Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Δυσάρεστα νέα για χιλιάδες δικαιούχους

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Περισσότεροι δικαιούχοι με μικρότερο όμως ύψος επιδότησης, αναμένεται να ενταχθούν στον νέο κύκλο του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος σε μια προσπάθεια να αναβαθμίσει ενεργειακά περίπου τις διπλάσιες κατοικίες, αποφάσισε να μειώσει τα ποσοστά ενίσχυσης, πλην όσων ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες που θα μπορούν να πετύχουν υψηλές επιδοτήσεις.

Μια ακόμη αλλαγή που πρόκειται να δουν οι πολίτες τους προσεχείς μήνες είναι πως παύει ο προϋπολογισμός να κατανέμεται ανά περιφέρεια αλλά θα γίνεται ανά νομό. Οπως εξηγούν πηγές στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, επί τάπητος έχουν τεθεί επίσης τα αιτήματα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας σχετικά με τη στατικότητα και την πυρασφάλεια των κτιρίων αλλά ακόμα βρίσκονται σε στάδιο εξέτασης για το αν τελικά θα υπάρξουν επιμέρους τροποποιήσεις.

Σημαντική, επίσης, αλλαγή που θα υπάρξει στο πρόγραμμα είναι και ο τρόπος με τον οποίο οι ιδιοκτήτες θα εντάσσονται.

Μέχρι σήμερα, ο πιο… γρήγορος που έκανε την αίτηση μπορούσε να κερδίσει την ενεργειακή επιδότηση, κάτι που για πολλούς ήταν άδικο δεδομένου ότι είτε δεν προλάβαιναν είτε το σύστημα… κολλούσε. Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, πλέον θα αξιολογούνται οι αιτήσεις που κατατίθενται στην πλατφόρμα ανάλογα με την ενεργειακή απόδοση που θα πετύχουν με τις παρεμβάσεις που θα προσθέσουν ότι επιθυμούν να κάνουν αλλά και με βάσει τα κριτήρια που έχουν ανακοινωθεί (νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα κτλ.).

Παράλληλα, ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να υπάρχει και λίστα επιλαχόντων, ώστε αν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι, να εντάσσονται στο πρόγραμμα και εκείνοι.

Η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων στο «Εξοικονομώ -Αυτονομώ» υπολογίζεται να ανοίξει τον Σεπτέμβριο και θα παραμείνει ενεργή για τουλάχιστον 4 εβδομάδες. Το προσχέδιο του οδηγού εκτιμάται ότι θα βγει εντός του μήνα, δίνοντας στον κόσμο το στίγμα του καινούργιου προγράμματος.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Κριτήρια αξιολόγησης

«Δεν θα υπάρχει το στοιχείο της ταχύτητας, θα υπάρχει σειρά αντικειμενικών κριτηρίων αξιολόγησης ώστε να υπάρξει λίστα προτεραιότητας που θα έχει να κάνει με την παλαιότητα του κτιρίου, τα εισοδηματικά κριτήρια, τα μέλη της οικογένειας που κατοικούν εκεί, τους ενεργειακούς βαθμούς αναβάθμισης, το αν υπάρχει στην οικογένεια άτομο με αναπηρία κ.λπ. Τα επόμενα τρία χρόνια εκτιμούμε ότι θα επενδυθούν 3 δισ. ευρώ στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος στη χώρα» έχει δηλώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας, σημειώνοντας παράλληλα ότι «τον Σεπτέμβριο ανεβαίνει ηλεκτρονική πλατφόρμα και θα μείνει ανοιχτή για τουλάχιστον 4 εβδομάδες και θα έχουν τον χρόνο οι ενδιαφερόμενοι να καταθέσουν τις αιτήσεις τους. Θα προδημοσιεύσουμε τα κριτήρια του προγράμματος τον Ιούνιο, ώστε να μπορέσουν έως τον Σεπτέμβριο οι μηχανικοί να εκδώσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και να είναι έτοιμοι όταν ανοίξει η πλατφόρμα».

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Οι αλλαγές του νέου προγράμματος

Προκειμένου να εντάχθουν περίπου 50.000 κατοικίες (μέχρι τώρα εντάσσονται 25.000-35.000), το ύψος της επιδότησης θα είναι μικρότερο, όμως θα υπάρχουν περιπτώσεις, όπως ΑμΕΑ, ευάλωτες οικονομικές ομάδες κτλ., που θα μπορούν να πετύχουν έως και 90% επιδότηση. Υπενθυμίζεται ότι στο τελευταίο πρόγραμμα τα ποσοστά επιδότησης έφταναν στο 90%, ενώ τώρα θα αγγίζουν το 60% με 65%.

Οι αιτήσεις θα αξιολογούνται με βάσει την ενεργειακή απόδοση αλλά και κριτήρια όπως παλαιότητα κτλ., δεδομένου ότι θα δίνουν συνδυαστικά «μπόνους» στους πολίτες.

Οποιος ιδιοκτήτης με τις παρεμβάσεις που θα προσθέσει καταφέρει περισσότερη ενεργειακή απόδοση, θα έχει προτεραιότητα.

Ο προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» δεν θα κατανεμηθεί ανά περιφέρεια, αλλά ανά περιφερειακή ενότητα. Σκοπός του ΥΠΕΝ είναι η δικαιότερη συμμετοχή στο πρόγραμμα και ειδικότερα η ένταξη κατοικιών από όλες τις περιφερειακές ενότητες.

Δικαιούχοι θα είναι μόνο οι ιδιοκτήτες κατοικιών που μένουν σε αυτές. Είτε είναι διαμερίσματα είτε είναι μονοκατοικίες.

Προτεραιότητα στα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και στα κτίρια μεγάλης ηλικίας

Οπως έχει γίνει γνωστό από την ηγεσία του υπουργείου, στο νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προτεραιότητα στην αξιολόγηση των αιτήσεων θα έχουν τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, τα κτίρια μεγάλης ηλικίας, ενώ καθιερώνεται κι ένα μοντέλο που θα χωρίζει τη χώρα σε ζώνες, ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες. Οι κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με ακραίες καιρικές συνθήκες, δηλαδή με πολλές ημέρες ψύχους και υπερβολικής ζέστης, θα είναι εκείνες που θα έχουν προτεραιότητα.

Επιλέξιμες κατοικίες

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Επιλέξιμες παρεμβάσεις

• Αντικατάσταση κουφωμάτων.
• Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
• Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
• Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας. Δηλαδή: Εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με ενεργειακό συμψηφισμό, εγκατάσταση τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (ηλεκτρικοί συσσωρευτές), που παράγεται από Φ/Β, εγκατάσταση «έξυπνων» οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος, σημεία επαναφόρτισης εναλλασσόμενου ρεύματος (AC), σημεία επαναφόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC), εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης (smart home) τα οποία συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, έξυπνα συστήματα θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Απαιτούμενα δικαιολογητικά

Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία». Αν είναι λοιπόν δικαιούχος, θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.

Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα.

Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων).

Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους.

Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης.

Με την αίτηση επισυνάπτεται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρησής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου.

Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύριας κατοικίας θα τεκμηριώνεται με υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 από τον ωφελούμενο (πλήρους κυρίου/επικαρπωτή), όπου θα αναφέρεται ότι το ακίνητο θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο πρόσωπο, δηλώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ αυτού. Ο δικαιούχος (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε.) διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί η χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία.

Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων ενεργειακής Εξοικονόμησης-Αυτονόμησης.
Οι επιδόσεις του προηγούμενου κύκλου

Οσον αφορά στο προηγούμενο πρόγραμμα, ποσοστό 56% των υποβολών για μεμονωμένες κατοικίες αφορούσαν στην εισοδηματική κατηγορία 1 (έως 10.000 ευρώ ατομικό εισόδημα / έως 20.000 οικογενειακό).

Αντίστοιχα, ποσοστό 28% των υποβολών για μεμονωμένες κατοικίες αφορούσαν στην εισοδηματική κατηγορία 2 (10.000 – 20.000 ευρώ ατομικό εισόδημα / 20.000 – 30.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα).

Ο μέσος όρος ποσοστού επιχορήγησης των παρεμβάσεων στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» διαμορφώθηκε από 75% στην Περιφέρεια Αττικής έως 85% στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.

Στο ίδιο πλαίσιο, η μέση επιχορήγηση ανά εγκριθείσα αίτηση για τις μεμονωμένες κατοικίες κυμάνθηκε από 16.600 ευρώ στην Περιφέρεια Αττικής έως 24.396 στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.