Χορός εκατομμυρίων με φόντο τα σούπερ μάρκετ

Καφές: Το αγαπημένο ρόφημα σχεδόν όλων των Ελλήνων έχει δημιουργήσει μια απίστευτα κερδοφόρα αγορά. Δείτε στο xristika.gr πώς όλα τα σούπερ μάρκετ… μάχονται για τον καφέ!

H είσοδος της Coffee Island στα ράφια του σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης με κάψουλες για μηχανές espresso είναι η πλέον πρόσφατη σε μία σειρά αντίστοιχων κινήσεων που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια.

Αλυσίδες καφέ τόσο διεθνείς όσο και εγχώριες, πέρα από την παρουσία που έχουν στο πεζοδρόμιο, ανακάλυψαν φλέβα χρυσού και προσπαθούν να κερδίσουν μερίδιο από μία αγορά που αυξάνεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, αυτή της κατανάλωσης espresso στο σπίτι.

Σύμφωνα με μετρήσεις της NielsenIQ, κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα μερίδια του espresso αυξήθηκαν τόσο σε ότι αφορά στην κατανάλωση εκτός σπιτιού όσο και εντός. Εκτός σπιτιού, που είναι και το «γήπεδο του», ενώ το 2016 βρισκόταν ελάχιστα κάτω (74,8%) από τα ¾ της συνολικής αγοράς καφέ, το 2020 εκτοξεύθηκε στο 82,1% ενώ στο πρώτο τετράμηνο του 2021 ανέβηκε ακόμη παραπάνω στο 87,1%.

Σε ότι αφορά στην κατανάλωση στο σπίτι ο espresso σχεδόν διπλασίασε τα μερίδια του την τελευταία πενταετία. Από 6,2% το 2016 ανέβηκε στο 8,5% το 2019, πέρυσι με μερίδιο 10,6% έσπασε το φράγμα το 10% ενώ η αρχή της φετινής χρονιάς τον βρίσκει με ποσοστό 11,5%.

Η υποκατηγορία η οποία έχει την μεγαλύτερη δυναμική στον espresso που απευθύνεται για κατανάλωση στο σπίτι ή το γραφείο, είναι αυτή της κάψουλας που είναι συμβατή με μηχανές της Nespresso.To 2016 οι κάψουλες για τις συγκεκριμένες μηχανές είχαν μερίδιο μόλις 6,4% και οι κάψουλες για τα υπόλοιπα συστήματα 40,3%.

Πέρυσι, χρονιά που πήραν κεφάλι με 22,8% έναντι 21,9% των υπολοίπων συστημάτων, οι πωλήσεις σε αξία για τις κάψουλες συμβατές με τις μηχανές nespresso ανέρχονταν στα 23,6 εκατ. ευρώ.

Πέρα από τη Nespresso που άνοιξε την συγκεκριμένη αγορά και δραστηριοποιείται μέσα από το δικό της δίκτυο καταστημάτων όπως προαναφέρθηκε υπάρχει μία σειρά από πολυεθνικές και ελληνικές εταιρείες που από το δίκτυο καταστημάτων μπήκαν η στοχεύουν να μπουν και στο δίκτυο των σούπερ μάρκετ με κάψουλες για μηχανές εσπρέσσο.

Παρούσες στην ελληνική αγορά είναι και οι δύο μεγάλες πολυεθνικές.

Η Starbucks, τις κάψουλες τις οποίας τις διακινεί η Nestle και η Costa Coffee που αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της Coca Cola για την αγορά του καφέ.

Από τις ελληνικές πέρα από την Coffee Island παρουσία έχει και η Coffeeway γνωστότερη από την ομώνυμη αλυσίδα που ειδικεύεται κυρίως στους καφέδες φίλτρου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κάψουλες εσπρέσσο έχουν αναπτύξει και άλλες αλυσίδες καφέ όπως ο Γρηγόρης και τα Mikel οι οποίες όμως τις διαθέτουν από τα καταστήματα τους.

Καφές: Η «μαφία» που κινεί τα νήματα

Το οργανωμένο έγκλημα στην Ελλάδα δεν συνδέεται μόνο με την προστασία νυχτερινών καταστημάτων και εκβιασμούς αλλά και με το λαθρεμπόριο του καφέ το οποίο… ανθίζει ιδιαίτερα στη χώρα μας.

Σύμφωνα με μελέτη της Ασφάλειας Αττικής, που παραδόθηκε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, το εγχώριο οργανωμένο έγκλημα έχει παρεισφρήσει και σε άλλες δραστηριότητες, όπως είναι το λαθρεμπόριο καφέ.

Ξεκαθάρισμα λογαριασμών και δολοφονίες, με φόντο την αγορά του καφέ, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση, έχουν άμεση σύνδεση με το εγχώριο οργανωμένο έγκλημα, όπως αναφέρει το capital.gr.

«Δεν έχουμε αποδείξεις, αλλά εδώ στη Βόρεια Ελλάδα είναι πολύ έντονο το πρόβλημα του λαθρεμπορίου καφέ”, είπε ο κ. Στέφανος Σακάρος, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επεξεργασίας Καφέ (ΣΕΕΚ), σε διαδικτυακή εκδήλωση που πραγματοποίησε η ethosGROUP, με κεντρικό θέμα «Η καφεστίαση μετά το άνοιγμα της αγοράς».

Σύμφωνα με τον ίδιο «υπάρχουν αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης που πηγαίνουν και έρχονται προς τη Βουλγαρία πολλές φορές την ημέρα και διακινούν λαθραίο καφέ”.

Η απώλεια εσόδων για τον δημόσιο κορβανά, σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Καφέ (ΕΕΚ), μόνο από τη μη καταβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) υπολογίζεται σε 12 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον κ. Γιάννο Β. Μπενόπουλο, ιδρυτικό μέλος & πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ), «οι μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίων έρχονται από χώρες που είναι στην Ε.Ε. Επομένως υπάρχει και ένα τυπικό πρόβλημα στους ελέγχους”.

«Οι συγκεκριμένες ποσότητες καφέ”, όπως ανέφερε ο ίδιος στη χθεσινή διαδικτυακή εκδήλωση, «μπαίνουν λαθραία στη χώρα, διακινούνται λαθραία, πωλούνται χωρίς τιμολόγια σερβίρονται από τα καταστήματα εστίασης χωρίς νόμιμες διαδικασίες. Έτσι τροφοδοτείται μια ολόκληρη αλυσίδα. Αυτή η αλυσίδα βγάζει λεφτά και δυναμώνει όσο περνά ο καιρός”.

Τι κάνει όμως ο κρατικός μηχανισμός;

Κατά τον κ. Μπενόπουλο, «οι έλεγχοι που γίνονται είναι πολύ λιγότεροι από αυτούς που θα έπρεπε να γίνονται”.

Σε μια προσπάθεια εντοπισμού και κατάσχεσης των παράνομων ποσοτήτων καφέ που εισέρχονται στη χώρα, η Ελλάδα εξασφάλισε 30 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για να ενισχύει τον ελεγκτικό της μηχανισμό, όπως είπε ο απερχόμενος Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή Παναγιώτης Σταμπουλίδης.

«Τα χρήματα αυτά θα διατεθούν, για την τοποθέτηση, κατά μήκος της Εγνατίας Οδού, 4 hotspots όπου θα στελεχωθούν με μόνιμους ελεγκτές ούτως ώστε ότι έρχεται από τα Βόρεια σύνορά της χώρας, είτε αυτά τα παράνομα προϊόντα προέρχονται από τη Βουλγαρία ή την Ιταλία ή από κάποια άλλη χώρα θα ελέγχονται”, σημείωσε ο ίδιος.

Όπως ανέφερε ο κ. Σταμπουλίδης, «με τους πόρους που εξασφαλίσαμε από το Ταμείο Ανάκαμψης για την πάταξη του παράνομου εμπορίου θα βάλουμε και scanners και θα ενισχυθεί ο έλεγχος”. Και προσέθεσε «η Βόρεια Ελλάδα θα γίνει αστακός από πλευρά ελέγχου. Αυτό θα στείλει μήνυμα σε όλα τα παράνομα κανάλια”.

Με βάση διεθνή στοιχεία η Ελλάδα καταλαμβάνει τη 17η θέση παγκοσμίως στην κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ με 5,4 κιλά. Η Ελλάδα εισάγει ετησίως καφέ και παράγωγα καφέ αξίας 290 εκατ. ευρώ και εξάγει προϊόντα αξίας 40 εκατ. ευρώ.

Η βασική προμηθεύτρια χώρα απ’ όπου η χώρα εισάγει καφέ είναι η Ιταλία και ακολουθεί η Βραζιλία.

Καφές: Πώς έγινε το νέο «όπλο» της ιταλικής μαφίας

Τον 2017 απεβίωσε ο διαβόητος Τότο Ρίινα, ο άνθρωπος που χαρακτηρίστηκε ως ο «νονός των νονών» και εκτιμάται ότι ήταν υπεύθυνος για περισσότερους από 150 θανάτους.

Τώρα η πρόθεση της κόρης του να ξεκινήσει μία… μαφιόζικη επιχείρηση καφέ ρίχνει ως σε μία από τις πιο άγνωστες ασχολίες του οργανωμένου εγκλήματος.

Μόλις λίγες ημέρες μετά τον θάνατο του Τότο Ρίινα, η κόρη του Κοντσίτα δημιούργησε ένα online κατάστημα πώλησης εσπρέσο με την επωνυμία «Θείος Τότο» με ξεκάθαρο στόχο να εκμεταλλευτεί εμπορικά τη φήμη του διαβόητου πατέρα της.

Η Κοντσίτα ανακοίνωσε επισήμως ότι προσπαθεί να συγκεντρώσει χρήματα πουλώντας κάψουλες εσπρέσο επειδή η αστυνομία έχει παγώσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία της οικογένειά της. Σημειώνεται ότι ο σύζυγος της Κοντσίτα είναι σε κατ’ οίκον επιτήρηση κατηγορούμενος για απάτες.

Το online κατάστημα, βέβαια, εξαφανίστηκε μόλις το θέμα πήρε έκταση στα ιταλικά μέσα.

Ποια είναι, όμως, η σχέση της μαφίας με τον καφέ;

Ο εσπρέσο δεν είναι μόνο ένα από τα σύμβολα της ιταλικής κουλτούρας, αλλά έχει γίνει και ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στα χέρια της μαφίας ώστε να παίρνουν χρήματα από τους εμπόρους. Δεν είναι λίγα, άλλωστε, τα καταστήματα που υποχρεώνονται από το οργανωμένο έγκλημα για να πουλάνε συγκεκριμένες μάρκες καφέ που προωθούνται από μαφιόζους.

«Ο καφές είναι η νέα ενασχόληση» λέει στον Guardian ο συγγραφέας Αντόνιο Νικάσιο, ένας από τους πιο διακεκριμένους ειδικούς σε θέματα της μαφίας. «Οι ιδιοκτήτες καφετεριών και εστιατορίων αναγκάζονται να αγοράζουν τα πιο ακριβά προϊόντα υπό τον φόβο αντιποίνων. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποκομίζει η μαφία χρήματα από αυτές τις επιχειρήσεις και κάνει πιο δύσκολη τη δυνατότητα επέμβασης των Αρχών» προσθέτει.

Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Guardian υπάρχουν ορισμένοι μαφιόζοι που σκέφτονται να δημιουργήσουν και τις δικές τους μάρκες καφέ.

Ήδη μία δικαστική υπόθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη περιλαμβάνει 50 μέλη της οικογένειας Μαλάρντο της ναπολιτάνικης Καμόρα.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα αφεντικά της Καμόρα ανάγκασαν μπαρ και καφετέριες να αγοράσουν συγκεκριμένη μάρκα καφέ, η οποία ανήκει στην διαβόητη οικογένεια Νταλτέριο. Άλλες φράξιες όπως η Βολάρο από τη Νάπολι εξανάγκαζαν τους καταστηματάρχες να κάνουν παραγγελίες καφέ αξίας έως και 20.000 δολαρίων. «Εάν κάποιος δεν πλήρωνε, η μαφία του έπαιρνε την επιχείρηση» αναφέρει ο Νίκολα Γκρατιέρι, ένας από τους πιο γνωστούς εισαγγελείς στην Ιταλία, ο οποίος ασχολείται με θέματα της μαφίας.

«Οι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι πρόκειται απλά για έναν εσπρέσο, όπως υπάρχουν χιλιάδες μπαρ στην Καλαβρία. Φανταστείτε εάν η μαφία ανάγκαζε όλα τα καταστήματα στο Λονδίνο να αγοράζουν το δικό της ψάρι» σημειώνει.

Σύμφωνα με τον Νικάσιο οι μαφιόζικες οργανώσεις στις ΗΠΑ και τον Καναδά ήταν οι πρώτες που χρησιμοποίησαν τον εσπρέσο σαν όργανο εκβιασμού αναγκάζοντας τους ιδιοκτήτες καταστημάτων να αγοράζουν συγκεκριμένες μάρκες καφέ. «Είναι πολύ δύσκολο για την αστυνομία να αποδείξει ότι υπάρχει εκβιασμός: Δεν παραδίδεις χρήματα, απλά αγοράζεις καφέ» εξηγεί.