Εξαήμερη εργασία: Σε εφαρμογή έχει τεθεί πλέον και με την… βούλα η εξαήμερη εργασία.
Η εξαήμερη εργασία θεσπίστηκε με τον νόμο 5053/2023 «με στόχο την καταπολέμηση φαινομένων αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας αλλά και την αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων, αφού το ημερομίσθιό τους για την 6η ημέρα θα είναι προσαυξημένο κατά 40%».
Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που η 6η ημέρα συμπίπτει με Κυριακή ή επίσημη αργία, ο εργαζόμενος δικαιούται το ημερομίσθιό του προσαυξημένο κατά 115% [40% από την προσαύξηση της 6ης ημέρας συν 75% για την απασχόλησή του την Κυριακή/αργία], προσαύξηση η οποία δυνητικά μπορεί να ξεπεράσει και το 115% σε περίπτωση εργασίας σε νυχτερινές ώρες για τις οποίες ισχύει επιπρόσθετη προσαύξηση 25%.
Πάντως, από το Υπουργείο Εργασίας τονίζεται ότι διατηρούνται στο ακέραιο τα όρια προστασίας των εργαζομένων που αφορούν στην 11ωρη υποχρεωτική ημερήσια ανάπαυση, στην υποχρεωτική 24ωρη εβδομαδιαία ανάπαυση (ένα ρεπό) και στη διατήρηση του μέσου όρου εβδομαδιαίας εργασίας των 48 ωρών (συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών) σε περίοδο αναφοράς τεσσάρων μηνών.
Η εξαήμερη εργασία επιτρέπεται:
α) στις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας από τη φύση τους, που λειτουργούν όλες τις ημέρες της εβδομάδας επί 24ωρου με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών και εφαρμόζουν σύστημα 5θήμερης εβδομαδιαίας εργασίας για τους εργαζομένους τους, καθώς και
β) στις επιχειρήσεις μη συνεχούς λειτουργίας που λειτουργούν 5 ή 6 ημέρες την εβδομάδα επί 24ωρου βάσεως με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών και εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας για τους εργαζομένους τους, σε περίπτωση αυξημένου φόρτου εργασίας, με υποχρέωση σχετικής δήλωσης στο Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
Η έκτη μέρα εργασίας επανήλθε με νόμο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο (Ν. 5053/2023), ο οποίος ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων προκειμένου να εξισορροπήσει θεωρητικά την ψηφιακή κάρτα εργασίας στις επιχειρήσεις.
Η πρόβλεψη αυτή του νομοθέτη δεν ισχύει πάντως στον Τουρισμό – Επισιτισμό, όπου:
- Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας προβλέπεται να αρχίσει πιλοτικά τον προσεχή Σεπτέμβριο.
- Στον κλάδο του Τουρισμού – Επισιτισμού υπάρχει ήδη Συλλογική Σύμβαση η οποία προβλέπει τη 6ημερη λειτουργία. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν καταγγελίες και παρατράγουδα θεσμικά τουλάχιστον προβλέπονται στην κλαδική σύμβαση δυο ρεπό.
Αν αρνηθεί ο εργαζόμενος;
Ο εργατολόγος κ. Καρούζος, τοποθετούμενος σχετικά για την πιθανότητα άρνησης του εργαζομένου, εξηγεί ότι δεν θα είναι απόλυτα εφικτή καθώς θα προβάλλεται ως υποχρέωση από πλευράς εργοδότη. Ο μόνος λόγος άρνησης «πατάει» πάνω στον αστικό κώδικα και μπορεί να γίνει, αν ο εργαζόμενος επικαλεστεί σοβαρά προσωπικά ζητήματα ή ανάγκη. «Ο εργοδότης δεν θα ρωτάει, θα αποφασίζει. Αν κάποιος πει ότι δεν μπορεί, προφανώς δεν είναι λόγος απόλυσης, αλλά θα ανοίγει ένα πλαίσιο συζήτησης, στο οποίο όμως τη δύναμη εκ του νόμου ,θα την έχει ο εργοδότης».
Εξαήμερη εργασία: 9ώρο και χωρίς υπερωρίες και επίσημα
Το υπουργείο Εργασίας με εγκύκλιο του καθιερώνει το 9ωρο στη βιομηχανία με την έξτρα ώρα να είναι απλήρωτη για τους εργαζόμενους.
Πρόκειται για εγκύκλιο που υπογράφει η γενική γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων, Άννα Στρατινάκη λίγες μόλις μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων από τη Νίκη Κεραμέως.
Σημειώνουμε ότι από την 1η Ιουλίου μπαίνουν σε εφαρμογή η ψηφιακή κάρτα οργάνωσης του ωραρίου και η εξαήμερη εργασία.
Η εξαήμερη εργασία αφορά επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας όπως οι βιομηχανίες, ενώ η ψηφιακή κάρτα ισχύει και για τις βιομηχανίες και για το λιανεμπόριο και έχει στόχο να περιορίσει την αδήλωτη εργασία, τις υπερβάσεις ωραρίων και τις αδήλωτες και απλήρωτες υπερωρίες.
Η σχετική εγκύκλιος που υπογράφτηκε με αφορμή την ψηφιακή κάρτα εργασίας αναφέρει:
«Η βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά την λήξη της.
Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30’ λεπτά προ της έναρξης και τα 30’ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας»!
Επίσης η εγκύκλιος αναφέρει πως «για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που ανήκουν στον κλάδο της βιομηχανίας και από 01.01.2024 έχουν υποχρέωση να χρησιμοποιούν την ψηφιακή κάρτα για τη μέτρηση του χρόνου εργασίας τους, επισημαίνονται τα εξής:
Γενικά, ως χρόνος εργασίας θεωρείται κάθε περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας ο εργαζόμενος βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη και ασκεί τα καθήκοντα του, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις για κάθε κατηγορία εργαζομένων ( αρ. 2 του Π.Δ. 88/99 ), ενώ δεν περιλαμβάνονται σε αυτόν, οι διακοπές και τα διαλείμματα εργασίας (αρ. 14 του Π.Δ.27.6.1932 όπως ισχύει) καθώς και ο χρόνος προετοιμασίας του εργαζόμενου προς παροχή εργασίας [π.χ. η είσοδος στην περιοχή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η αλλαγή ενδυμασίας εφόσον αυτή απαιτείται λόγω της θέσης/καθηκόντων εργασίας, η μετάβαση στη θέση παροχής εργασίας, το πλύσιμο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας κ.λ.π, (ΑΠ 317/65)], εκτός αν υφίσταται διαφορετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.
Η βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά τη λήξη της.
Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30΄ λεπτά προ της έναρξης και τα 30΄ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας και συνεπώς η σήμανση της ψηφιακής κάρτας για την εν λόγω κατηγορία εργαζομένων θα πρέπει να λαμβάνει χώρα:
– Κατά την έναρξη της εργασίας, μετά το πέρας της ολοκλήρωσης του χρόνου προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας και
– Κατά την λήξη της εργασίας, πριν την έναρξη του χρόνου προετοιμασίας για αποχώρηση.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που βρεθεί εργαζόμενος να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας ή ξεκινήσει να εργάζεται μετά την ολοκλήρωση της προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας χωρίς να έχει σημάνει την ψηφιακή του κάρτα, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος έχει σημάνει την κάρτα του κατά την λήξη της εργασίας του και συνεχίσει να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για αποχώρηση».