχτερινές ώρες» και συνεχίζει: «Ναι μεν μεσημβρινές ώρες, όπου οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, όλοι μας προσπαθούμε κάπως να προστατευθούμε, αλλά το σημαντικό είναι το πώς διαμορφώνεται η θερμοκρασία τις υπόλοιπες ώρες και κυρίως τη νύχτα. Δηλαδή, είναι σημαντικό η θερμοκρασία να πέφτει τη νύχτα κάτω από τους 25 βαθμούς Κελσίου, διότι όταν τους ξεπερνά, τότε μιλάμε πια για τις λεγόμενες τροπικές νύχτες. Όταν λοιπόν έχουμε σταθερά υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή 40 βαθμούς το μεσημέρι και 28 με 30 τη νύχτα, τότε η επιβάρυνση στον ανθρώπινο οργανισμό είναι σημαντική».
Παράλληλα, όπως υπογραμμίζει, «οι μακροχρόνιες επιπτώσεις από το θερμικό στρες, σύμφωνα με τις στατιστικές, έχουν να κάνουν με ασθένειες, όπως καρδιολογικά προβλήματα, αλλά ακόμα και με θανάτους, για αυτό θα πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται».
Οι μετεωρολογικές προγνώσεις πρέπει να επικεντρώνονται στις περιφέρειες
Όσον αφορά στο γεγονός ότι καταγράφονται υψηλότερες θερμοκρασίες στην ανατολική πλευρά της χώρας, συγκριτικά με την δυτική, ο Ανδρέα Καζαντζίδης λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «αυτό έχει σχέση με την ατμοσφαιρική κυκλοφορία, η οποία ευνοεί τις θερμές αέριες μάζες να κινηθούν προς τις ανατολικές περιοχές, όμως, κάποια άλλη στιγμή θα συμβεί το αντίθετο».
Ακόμη, αναφέρει ότι «στις περιπτώσεις καύσωνα είναι σε πιο καλή μοίρα οι παραθαλάσσιες περιοχές, σε σχέση με τις ηπειρωτικές και ειδικά τις πεδινές περιοχές, για αυτό και υπάρχουν κάποια hot – spot ας το πούμε έτσι, όπου οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν πάντα πάρα πολύ ψηλά, όπως είναι οι περιοχές, της Βοιωτίας, της Λάρισας, της Σπάρτης, του Άργους, κ.α., αλλά και πιο βόρεια, όπως οι περιοχές της πεδιάδας της Γιαννιτσών, και των Σερρών».
«Αυτό όμως, που έχει ιδιαίτερη σημασία» τονίζει ο καθηγητής στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «είναι το γεγονός ότι οι μετεωρολογικές προγνώσεις και οι οδηγίες που δίνονται, θα πρέπει να είναι λίγο πιο επικεντρωμένες σε επίπεδο περιφέρειας και όχι να λέμε ότι όλη η χώρα καίγεται από τις υψηλές θερμοκρασίες».
Και τούτο διότι, όπως λέει, «οι πολίτες αρχίζουν να θεωρούν ότι οι προγνώσεις είναι υπερβολικές, όταν δεν επιβεβαιώνονται στις περιοχές, όπου κατοικούν».
Όσον αφορά στο γεγονός ότι οι πολλές πυρκαγιές καταγράφονται σε περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, της Εύβοιας, της Πελοποννήσου, της Δυτικής Ελλάδας και νησιών του Ιονίου, ο Ανδρέας Καζαντζίδης σημειώνει: «Υπάρχουν περιοχές όπου έχουν υψηλούς ανέμους και είναι αρκετά ξηρές, αφού δέχονται λιγότερες βροχές, καθ΄ όλη την διάρκεια της χρονιάς.
Παράλληλα, καταγράφονται πάντα σημαντικές διαφορές στις βροχοπτώσεις ανάμεσα στην ανατολική και τη δυτική πλευρά της χώρας, που χωρίζονται από την οροσειρά της Πίνδου και την ορεινή γραμμή στο κέντρο της Πελοποννήσου, δηλαδή από τον Γράμμο μέχρι και τον Ταΰγετο.
Ως εκ τούτου, στη δυτική πλευρά της χώρας καταγράφονται οι περισσότερες βροχοπτώσεις και άρα, υπάρχει περισσότερη υγρασία στο έδαφος, σε αντίθεση με την ανατολική, η οποία είναι πιο ευάλωτη.
Αν τώρα, αυτό το γεγονός συνδυαστεί και με ανέμους, οι οποίοι τον Αύγουστο συνήθως είναι τα μελτέμια που φυσούν από τον Έβρο, όπου πέρυσι είχαμε τις μεγάλες πυρκαγιές, και φθάνουν μέχρι και την Αττική, τότε μπορούμε να πούμε ότι είναι επιβαρυντικό».
Σοκ και δέος με τον καιρό: Δείτε τι έρχεται στην Ελλάδα σε λίγες ημέρες – Τι είδαν οι Αμερικανοί
Καθώς περάσαμε το πρώτο κύμα με πολλή ζέστη και το πρώτο κύμα καύσωνα μέσα στον Ιούνιο, οι προβλέψεις για το… παρακάτω δεν είναι καθόλου καλές, μιας και οι μεσοπρόθεσμες προγνώσεις των μεγαλύτερων κέντρων σε Ευρώπη και ΗΠΑ κάνουν λόγο για καλοκαίρι-κόλαση!
Η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ) στην πρόγνωση για την Ευρώπη «βλέπει» στην περιοχή των Βαλκανίων και στη χώρα μας άνοδο της μέσης θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου τους μήνες Ιούλιο-Αύγουστο, από τις μέσες τιμές των προηγούμενων 30 ετών.
Η απόκλιση είναι πολύ σημαντική, καθώς αυτό σημαίνει πως σε περιπτώσεις κυμάτων ζέστης, τα θερμόμετρα μπορεί να δείξουν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
«Τα τρία μεγαλύτερα προγνωστικά κέντρα ατμοσφαιρικών και ωκεανογραφικών δεδομένων συμφωνούν ότι το καλοκαίρι του 2024 στην Ευρώπη προβλέπεται εξαιρετικά θερμό σε σύγκριση με τα τελευταία 30 χρόνια», αναφέρει στην «Καθημερινή» ο κύριος Σταύρος Ντάφης, ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
«Αναλύοντας τα νεότερα προγνωστικά δεδομένα για την θερμοκρασία της ΝΟΑΑ, η περιοχή των Βαλκανίων και γενικά της Ανατολικής Ευρώπης, προβλέπεται να βιώσουν τις υψηλότερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις το φετινό καλοκαίρι», συμπληρώνει ο κύριος Ντάφης.
Σύμφωνα με τις καταγραφές του ΝΟΑΑ, το πρώτο δεκαήμερο Ιουνίου καταγράφηκαν θερμοκρασίες υψηλότερες των μέσων τιμών της περιόδου 1990-2020 κατά 3 βαθμούς Κελσίου στην Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα, κατά 4 βαθμούς στη Θεσσαλία και στο μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, ενώ υπήρξαν τάσεις ανόδου έως και 5 βαθμούς από τα κανονικά για την εποχή σε Θράκη και Βόρειο Αιγαίο.