Τιμές: Σε ένα σοκ χωρίς σταματημό εξελίσσεται το ράλι των τιμών στα προϊόντα στα ράφια των σούπερ μάρκετ και των λαϊκών αγορών. Διαβάστε στο xristika.gr όλες τις εξελίξεις…
Την ώρα που ο οικογενειακός προϋπολογισμός των μισών –και παραπάνω- καταναλωτών φθάνει μόνο για να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες σε τροφή και στέγη και 3 στους 4 ανησυχούν σημαντικά για το κόστος διαβίωσης (στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς NielsenIQ), το καλάθι της νοικοκυράς γίνεται εβδομάδα με την εβδομάδα ακριβότερο συνεπεία της έλλειψης πρώτων υλών και των ακριβών μεταφορικών που ήδη έχουν ακριβύνει τις εισαγωγές προϊόντων.
Φυσικά, οι παράγοντες στο λιανεμπόριο υποστηρίζουν ότι οι ανατιμήσεις είναι εισαγόμενες και προσπαθούν να ξορκίσουν το κακό με προσφορές, γνωρίζουν όμως ότι τελικά ένα σημαντικό μέρος του αυξημένου κόστους θα καταλήξει το επόμενο διάστημα στα ράφια και στην τσέπη των καταναλωτών.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός είναι ότι οι τιμές στα προϊόντα είναι αναντίστοιχες με τις πραγματικές αποδοχές των πολιτών, πολλοί από τους οποίους πληρώνονται με τον κατώτατο των 650 ευρώ, με την καθαρή αποδοχή να υποχωρεί περίπου στα 550 ευρώ, και κάμποσοι ακόμη είναι άνεργοι λαμβάνοντας ένα ακόμη μικρότερο επίδομα, που φτάνει στα 400 ευρώ.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, σε πρόσφατη έρευνα που δημοσίευσαν η ΓΣΕΕ και το Ινστιτούτο Εργασίας, το 83% των εργαζομένων εξέφρασε την άποψη πως ο τρέχων κατώτατος μισθός δεν επιτρέπει την αξιοπρεπή διαβίωση.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο υπο-δείκτης τιμών καταναλωτή για την ομάδα των ειδών διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών τον Ιούνιο του 2021 αυξήθηκε κατά 1% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου 2021.
Μέσα σε ένα μήνα είχαμε αυξήσεις στο χοιρινό (+1,7%), στα νωπά ψάρια (+2,2%), στα τυριά (+1,1%) και στα νωπά φρούτα (+20,4%), ενώ σε ετήσια βάση οι 8 από τις 15 κατηγορίες τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών που εξετάζει η ΕΛΣΤΑΤ σημειώνουν αυξήσεις.
Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο του 2021 σε σχέση με τον Ιούνιο του 2020, διψήφια άνοδο τιμών είχαμε σε αρνί και κατσίκι (+17,0%) και άλλα βρώσιμα έλαια (+15,0%), ενώ οι πατάτες ακρίβυναν κατά 8,6%. Αυξημένες τιμές έχουν τα πουλερικά (+1,2%), τα νωπά ψάρια (+4,1%), τα τυριά (+2,5%), το ελαιόλαδο 1,3% και τα νωπά λαχανικά 1,2%.
Τιμές: Σημαντικές οι διακυμάνσεις στις τιμές των προϊόντων
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ αγοράς που έκανε η «Αυγή» στα ράφια οι τιμές των προϊόντων παρουσιάζουν διακυμάνσεις. Για παράδειγμα, μια χλωρίνη μπορείς να τη βρεις στα 2,45 ευρώ, μπορείς να τη βρεις και στα 3,88, ένα υγρό απορρυπαντικό πλυντηρίου μπορείς να το βρεις στα 3,48, αλλά και στα 7,39, ένα μέλι (400 γρ.) στα 2,60, αλλά και στα 6,34. Το ίδιο αντιστοίχως ισχύει και με άλλα προϊόντα, όπως οι φέτες τυριού για τοστ, τις οποίες μπορείς να βρεις στα 5,70 το κιλό, αλλά και στα 7,15.
Αν πάλι κάποιος θέλει να στραφεί σε πιο υγιεινά προϊόντα, θα πρέπει να δώσει σχεδόν τα διπλά και τριπλά, πληρώνοντας, για παράδειγμα, το βιολογικό γάλα 2,20 το λίτρο αντί για 1,18.
Τιμές: Μια από τα ίδια και στις λαϊκές
Στα ύψη έχουν εκτιναχτεί και οι τιμές στα προϊόντα της λαϊκής αγοράς οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω τις επόμενες ημέρες και λόγω καύσωνα, σύμφωνα με τους επαγγελματίες της αγοράς.
Μεταξύ άλλων μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό του Alpha επισήμαναν ότι οι τιμές των φρούτων στους πάγκους της λαϊκής αγοράς αυτήν την περίοδο είναι αυξημένες κατά 30% σε σύγκριση με πέρυσι. Μάλιστα, αποδίδουν τις ανατιμήσεις στις ζημιές που υπέστη η παραγωγή λόγω των καιρικών φαινομένων της προηγούμενης περιόδου.
Το ρεπορτάζ του Alpha αναφέρει ενδεικτικά:
- Τσιμπημένες στους πάγκους είναι οι τιμές στα ροδάκινα καθώς κυμαίνονται στα 1,80 ευρώ φέτος από 1,60 ευρώ που ήταν πέρυσι.
- Τα κεράσια πωλούνται από 2 ευρώ έως 4,50 ευρώ ανάλογα με την ποιότητα
- τα φασολάκια από 1 ευρώ,
- οι ντομάτες από 50 λεπτά
- οι μελιτζάνες από 70 λεπτά το κιλό.
Από την πλευρά τους οι καταναλωτές που ψωνίζουν κυρίως τις μεσημεριανές ώρες υποστηρίζουν ότι το πρωί οι τιμές των προϊόντων στους πάγκους της λαϊκής είναι απλησίαστες και ξοδεύουν το πολύ μέχρι 20 ευρώ για ότι χρειάζονται για την εβδομάδα.
Τιμές: Παγκόσμιο το φαινόμενο της ακρίβειας
Σύμφωνα με μετρήσεις του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αυξήσεις παρατηρήθηκαν και σε άλλα είδη όπως η φέτα, το γιαούρτι, τα αυγά. Ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το συνολικό ποσοστό αύξησης στον οικογενειακό προϋπολογισμό συγκρατήθηκε στο 0,7%, καθώς εξισορροπήθηκε από προϊόντα σε προσφορά.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ, Κωνσταντίνος Μαχαίρας, στον enikos.gr «οι ανατιμήσεις αφορούν σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς ανεβαίνουν οι πρώτες ύλες». Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε «μεσοσταθμικές αυξήσεις 5%-6% εφέτος και το λιανεμπόριο έως τώρα έχει απορροφήσει ένα 4% και στην τελική τιμή του προϊόντος έχει… περάσει ένα 2%. Με το που άνοιξαν έξω οι αγορές, ήρθαν και οι ανατιμήσεις. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και όχι ελληνικό».
Ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του ΙΝΚΑ, βλέπει ωστόσο πιο μόνιμα χαρακτηριστικά στις ανατιμήσεις, οι οποίες όπως είπε ξεκίνησαν από τον Ιανουάριο.
Όπως είπε σε συνέντευξή του στο OPEN το μπαράζ ανατιμήσεων παρατηρείται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα από τα μακαρόνια και όσπρια μέχρι το λάδι και το ρύζι. Μάλιστα, επεσήμανε ότι οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες εάν αναλογιστεί κανείς δεν υπάρχει καμιά αύξηση στις αποδοχές των εργαζομένων και στις συντάξεις.
Στο ερώτημα εάν συνδέονται οι ανατιμήσεις με το κύμα της πανδημίας ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ σημείωσε ότι δεν υπάρχει καμιά συσχέτιση της πανδημίας με τις αυξήσεις στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και στα προϊόντα που φτάνουν στα ράφια του σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΝΚΑ, «αυτό που επικαλούνται για παράδειγμα οι πωλητές λαϊκών αγορών ότι πήγαιναν κάθε 15 ημέρες και ότι μειώθηκαν οι πάγκοι, γι’ αυτό και αυξήθηκαν οι τιμές, δεν ισχύει για τα σούπερ μάρκετ, καθώς αυτά δεν έκλεισαν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας.
Όταν θέλουμε να δικαιολογήσουμε τις αυξημένες τιμές προϊόντων, βρίσκουμε δικαιολογίες. Θεωρούμε λοιπόν ως ΙΝΚΑ ότι πολλές επιχειρήσεις βρίσκουν δικαιολογίες για να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων. Η αύξηση των τιμών πρώτων υλών επηρεάζει τις τελικές τιμές αλλά δεν δικαιολογούνται τέτοιου είδους αυξήσεις.
Παράλληλα ενώ μειώθηκε ο ΦΠΑ από το 24% στο 13% θα περιμέναμε και γενικότερη μείωση τιμών στα προϊόντα, ωστόσο αυτές δεν μειώθηκαν, παρέμειναν σταθερές ή ίσως και να αυξήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις».
Την ίδια στιγμή ο πλανήτης βιώνει μία οξεία επισιτιστική κρίση. Συγκεκριμένα, σχεδόν 20 εκατ. επιπλέον άνθρωποι προστέθηκαν στους πληγέντες των επισιτιστικών κρίσεων στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ενώ οι προοπτικές για το άμεσο μέλλον φαντάζουν εξίσου δυσοίωνες, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Δίκτυο Κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων (GNAFC).