Καιρός: H Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα ακόμη ακραίο καιρικό φαινόμενο, την κακοκαιρία Daniel,επιδεινώνοντας περαιτέρω τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει τις τελευταίες εβδομάδες.
Μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας, καταστροφικές πυρκαγιές και καυτή ζέστη, η χώρα αντιμετωπίζει τώρα ιστορικές πλημμύρες.
Μέσα σε διάστημα λίγων ωρών, ορισμένες περιοχές στην Ελλάδα πλημμύρισαν, με βροχή που ξεπέρασε τα δύο μέτρα, οδηγώντας σε σημαντικές συνέπειες.
Με τραγικό τρόπο, τουλάχιστον τρεις άνθρωποι έχουν χάσει την ζωή τους, καθώς η καταιγίδα προχωρούσε προς τη Μεσόγειο Θάλασσα, όπου έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί σε «medicane», όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει έναν μεσογειακό τυφώνα.
Ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό παράδειγμα της έντασης της βροχόπτωσης σημειώθηκε στη Ζαγορά, όπου έπεσαν 21 εκατοστά βροχής μέσα σε μόλις 10 ώρες από την κακοκαιρία Daniel.
Οι προβλέψεις δείχνουν ότι επιπλέον 300-500 χιλιοστά, τοπικά ακόμη και 600 χιλιοστά, βροχής θα μπορούσαν να πέσουν μέχρι την Πέμπτη, οδηγώντας σε αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «ιστορικό πλημμυρικό γεγονός».
Η ποσότητα βροχής που δέχθηκε η Ζαγορά είναι σχεδόν 55 φορές μεγαλύτερη από τη μέση βροχόπτωση του Σεπτεμβρίου σε όλη την Ελλάδα, η οποία συνήθως ανέρχεται περίπου στα 16 χιλιοστά κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω από το γεγονός ότι πολλές άλλες πόλεις στην Ελλάδα βίωσαν επίσης έντονες βροχοπτώσεις, με ορισμένες να δέχονται πάνω από ένα μέτρο βροχής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Βίντεο που μοιράστηκε η μετεωρολογική υπηρεσία της Ελλάδας απεικονίζουν ραγδαίες πλημμύρες σε αρκετές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Σκιάθου, όπου η κατάσταση περιγράφηκε ως επιδεινούμενη κατά τη διάρκεια του απογεύματος.
Αυτοκίνητα βυθισμένα κάτω από τα νερά και διακοπές ρεύματος σε ορισμένες περιοχές έχουν επιδεινώσει την κρίση.
Με τραγικό τρόπο, ένα άτομο σκοτώθηκε όταν οι πλημμύρες προκάλεσαν την κατάρρευση ενός τοίχου πάνω του, ενώ προσπαθούσε να διασώσει τα πρόβατά του, ενώ ένα άλλο άτομο αγνοείται αφού παρασύρθηκε από τα νερά που ανέβαιναν.
Η σοβαρότητα αυτής της καταιγίδας, που ονομάστηκε Daniel, είναι εμφανής από τα στατιστικά στοιχεία. Αναπτύσσεται σε μία από τις ισχυρότερες καταιγίδες που έχει βιώσει η Ελλάδα, με τις ημερήσιες βροχοπτώσεις στην Κεντρική Ελλάδα να ξεπερνούν τα προηγούμενα ρεκόρ, που χρονολογούνται τουλάχιστον από το 2006.
Η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας ανέφερε περισσότερα από 7.000 πλήγματα κεραυνών, κατηγοριοποιώντας το ως «βροχοπτώσεις κατηγορίας 5», γεγονός που σηματοδοτεί ακραίες καιρικές συνθήκες.
Οι μετεωρολογικές προβλέψεις δείχνουν ότι ο Daniel θα μπορούσε να οδηγήσει στο σχηματισμό ενός medicane, ενός τροπικού κυκλώνα που μοιάζει με κυκλώνα στη Μεσόγειο.
Αυτή η πιθανή εξέλιξη τροφοδοτείται από ένα συνεχιζόμενο θαλάσσιο κύμα καύσωνα, το οποίο παρέχει τις απαραίτητες συνθήκες για τον σχηματισμό ενός τέτοιου συστήματος.
Εάν υλοποιηθεί, αυτός ο medicane θα μπορούσε να φέρει ριπές ανέμου περίπου 99 χιλιομέτρων την ώρα, αν και η ακριβής πορεία του παραμένει αβέβαιη.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι θερμότερες θερμοκρασίες των ωκεανών, που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, παίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες οδηγούν σε αυξημένη εξάτμιση, με αποτέλεσμα περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα και το ενδεχόμενο πιο έντονων καταιγίδων.
Αυτό το πλημμυρικό γεγονός έρχεται την ώρα που η Ελλάδα παλεύει με τις συνέπειες της «μεγαλύτερης πυρκαγιάς που έχει καταγραφεί ποτέ» στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Καιρός: Οι μεγαλύτερες θερμοκρασίες στην Ελλάδα
Στη διάρκεια της δεκαετίας 1980-1989 στο λεκανοπέδιο της Αττικής καταγράφηκαν 125 μέρες με θερμοκρασίες από 37 βαθμούς Κελσίου και πάνω και ιδιαίτερα το 1987 και 1988 που ήταν 12 συνεχείς ημέρες.
Στη δεκαετία του 2000-2009 οι συνολικές μέρες ήταν 158, ενώ στη διάρκεια της δεκαετίας 2010-2019 έφτασαν τις 221 μέρες.
Ιδιαίτερα κατά την παραπάνω δεκαετία παρατηρήθηκε ότι η θερμότερη χρονιά ήταν το 2012 καθώς συνολικά σε 44 μέρες σημειώθηκαν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες θερμοκρασίες πάνω από 37 βαθμούς Κελσίου. Το 2014 ήταν 30 μέρες. Το 2016 καταγράφηκαν 28 μέρες, ενώ το 2017, 27 μέρες.
«Παρατηρούμε ότι υπάρχει μια σημαντική αύξηση των ημερών. Αναφορικά με το διάστημα 2020-2022, διαπιστώνουμε ότι το 2021 είχαμε 28 μέρες με θερμοκρασίες άνω των 37 βαθμών Κελσίου, γεγονός που συνδέεται και με τις πυρκαγιές, ενώ το 2022 οι μέρες που οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν τους 37 βαθμούς Κελσίου ήταν 19» σημείωσε.
«Όσον αφορά τη φετινή χρονιά, φαίνεται ότι δεν θα είναι το πιο θερμό καλοκαίρι που έχουμε περάσει. Δεν νομίζω ότι μπορεί να επαναληφθεί και το φετινό καλοκαίρι να έχουμε 30 και 40 μέρες τέτοιες θερμοκρασίες. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη ανησυχία», πρόσθεσε.
«Πρέπει να δοθεί έμφαση στην πρόληψη και μετά άμεση επέμβαση. Τώρα υπάρχει η δυνατότητα γιατί σε σύγκριση με άλλα χρόνια έχει αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό και η τοπική αυτοδιοίκηση. Έχουν αυξηθεί και οι εθελοντές. Χρειάζεται ετοιμότητα απ’ όλους. Αν άμεσα επέμβουν το συντομότερο δυνατόν τότε τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα. Είναι ανάγκη να υπάρχει μεγαλύτερη προσπάθεια γιατί δεν υπάρχουν περιθώρια να χαθεί κι άλλο πράσινο στη χώρα μας», σημειώνει ο κ. Καντερές.
«Χρειάζεται και η εμπειρία και η προσπάθεια γιατί ο καιρός δίνει πάντοτε το σήμα, αρκεί να ξέρει κάποιος να το ερμηνεύσει και άμεσα να επέμβει η Πολιτεία, διότι και φέτος διατίθενται πολλά χρήματα από την Πολιτική Προστασία, στο τέλος όμως της περιόδου θα φανεί ο συντελεστής απόδοσης. Το σημαντικότερο όμως απ’ όλα είναι η πρόληψη», τονίζει.
Αναφορικά με την ξηρασία που έπληξε το προηγούμενο διάστημα τη Δυτική Ευρώπη, ο κ. Καντερές σημείωσε ότι, τα χαμηλότερα επίπεδα βροχοπτώσεων στην Ελλάδα, εγείρουν ανησυχία σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές της φετινής θερινής περιόδου.
Συγκεκριμένα, υπογράμμισε πως «τα φαινόμενα της ξηρασίας υπάρχουν κι έχουν επιπτώσεις σε πολλές καλλιέργειες, όπως στην καλλιέργεια της ελιάς. Φέτος ήταν ένας ήπιος χειμώνας. Οι μέρες βροχής ήταν πολύ κάτω από τις κανονικές τιμές. Οι βροχές που παρατηρήθηκαν αν εξαιρέσουμε τη Δυτική Ελλάδα και τμήματα της βόρειας και κεντρικής Ελλάδας, στις άλλες περιοχές τα ύψη ήταν χαμηλότερα».
Συμπλήρωσε, δε, πως «ευτυχώς που ο Μάιος ήρθε κάπως να αναπληρώσει γι’ αυτές τις ελλείψεις των προηγούμενων μηνών, μη εξαιρουμένων και του Φεβρουαρίου. Ο Δεκέμβριος και ο Ιανουάριος φέτος ήταν αρκετά ήπιοι, δεν είχαμε πολλές βροχές και αυτός είναι ένας λόγος που πρέπει να ανησυχούμε αρκετά περισσότερο σε ό,τι αφορά τις πυρκαγιές για τη φετινή θερινή περίοδο».