Φορολογικές δηλώσεις 2023: Οι αλλαγές, τα μυστικά και όσα πρέπει να γνωρίζετε

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Σε 50 περίπου ημέρες, νωρίτερα από κάθε άλλη φορά, αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων από περίπου 8.500.000 φορολογουμένους. Τι αλλάζει και τι πρέπει να προσέξετε. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.

Στις εφετινές δηλώσεις οι κωδικοί στα έντυπα της εφορίας θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητοι, ενώ και οι φορολογικές κλίμακες δεν θα αλλάξουν για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν πέρυσι και θα δηλωθούν εφέτος.

Το σημαντικό είναι ότι τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2022 και αφορούν μισθούς του ιδιωτικού τομέα, κέρδη από ελευθέρια επαγγέλματα, αγροτικά εισοδήματα, ενοίκια, μερίσματα κ.λπ. δεν θα επιβαρυνθούν κατά την εκκαθάριση των εφετινών δηλώσεων με την εισφορά αλληλεγγύης. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για μισθούς του δημόσιου τομέα και συνταξιούχους.

Παραδοσιακά, οι πρώτοι που σπεύδουν να υποβάλουν φορολογική δήλωση είναι όσοι διεκδικούν πάσης φύσεως επιδόματα τα οποία βασίζονται στα εισοδηματικά κριτήρια που προκύπτουν από την εκκαθάριση των εντύπων της εφορίας. Κατά συνέπεια, όσο νωρίτερα ανοίξουν οι φορολογικές δηλώσεις τόσο πιο σύντομα θα λάβουν τα σχετικά επιδόματα.

Επίσης, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σταδιακά θα αρχίσει να συγκεντρώνει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων.

Από εφέτος οι επιχειρήσεις θα λαμβάνουν προσυμπληρωμένο και το έντυπο Ε3 ώστε να αποφύγουν κάποιοι να μπουν στον πειρασμό να «πειράξουν» έσοδα και δαπάνες. Από τη στιγμή που τα στοιχεία τους είναι περασμένα ηλεκτρονικά, δύσκολα θα μπορέσουν να ξεφύγουν από την εφορία. Υπενθυμίζεται ότι τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις είναι προσυμπληρωμένα και δυνατότητα διόρθωσης δεν υπάρχει.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ανεξαρτήτως αν κάποιος υποβάλει άμεσα τη φορολογική δήλωσή του ή στα τέλη της καταληκτικής προθεσμίας (30 Ιουνίου 2023, σύμφωνα με τον νόμο), ο φόρος μπορεί να πληρωθεί είτε εφάπαξ έως τα τέλη Ιουλίου με έκπτωση 3% είτε σε 8 άτοκες δόσεις, με την 1η να πρέπει να εξοφληθεί έως 31 Ιουλίου και την τελευταία έως τα τέλη Φεβρουαρίου.

Για τα εισοδήματα του 2022, όπως συνέβη και για του 2021, οι φορολογούμενοι πρέπει να έχουν συγκεντρώσει το 30% του δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματός τους σε αποδείξεις αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών και μάλιστα αυτές να έχουν πραγματοποιηθεί είτε μέσω καρτών (πιστωτικών ή χρεωστικών) είτε μέσω ηλεκτρονικής πληρωμής (e-banking).

Μόνο την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού το κράτος είχε δώσει τη δυνατότητα για λιγότερες αποδείξεις. Για τα περυσινά εισοδήματα ισχύει κανονικά ό,τι προβλέπει ο νόμος. Οσοι δεν εμφανίσουν σε αποδείξεις με ηλεκτρονικό χρήμα το 30% του εισοδήματός τους κινδυνεύουν με πρόσθετο φόρο 22% επί της διαφοράς των λιγότερων αποδείξεων που τελικά συγκέντρωσαν.

Ομως, στις εφετινές φορολογικές δηλώσεις θα μπορούν για πρώτη φορά να δηλώσουν και μία ξεχωριστή κατηγορία αποδείξεων που τους προσφέρει έκπτωση από το εισόδημά τους έως και 5.000 ευρώ, γεγονός που μπορεί να φέρει μείωση της φορολογίας από 450 έως 2.200 ευρώ, ανάλογα με τον φορολογικό συντελεστή στον οποίο υπάγονται.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ενεργοποιείται το 2023 η μείωση του φορολογητέου εισοδήματος έως και κατά 5.000 ευρώ για όσους έχουν εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητα. Βέβαια, για να συμβεί αυτό θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες ύψους 16.667 ευρώ μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών από μια λίστα 20 επαγγελμάτων. Από τις συναλλαγές αυτές αφαιρείται από το φορολογητέο εισόδημα το 30% των δαπανών. Οι αποδείξεις αυτές αφορούν μεταξύ άλλων κτηνιατρικές υπηρεσίες, εργασίες υδραυλικού, ψυκτικού, ελαιοχρωματιστή, ηλεκτρολόγου, ξυλουργού κ.ά.

Με συντελεστή 55% θα υπολογιστεί η προκαταβολή φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις, ενώ για τις επιχειρήσεις έχει περιοριστεί στο 80%. Οσον αφορά το τέλος επιτηδεύματος επαγγελματιών και επιχειρήσεων, παραμένει αμετάβλητο στα 650 ευρώ και 1.000 ευρώ αντίστοιχα.

Κατά την εφετινή εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να πιαστούν στην τσιμπίδα των τεκμηρίων περίπου 2.000.000 φορολογούμενοι. Αφορά εκείνους που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τις τεκμαρτές δαπάνες με τα πραγματικά εισοδήματά τους και γι’ αυτό φορολογούνται βάσει των τεκμηρίων.

Σε αυτά περιλαμβάνονται το τεκμήριο διαβίωσης για τους άγαμους που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ και για τους έγγαμους σε 5.000 ευρώ και αθροίζονται στα εν λόγω τεκμήρια η κατοχή ή ενοικίαση κατοικίας, η χρήση – συντήρηση ΙΧ αυτοκινήτου, οι δόσεις δανείων για στεγαστικά, καταναλωτικά, τα σκάφη αναψυχής όπως είναι τα φουσκωτά, πολυεστερικά κ.λπ. και τα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τι αλλάζει στο έντυπο Ε3

Από εφέτος οι επιχειρήσεις θα λαμβάνουν προσυμπληρωμένο και το έντυπο Ε3 ώστε να αποφύγουν κάποιοι να μπουν στον πειρασμό να «πειράξουν» έσοδα και δαπάνες.

Από τη στιγμή που τα στοιχεία τους είναι περασμένα ηλεκτρονικά, δύσκολα θα μπορέσουν να ξεφύγουν από την κρησάρα της εφορίας. Υπενθυμίζεται ότι τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις είναι προσυμπληρωμένα και δυνατότητα διόρθωσης δεν υπάρχει.

Το Ε3 χρησιμοποιείται για τη διενέργεια επαληθεύσεων και διασταυρώσεων αναφορικά με τη φορολογική συμπεριφορά των ασκούντων επιχειρηματική δραστηριότητα και με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Πρέπει να σημειωθεί πως το νέο Ε3 θα περιλαμβάνει καινούργιους κωδικούς, κατά τη συμπλήρωση των οποίων θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή από τους υπόχρεους, καθώς η κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα συνυποβάλλεται με τις εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις με τα έντυπα Ε1 (Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος φυσικών προσώπων) και Ν (Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων) υποχρεωτικά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας ή σε χειρόγραφη μορφή στη ΔΟΥ κατά περίπτωση.

Η κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα υποβάλλεται μία φορά για το σύνολο της επιχείρησης ανεξαρτήτως αριθμού υποκαταστημάτων και κλάδων, ενώ οποιαδήποτε μεταβολή που επήλθε στην κατάσταση της επιχείρησης μέσα στο φορολογικό έτος δεν μπορεί να δηλωθεί στο Ε3 εάν δεν έχει δηλωθεί στο Τμήμα Μητρώου και Εγγραφής Φορολογουμένων της αρμόδιας ΔΟΥ.

Ο πίνακας συμπλήρωσης των αποδοθέντων και οφειλόμενων φόρων στο εφετινό Ε3 αντικαταστάθηκε από υπεύθυνη δήλωση του λογιστή φοροτεχνικού της επιχείρησης. Με αυτή, βεβαιώνεται η ορθή υποβολή των δηλώσεων παρακρατούμενων φόρων εισοδήματος και απόδοσης έμμεσων.

Στις περιπτώσεις συζύγων και φυσικών προσώπων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, το έντυπο Ε3 υποβάλλεται για καθένα από τους συζύγους/μέλη συμφώνου συμβίωσης όπου αυτό απαιτείται από τα επιμέρους εισοδήματά τους.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί πως η υποβολή εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης για συμπλήρωση ή μεταβολή αμιγώς πληροφοριακών στοιχείων της κατάστασης οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν επισύρει τις προβλεπόμενες κυρώσεις του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τα SOS για την ασφάλιση των ελευθέρων επαγγελματιών

Περίπου 1,2 εκατομμύρια ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες καλούνται να επιλέξουν μέχρι 31 Ιανουαρίου 2023 τις εισφορές που θα πληρώσουν με βάση όμως τις παλιές κατηγορίες χωρίς την αύξηση.

Στη συνέχεια, όμως, θα κληθούν να πληρώσουν μέχρι τέλος Φεβρουαρίου 2023 τις αυξημένες εισφορές κατά 9,6%.

Έτσι οι μη μισθωτοί θα επιλέξουν πρώτα την ασφαλιστική κατηγορία και μετά θα ενημερωθούν από τον ΕΦΚΑ για την αύξηση που θα πληρώσουν για το 2023. Καθώς ο πληθωρισμός το 2022 έκλεισε σε ετήσια βάση στο 9,6%, η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία των 210 ευρώ σήμερα για κύρια ασφάλιση και υγεία θα διαμορφωθεί κοντά στα 230,16 ευρώ, ενώ η 6η και υψηλότερη θα ανέλθει στα 609,376 ευρώ, από 566 ευρώ που είναι σήμερα.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης θα πρέπει να ενεργοποιήσει την αύξηση των εισφορών στους μη μισθωτούς με βάση το τελικό ποσοστό του πληθωρισμού το προηγούμενο έτος (9,6%).

Υπενθυμίζεται ότι ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση οδήγησε στην αλλαγή του συστήματος εισφορών των μη μισθωτών από 1ης Ιανουαρίου 2020, αποσυνδέοντας το ύψος τους από το φορολογητέο εισόδημα, ενώ προέβλεπε το πάγωμα των εισφορών το 2021-2022, στο αρχικό ύψος. Με τον ισχύοντα νόμο υπάρχουν έξι ασφαλιστικές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων καλούνται οι μη μισθωτοί να επιλέξουν κάθε χρόνο τις εισφορές που θα καταβάλλουν.

Ο νόμος προβλέπει ότι τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών «προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους». Αυτό θα ισχύσει για το 2023 και το 2024, ενώ από το 2025 και μετά, η αύξηση θα ακολουθεί «το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών».

Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, οι 850.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες για να λάβουν αξιοπρεπή σύνταξη, που να ξεπερνά τα 1.000 ευρώ τον μήνα, θα πρέπει να επιλέξουν την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία για περισσότερα από 30 χρόνια με μηνιαία εισφορά 302 ευρώ.

Σύμφωνα με τον e-ΕΦΚΑ ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα επιλέξουν εισφορές με βάση τις υπάρχουσες ασφαλιστικές κατηγορίες, όπως ορίζει ο νόμος. Όμως στο τέλος του Φεβρουαρίου θα κληθούν να καταβάλουν άλλο ποσό από αυτό που θα επιλέξουν, καθώς οι εισφορές θα αυξηθούν ανάλογα με το ύψος του πληθωρισμού το 2022.