Ηλεκτρικό ρεύμα: Η λήξη των «πράσινων» τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας στο τέλος του 2025 δημιουργεί αβεβαιότητα για χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά που επωφελούνται από το Κοινωνικό Τιμολόγιο (ΚΟΤ).
Τα νοικοκυριά αυτά ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και βασίζονται σε αυτές τις εκπτώσεις για να καλύψουν τις βασικές ενεργειακές τους ανάγκες. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα υπάρξει ειδική πρόβλεψη ώστε να συνεχιστεί η στήριξή τους μετά τη λήξη των πράσινων τιμολογίων.
Το ΚΟΤ χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες:
ΚΟΤ Α’: Δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
ΚΟΤ Β’: Νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, με όρια που κυμαίνονται από 9.000 έως 18.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των μελών του νοικοκυριού.
Οι δικαιούχοι αυτών των κατηγοριών απολαμβάνουν εκπτώσεις που φτάνουν έως και 7,5 σεντς ανά κιλοβατώρα, ανάλογα με την κατηγορία τους. Η στήριξη αυτή είναι σημαντική, καθώς μειώνει το ενεργειακό κόστος για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Παρότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) έχει ανακοινώσει ότι τα πράσινα τιμολόγια θα ισχύσουν και μετά την 1η Ιανουαρίου 2025, δεν υπάρχει σαφής ενημέρωση για το τι θα γίνει με τους δικαιούχους ΚΟΤ μετά τη λήξη τους.
Στο τέλος του 2025 τα πράσινα τιμολόγια λήγουν και μέχρι στιγμής δεν έχει καθοριστεί η τύχη όσων επωφελούνται από το κοινωνικό τιμολόγιο ρεύματος. Η αβεβαιότητα αυτή ανησυχεί τους δικαιούχους, οι οποίοι ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλότερα κόστη ενέργειας εάν δεν υπάρξει σχετική μέριμνα. Παρά τις ανησυχίες, θεωρείται πιθανό ότι θα υπάρξει κάποια λύση για αυτήν τη μεγάλη ομάδα πολιτών, ενώ ήδη πολλοί έχουν απευθυνθεί στο αρμόδιο υπουργείο για διευκρινίσεις.
Η πιθανή κατάργηση ή τροποποίηση των πράσινων τιμολογίων χωρίς παράλληλη εισαγωγή εναλλακτικών μέτρων στήριξης για τους δικαιούχους ΚΟΤ θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά την ενεργειακή φτώχεια στη χώρα.
Ηλεκτρικό ρεύμα: Έρχεται το κόκκινο τιμολόγιο – Τι θα δίνει
Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για τα «κόκκινα» τιμολόγια, καθώς αναμένεται να τεθούν σε ισχύ μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, που λήγει στις 31 Αυγούστου.
Πρόκειται για τα ευέλικτα τιμολόγια τα οποία, όπως αναφέρει η ΡΑΑΕΥ, θα έχουν κόκκινη χρωματική σήμανση και δεν συνδέονται καθ’ οποιονδήποτε τρόπο με διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς
Σε αυτή την περίπτωση, η χρέωση προμήθειας περιλαμβάνει ένα εκ των προτέρων οριζόμενο στοιχείο, «ευέλικτο στοιχείο», το οποίο δύναται να μεταβάλλεται λόγω στοιχείων που δεν καθορίζονται από τον προμηθευτή, όπως επί παραδείγματι από την κατανάλωση.
Υπενθυμίζεται πως με το ισχύον πλαίσιο στην αγορά διατίθενται τρεις κατηγορίες τιμολογίων: τα μπλε (σταθερά), τα κυμαινόμενα (κίτρινα και πράσινα, ειδική κατηγορία με ανακοίνωση της τιμής εκ των προτέρων την 1η κάθε μήνα και τα δυναμικά (πορτοκαλί, για τους καταναλωτές με “έξυπνους” μετρητές).
Ο αντιπρόεδρος του κλάδου Ενέργειας της Αρχής, Δημήτρης Φούρλαρης, μίλησε στο ΕΡΤΝews λέγοντας ότι «στην ουσία πρόκειται για ευέλικτα τιμολόγια, όπου η τελική χρέωση εξαρτάται από την κατανάλωση του νοικοκυριού».
«Τα κόκκινα τιμολόγια δεν επηρεάζονται από τη χονδρεμπορική αγορά, αλλά δεν είναι και αμιγώς σταθερά, όπως τα μπλε», σχολίασε ο κ. Φούρλαρης.
Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ενδεικτικά τα ευέλικτα τιμολόγια μπορεί να περιλαμβάνουν:
(α) κλιμακωτή τιμολόγηση ανά επίπεδο κατανάλωσης, για παράδειγμα μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/kWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας,
(β) μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/kWh), ανά εξάμηνο της ετήσιας διάρκειας της Σύμβασης Προμήθειας,
(γ) μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/kWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης και μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/kWh) για την εκτός βαθμίδας κατανάλωσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας.
Βασικά χαρακτηριστικά
Τα κύρια χαρακτηριστικά των ευέλικτων τιμολογίων είναι:
- Η ελάχιστη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας των Ευέλικτων Προϊόντων ορισμένου χρόνου είναι δώδεκα μήνες.
- Επιτρέπεται η χρέωση ρήτρας πρόωρης αποχώρησης του πελάτη από τη Σύμβαση Προμήθειας. Στην περίπτωση αυτή, η ρήτρα είναι αναλογική και μειώνεται αναλόγως του κόστους που δημιουργεί στον Προμηθευτή η πρόωρη αποχώρηση του πελάτη.
- Στα Ευέλικτα τιμολόγια δύναται να προσφέρονται εκπτώσεις. Το ύψος της έκπτωσης, η συνθήκη ενεργοποίησής της και ο τρόπος υπολογισμού της αναγράφεται αναλυτικά στους Ειδικούς Όρους της Σύμβασης Προμήθειας. Στην περίπτωση παροχής έκπτωσης συνέπειας, αυτή αποδίδεται και στον τελικό λογαριασμό του πελάτη.
Το ευέλικτο στοιχείο του τιμολογίου δύναται να περιλαμβάνει και διαφοροποίηση της τιμής λόγω κατανάλωσης σε ώρες μη αιχμής (peak – off-peak).
Ηλεκτρικό ρεύμα: Γκρι, μπορντό ή γαλάζιο – Έρχονται νέα χρώματα στους λογαριασμούς
Σε τροχιά σημαντικών αλλαγών μπαίνει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με τη ΡΑΑΕΥ να σχεδιάζει την εισαγωγή μιας νέας κατηγορίας τιμολογίου –και μαζί της, ενός νέου χρώματος. Γκρι, μπορντό ή γαλάζιο;
Η τελική απόχρωση δεν έχει ακόμα «κλειδώσει», όμως το περιεχόμενο του νέου προϊόντος αναμένεται να διαφοροποιηθεί ριζικά από ό,τι γνωρίζαμε έως σήμερα.
Η νέα αυτή τιμολόγηση έρχεται να καλύψει ένα κενό που εντόπισαν ήδη αρκετοί πάροχοι, καταθέτοντας προτάσεις για προϊόντα που δεν χωρούν στις υφιστάμενες τρεις κατηγορίες:
-
Μπλε για σταθερές χρεώσεις με συμβόλαια διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους,
-
Κίτρινα για δυναμική τιμολόγηση με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής,
-
Πράσινα, τα οποία λειτούργησαν ως μεταβατική λύση μετά την ενεργειακή κρίση και οδεύουν προς κατάργηση.
Το νέο τιμολόγιο, που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προορίζεται για ευέλικτα πακέτα, τα οποία δεν εξαρτώνται από την αγορά χονδρικής, αλλά ούτε στηρίζονται στη λογική της σταθερής χρέωσης 12μήνου. Με άλλα λόγια, δεν θα είναι ούτε εντελώς «ελεύθερα» ούτε πλήρως «κλειδωμένα».
Ποια μοντέλα εξετάζονται; Χρεώσεις με σταθερή τιμή για τις πρώτες 100 κιλοβατώρες και διαφορετική τιμολόγηση για την υπόλοιπη κατανάλωση, ή ακόμη και «πακέτα» με προκαθορισμένη μηνιαία χρέωση, ανεξαρτήτως του τι καταναλώνει ο πελάτης.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του “Picasso” της Protergia, που θυμίζει μοντέλα τηλεπικοινωνιών: ο καταναλωτής επιλέγει το πακέτο που του ταιριάζει χωρίς να ασχολείται με την τιμή ανά κιλοβατώρα. Η πρόταση έχει ήδη σταλεί για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενδέχεται να αποτελέσει πρότυπο για τα νέα προϊόντα που σχεδιάζονται.
Και δεν είναι μόνο η τιμή που αλλάζει. Η νέα κατηγορία συνδέεται και με ευρύτερες μεταρρυθμίσεις, όπως η εμπλοκή των παρόχων σε έργα εξοικονόμησης ενέργειας για οικιακούς καταναλωτές. Μέσω νέων χρηματοδοτικών σχημάτων, έργα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών θα μπορούν να αποπληρώνονται μέσα από τον λογαριασμό του ρεύματος, με συγκεκριμένη φόρμουλα.
Η ανάγκη για το νέο προϊόν γίνεται πιο επιτακτική καθώς πλησιάζει η λήξη των “πράσινων” τιμολογίων –μιας προσωρινής κατηγορίας που δημιουργήθηκε μετά την ενεργειακή αναστάτωση του 2024, ώστε να εξυπηρετούνται οι καταναλωτές που δεν είχαν επιλέξει κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Παράλληλα, η ΡΑΑΕΥ βρίσκεται σε διαδικασία αποτίμησης της προηγούμενης δημόσιας διαβούλευσης για τον χρωματικό κώδικα των τιμολογίων, που διεξήχθη τον Απρίλιο. Οι αλλαγές που θα προκύψουν από αυτήν τη διαδικασία θα ενσωματωθούν στον τελικό σχεδιασμό, ενόψει της νέας εποχής στην αγορά ρεύματος.
Το σίγουρο είναι πως το ρεύμα σύντομα θα αποκτήσει ένα ακόμη χρώμα –και ίσως φέρει μαζί του το πιο «έξυπνο» τιμολόγιο μέχρι σήμερα.
Ηλεκτρικό ρεύμα: Τι καταναλώνει ο ανεμιστήρας και τι το κλιματιστικό
Βρισκόμαστε πλέον αντιμέτωποι με τον πρώτο καύσωνα του φετινού καλοκαιριού και, όπως είναι φυσικό, όλοι αναζητούμε λύσεις για να δροσίσουμε το σπίτι μας και να διατηρήσουμε ευχάριστη τη θερμοκρασία στους εσωτερικούς χώρους.
Οι πιο συχνές επιλογές που έχουμε στη διάθεσή μας είναι οι ανεμιστήρες και τα κλιματιστικά. Ποια όμως είναι η πιο συμφέρουσα επιλογή για το πορτοφόλι μας;
Με βάση τα τελευταία στοιχεία από το εργαλείο υπολογισμού της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), και με τιμή κιλοβατώρας στα 0,15 ευρώ, ας δούμε τι κατανάλωση – και κατ’ επέκταση τι κόστος – έχουν οι βασικές λύσεις δροσισμού:
Κατανάλωση ρεύματος ανεμιστήρα
Ανεμιστήρας οροφής: Έχει εξαιρετικά χαμηλή κατανάλωση, κοστίζοντας περίπου 0,03 ευρώ την ώρα. Δηλαδή, για 10 ώρες συνεχούς λειτουργίας, το κόστος φτάνει μόλις τα 0,30 ευρώ.
Ανεμιστήρας δαπέδου: Καίει ακόμη λιγότερο – περίπου 0,01 ευρώ την ώρα, άρα για 10 ώρες λειτουργίας, το κόστος ανέρχεται μόλις στα 0,10 ευρώ.
Κατανάλωση ρεύματος κλιματιστικού ανά ώρα (χωρίς inverter)
9.000 BTU: 0,22 ευρώ/ώρα
12.000 BTU: 0,30 ευρώ/ώρα
18.000 BTU: 0,44 ευρώ/ώρα
24.000 BTU: 0,59 ευρώ/ώρα
Κατανάλωση ρεύματος κλιματιστικού ανά ώρα (με inverter)
9.000 BTU: 0,19 ευρώ/ώρα
12.000 BTU: 0,25 ευρώ/ώρα
18.000 BTU: 0,38 ευρώ/ώρα
24.000 BTU: 0,50 ευρώ/ώρα
Οι ανεμιστήρες, είτε οροφής είτε δαπέδου, παραμένουν ασύγκριτα πιο οικονομικοί από τα κλιματιστικά. Ωστόσο, έχουν περιορισμένη ικανότητα ψύξης και λειτουργούν καλύτερα ως υποστήριξη ή για ήπιες θερμοκρασίες.
Από την άλλη πλευρά, τα κλιματιστικά, ειδικά όσα διαθέτουν τεχνολογία inverter, προσφέρουν πιο αποδοτική και σταθερή δροσιά – με ελαφρώς χαμηλότερο κόστος από τα παλαιότερα μοντέλα χωρίς inverter.
Η επιλογή τελικά εξαρτάται από τις ανάγκες του χώρου, τις ώρες χρήσης, και – κυρίως – το διαθέσιμο budget. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να θυμόμαστε ότι οι παραπάνω τιμές αποτελούν ενδεικτικούς υπολογισμούς και ενδέχεται να διαφοροποιηθούν ανάλογα με τη χρήση και τις καιρικές συνθήκες.