Δημόσια έργα: Μια απόφαση που αλλάζει πλήρως το τοπίο των απευθείας αναθέσεων από ιδιώτες, πήρε το Υπουργείο Ανάπτυξης. Διαβάστε στο xristika.gr τι αλλάζει αλλά και τους ευνοούμενους.
Στις 30.000 από τις 20.000 ευρώ αυξάνει το χρηματικό όριο για τις απευθείας αναθέσεις, το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τις δημόσιες συμβάσεις που κατατέθηκε στη Βουλή.
Aπό τον περασμένο Νοέμβριο, οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν ότι προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης επιτρέπεται πλέον όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, είναι ίση ή κατώτερη από το όριο των 30.000 ευρώ, ενώ για τις συμβάσεις δημοσίων έργων οι απευθείας αναθέσεις μπορούν να φτάνουν και τα 60.000 ευρώ από 20.000 ευρώ που ισχύει σήμερα.
Στα έργα αυτά μάλιστα συμπεριλαμβάνονται έργα τεχνολογίας, πληροφορικής και ψηφιοποίησης.
Οπως προβλέπεται, μπορούν να ανατεθούν από κάθε αναθέτουσα αρχή κατ’ έτος, μία ή περισσότερες συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού μέχρι ποσοστού 10% των πιστώσεων της αναθέτουσας αρχής κατ΄ έτος, για ανάθεση συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών επιστημονικών υπηρεσιών, αντίστοιχα.
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης τη δυνατότητα απευθείας ανάθεσης μέσω συστημάτων ηλεκτρονικής αγοράς (e-marketplace). Η ανάθεση των συμβάσεων μέσω Συστήματος Ηλεκτρονικής Αγοράς διενεργείται αποκλειστικά μέσω του ΟΠΣ ΕΣΗΔΗΣ, ενώ οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να προσφεύγουν στα συστήματα αυτά εφόσον η αξία των συμβάσεων που ανατίθενται απευθείας μέσω αυτών δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 40.000 ευρώ, ανά είδος αγαθού ή υπηρεσίας.
Το ποσό των απευθείας αναθέσεων μάλιστα μπορεί να φτάσει και τα 100.000 ευρώ με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου οργάνου για την εκτέλεση των ενεργειών τεχνικής βοήθειας του Υπουργείου ή της Περιφέρειας ή του νομικού προσώπου κατόπιν πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς όλους τους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι σε κατάλογο προμηθευτών και παρόχων υπηρεσιών.
Βάσει των νεων ρυθμίσεων, μειώνεται σε 30.000 ευρώ από 60.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, η εκτιμώμενη αξία δημοσίων συµβάσεων, για τις οποίες καθίσταται υποχρεωτική, από τις αναθέτουσες αρχές, η χρήση του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.), µε τις οριζόμενες εξαιρέσεις.
Επιπλέον αυξάνεται σε άνω των 2.500 ευρώ, από 1.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, το ύψος της εκτιμώμενης αξίας συµβάσεων για τις οποίες συλλέγονται, γίνεται επεξεργασία και δημοσιοποιούνται στοιχεία από το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συµβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.).
Παράλληλα με το σχέδιο νόμου δίνεται η δυνατότητα σε ιδιώτες μηχανικούς να ασκούν επίβλεψη σε δημόσια έργα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, στις βασικές μεταρρυθμίσεις που εισάγονται με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, συγκαταλέγονται:
Η ενίσχυση του συστήματος μελέτη – κατασκευή, ώστε να μπορεί να εκκινεί η διαδικασία δημοπράτησης των έργων παράλληλα με την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την ανακήρυξη αναδόχου, υπό τον όρο οι εγκριθέντες περιβαλλοντικοί όροι να μην μεταβάλλουν ουσιωδώς το αντικείμενο του έργου. .
Η δημοπράτηση έργων ειδικής σημασίας για την οικονομία της χώρας, έργων δηλαδή που είναι ενταγμένα στο άρθρο 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων, θα μπορεί να εκκινεί γρηγορότερα απ’ ό, τι ίσχυε έως και σήμερα. Στα μεγάλα έργα προβλέπεται, επίσης, η εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν στις ιδιωτικές επενδύσεις για την ταχύτερη δημοπράτησή τους.
Αντιμετώπιση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στα έργα, που είχαν σαν αποτέλεσμα τη δυσκολία ολοκλήρωσής τους αφού πλέον θα πρέπει να αιτιολογείται όποια προσφορά έχει απόκλιση μεγαλύτερη των 10 ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο της έκπτωσης, του συνόλου των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αιτιολόγηση θα αποτελεί δεσμευτική συμφωνία και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης, που δεν μπορεί να μεταβληθεί καθ’ όλη την διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης. Ταυτόχρονα η εγγύηση καλής εκτέλεσης υπολογίζεται πλέον επί του προϋπολογισμού δημοπράτησης του έργου και όχι επί της τελικής αξίας της σύμβασης.
Θεσμοθετείται η ιδιωτική επίβλεψη έργων και μελετών, δηλαδή η δυνατότητα να μπορεί να ασκηθεί επίβλεψη εκτός από την Υπηρεσία και από πιστοποιημένο ιδιωτικό φορέα (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων).
Το σύστημα παρακολούθησης των έργων μετατρέπεται σε δηλωτικό, από ελεγκτικό όπως ισχύει σήμερα. Σκοπός είναι να διευκολύνονται οι επιμετρήσεις και οι λογαριασμοί του έργου. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία απαλλάσσεται από υποχρεώσεις, στις οποίες δεν μπορούσε να ανταποκριθεί με αποτέλεσμα να προκύπτουν δυσμενή αποτελέσματα για το Δημόσιο, λόγω αυτοδίκαιων εγκρίσεων.
Θεσμοθετείται για έργα προϋπολογισμού άνω των δέκα εκατομμυρίων ευρώ, η δυνατότητα διαιτητικής επίλυσης κάθε διαφοράς που προκύπτει σχετικά με την εφαρμογή, την ερμηνεία ή το κύρος της Σύμβασης. Για έργα κατώτερου προϋπολογισμού, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου. Επίσης παρέχεται πλέον η δυνατότητα του φιλικού διακανονισμού ως ένα στάδιο πριν την χρήση της διαιτησίας.
Καταπολεμούνται οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις των έργων αφού στις διακηρύξεις για έργα εκτιμώμενης αξίας σύμβασης μεγαλύτερης του ενός εκατομμυρίου ευρώ παρέχεται η δυνατότητα πρόβλεψης κινήτρου – πριμ πρόσθετης αμοιβής ίσης έως 5% της συμβατικής δαπάνης για παράδοση έργων νωρίτερα από τη συμβατική προθεσμία. Ταυτόχρονα δίνεται βάρος και στην ποιοτικότερη υλοποίηση των μελετών και των έργων, αφού καθιερώνεται πλέον αυτοδίκαιη λύση της σύμβασης μετά την πάροδο 24 μηνών από τη λήξη του συμβατικού χρόνου για συμβάσεις μελετών και αυξάνεται ο χρόνος υποχρεωτικής εγγύησης στα πέντε έτη για τα έργα.
Καθιερώνεται η υποχρεωτική τήρηση από τον ανάδοχο ηλεκτρονικού ημερολογίου του έργου, σε ελεύθερο λογισμικό ευρείας χρήσης. Το ηλεκτρονικό ημερολόγιο αποστέλλεται ηλεκτρονικά στον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας και στον επιβλέποντα του έργου, με στόχο την επιτάχυνση ενημέρωσης όλων των εμπλεκομένων στο έργο και την επίλυση οιωνδήποτε διαφωνιών χωρίς χρονικές καθυστερήσεις. Επίσης θεσπίζεται η παραλαβή των έργων σε ένα στάδιο για την απλοποίηση των διαδικασιών.
Καταργούνται οι κληρώσεις για την ανάδειξη των επιτροπών, που επέφεραν υπερβολικές καθυστερήσεις στην διεξαγωγή των διαγωνισμών. Την ίδια στιγμή, καθίσταται υποχρεωτική η ανάρτηση της μελέτης του έργου πριν την προκήρυξή του, ώστε οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό να μπορούν να διαμορφώνουν πληρέστερη εικόνα του έργου.
Προχωρά η ίδρυση Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών.
Δημόσια έργα: Νέος ρόλος για το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας αναλαμβάνει νέες αρμοδιότητες ωρίμανσης, προετοιμασίας, διενέργειας διαγωνισμών και υλοποίησης μελετών και έργων του δημοσίου και της αυτοδιοίκησης πανελλαδικής εμβέλειας.
Με νομοθετικές ρυθμίσεις στη Βουλή αναβαθμίζεται αφενός μεν ο ρόλος του ΤΕΕ, ως τεχνικού συμβούλου της πολιτείας αφετέρου δε δημιουργούνται νέες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή των μηχανικών μελών του στη «μάχη» για την αξιοποίηση των αναπτυξιακών ευκαιριών, που ξεκλειδώνουν για τη χώρα μας, από τις επικείμενες χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ταμείου Ανάκαμψης. Παράλληλα το ΤΕΕ διεκδίκησε και πέτυχε τη σύσταση υπηρεσίας Γενικού Επαγγελματικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) στο ΤΕΕ για όσους ασκούν τεχνικό έργο.
Συγκεκριμένα στο νομοσχέδιο για τις δημόσιες συμβάσεις των υπουργείων Ανάπτυξης και Υποδομών, που κατατέθηκε στη Βουλή περιλαμβάνονται διατάξεις, οι οποίες προβλέπουν τη δυνατότητα να συνάπτονται προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ του ΤΕΕ και υπουργείων, φορέων του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, της αυτοδιοίκησης, ΝΠΙΔ κλπ σχετικά με τις διαδικασίες ωρίμανσης έργων, προγραμμάτων ανάπτυξης, εκπόνησης μελετών και δημοπράτησης έργων πανελλαδικής εμβέλειας. Στόχος είναι το ΤΕΕ να αναλάβει ουσιαστικό υποστηρικτικό ρόλο για την υλοποίηση προγραμματιζόμενων έργων, τα περισσότερα από τα οποία αποτελούν προτάσεις του ΤΕΕ, όπως η δημιουργία του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, την προώθηση και ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού τη δημιουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Υποδομών κ.α.
Συγκεκριμένα η νομοθετική ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα για Προγραμματικές Συμβάσεις του ΤΕΕ αναφέρει ότι αυτές αφορούν:
Σχετικά με τις διαδικασίες ωρίμανσης έργων, προγραμμάτων ανάπτυξης, εκπόνησης μελετών και δημοπράτησης έργων πανελλαδικής εμβέλειας, Υπουργεία, ή ευρύτερα το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία συνιστούν ή στα οποία συμμετέχουν οι προαναφερόμενοι φορείς, καθώς και ν.π.ι.δ. τα οποία συνιστούν ή στα οποία συμμετέχουν οι προαναφερόμενοι φορείς, μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με το Τ.Ε.Ε..
Σχετικά με τις διαδικασίες ωρίμανσης έργων και προγραμμάτων ανάπτυξης μιας περιοχής, οι δήμοι, οι περιφέρειες, οι σύνδεσμοι δήμων, τα δίκτυα δήμων και περιφερειών του, οι περιφερειακές ενώσεις δήμων, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και η Ένωση Περιφερειών, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου τα οποία συνιστούν ή στα οποία συμμετέχουν οι προαναφερόμενοι φορείς, καθώς και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου στα οποία συμμετέχουν ή συνιστούν η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και η Ένωση Περιφερειών, οι επιχειρήσεις οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, τα δημοτικά και περιφερειακά ιδρύματα, καθώς και κοινωφελή ιδρύματα και κληροδοτήματα και τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στα οποία περιλαμβάνονται και τα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με το Τ.Ε.Ε..
Δημιουργία Τεύχους Οδηγιών Τ.Ε.Ε. (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.) για θέματα προδιαγραφών μελετών και διαδικασίας αδειοδότησης.
Συντονισμό των ενεργειών και δράσεων αξιοποίησης και τεχνικής ωρίμανσης ακινήτων των παραπάνω φορέων με σκοπό την αξιοποίησή τους.
Σχεδίασμό παρατηρητηρίου και διαχείριση δεδομένων για την παρακολούθηση των δεικτών βιωσιμότητας των προτάσεων αξιοποίησης.
Δημιουργία τεχνικών οδηγιών, κατευθύνσεων και προτύπων τευχών διαγωνισμών σχετικά με την ωρίμανση ακινήτων περιουσίας των ανωτέρω φορέων.
Προτάσεις στο πλαίσιο τευχών διαγωνισμού για την προετοιμασία και την υποβοήθηση του έργου των υπηρεσιών των ανωτέρω φορέων.
Δημιουργία τευχών διαγωνισμού μελέτης ή δημοπράτησης έργου.
Διενέργεια διαγωνισμών μελετών ή έργων.
Σύσταση Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.