Επίδομα ανεργίας: Με αλλαγές μπήκε το 2023 για τους ανέργους, με τη σημαντικότερη να αφορά σε περικοπή των χρημάτων που έμπαινε σαν επίδομα. Τι είναι το επίδομα… εργασίας που φέρνει «κόφτη» 50%.
Μέχρι το 2022, συνολικά 150.000 άνεργοι έπαιρναν επίδομα ανεργίας από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (π. ΟΑΕΔ), σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας. Οι αλλαγές που ξεκινούν αφορούν όχι μόνο στο ποσό που θα παίρνει ο άνεργος, αλλά και στο χρονικό διάστημα που μπορεί να το δικαιούται, αλλά και πότε «κόβεται» τελείως και πετιέται από τις λίστες της ΔΥΠΑ ως δικαιούχος.
Με τον νέο νόμο «Δουλειές Ξανά», επί της ουσίας η καταβολή του επιδόματος ανεργίας μειώνεται κατά 50% σε όποιον πάρει επίδομα εργασίας, δηλαδή σε όποιον δικαιούχο εθελοντικά διακόψει την επιδότηση και επιστρέψει, μέσω της ΔΥΠΑ, ξανά στην αγορά εργασίας.
Αυτό ακόμα δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή, καθώς έχει καθυστερήσει η έκδοση της υπουργικής απόφασης, όμως σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, αυτό θα συμβεί από τις αρχές του έτους και η εφαρμογή της συγκεκριμένης ρύθμισης θα ισχύσει αμέσως.
Πόσα λεφτά είναι το επίδομα ανεργίας και εργασίας
Έστω ότι ένας άνεργος δικαιούται επίδομα ανεργίας 438 ευρώ από τον Νοέμβριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2023.
Ωστόσο, τον Μάιο του 2023 δηλαδή κατά 7ο (επί συνόλω 12) μήνα της επιδότησης του, ο άνεργος βρίσκει δουλειά, με μισθό 800 ευρώ.
Ας υποθέσει κανείς πως εκδίδεται η σχετική υπουργική απόφαση τον Ιανουάριο του 2023 και προβλέπει έναρξη ισχύος του νέου καθεστώτος και για τους δικαιούχους κατά το μήνα έναρξης ισχύος του νέου καθεστώτος – επιδομάτων από τον ίδιο μήνα (Ιανουάριο του 2023).
Θα του μείνουν επιπλέον 5 μήνες επιδότησης από τη ΔΥΠΑ. Γι΄ αυτό η ΔΥΠΑ, θα του καταβάλλει το 50% του τακτικού επιδόματος ανεργίας, δηλαδή τα 219 για το διάστημα Ιουνίου – Νοεμβρίου 2023.
Έτσι ο εν λόγω εργαζόμενος για το προαναφερθέν 5μηνο, θα λαμβάνει κάθε μήνα όχι μόνο το μισθό του (800 ευρώ), αλλά επιπλέον 219 ευρώ από τη ΔΥΠΑ. Συνολικά, το ποσό των 1019 ευρώ.
Τι είναι το επίδομα εργασίας και γιατί θεσπίζεται;
Για τους ανέργους που βρίσκουν εργασία, ενόσω εισπράττουν το επίδομα ανεργίας ή το βοήθημα ανεργίας αυτοαπασχολούμενων θα συνεχίσει να καταβάλλεται το 50 % του επιδόματος ανεργίας για όσο διάστημα απομένει μέχρι τη λήξη του. Για παράδειγμα αν ο άνεργος βρει δουλειά 5 μήνες μετά την έναρξη της επιδότησής του, που του έχει εγκριθεί για 12 μήνες, θα συνεχίσει να εισπράττει το 50% του επιδόματος ανεργίας για άλλους 7 μήνες. Στόχος της ρύθμισης είναι να δοθεί ισχυρό κίνητρο στους επιδοτούμενους ανέργους που έχασαν τη δουλειά τους πριν από μικρό σχετικά χρονικό διάστημα, να βρουν εργασία και αφετέρου να στηριχθούν με πρόσθετο εισόδημα εκείνοι που πραγματικά αναζητούν και βρίσκουν δουλειά.
Τι είναι το μπόνους για τους μακροχρόνια ανέργους και ποιο σκοπό υπηρετεί;
Προβλέπεται η καταβολή εφάπαξ χρηματικής παροχής ύψους 300 ευρώ στους μακροχρόνια (πάνω από πέντε χρόνια) ανέργους που καταρτίζουν Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης, ενεργοποιώντας έτσι έμπρακτα την αναζήτηση εργασίας. Πρόκειται για ένα ακόμη κίνητρο προς τη συγκεκριμένη ομάδα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αποξένωση μεταξύ ΔΥΠΑ και μακροχρόνια ανέργων, να αποκατασταθεί η επαφή τους τόσο με τη ΔΥΠΑ όσο και με την αγορά εργασίας και ακόμη, είναι να διαπιστωθεί ποιοι παραμένουν όντως μακροχρόνια άνεργοι και ενδιαφέρονται πραγματικά για μια θέση εργασίας. Δηλαδή η επανενεργοποίηση στην αναζήτηση εργασίας όσων είναι αποκομμένοι για μεγάλο διάστημα από την αγορά εργασίας.
Οι υπηρεσίες της ΔΥΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει την προεργασία για την προσέγγιση των εν λόγω αναζητούντων εργασία, οι οποίοι υπολογίζονται σε 160-170.000 και θα πρέπει το επόμενο διάστημα να κλείσουν ραντεβού στην ψηφιακή πλατφόρμα της ΔΥΠΑ myDYPAlive ή στο τοπικό Κέντρο Προώθησης Απασχόλησης με τον εργασιακό τους σύμβουλο.
Γιατί διαγράφονται από τα μητρώα της ΔΥΠΑ άνεργοι που αρνούνται θέσεις εργασίας από τη ΔΥΠΑ;
Με τη ρύθμιση αυτή η Ελλάδα ευθυγραμμίζεται με τους επίσημους ορισμούς της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τους οποίους οι πολιτικές προώθησης της απασχόλησης στηρίζονται στην έννοια του «αναζητούντος εργασία», δηλαδή του προσώπου που είναι ικανό, διαθέσιμο και πρόθυμο να αναλάβει εργασία και προχωρεί σε συγκεκριμένες ενέργειες προς τον σκοπό αυτό. Μέχρι τώρα, παρατηρούνταν το φαινόμενο να παραμένουν στα μητρώα ανεργίας εγγεγραμμένα πρόσωπα, τα οποία είτε δεν ενδιαφέρονται να αναζητήσουν εργασία, είτε ήταν απρόθυμα να προχωρήσουν σε κάποια σχετική ενέργεια.
Η άρνηση επί τρεις φορές κατάλληλης θέσης εργασίας (λαμβάνοντας υπόψη ότι ως «κατάλληλη» ορίζεται η θέση που αντιστοιχεί στην επαγγελματική ιδιότητα, τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τον τελευταίο μισθό και τον τόπο μόνιμης κατοικίας του ανέργου και την οποία έχουν συναποφασίσει ο άνεργος και ο εργασιακός σύμβουλος) και η άρνηση συμμετοχής σε δράση κατάρτισης είναι εκφάνσεις αυτού ακριβώς του φαινομένου, που επιχειρείται να αναστραφεί.
Είναι πράγματι αδικαιολόγητο όταν κάποιος είναι άνεργος και του προσφέρεται μια δουλειά με βάση το εργασιακό του προφίλ, τα χαρακτηριστικά που ο ίδιος έχει δηλώσει, αντίστοιχη του τελευταίου μισθού του και στον τόπο κατοικίας του, εκείνος να αρνείται όχι μια, αλλά τρεις φορές!
Οι σχετικές ρυθμίσεις που ενεργοποιούνται τώρα αποσκοπούν στην πρόληψη φαινομένων κατάχρησης από αυτούς που δεν ψάχνουν δουλειά και βασίζονται ως ένα βαθμό στον νόμο 1545/1985. Επιπλέον, απόφαση του ΔΣ του ΟΑΕΔ του Μαρτίου 2018 μεταξύ άλλων ορίζει ως υποχρεώσεις των ανέργων να αναζητούν ενεργά εργασία, να συναινούν σε κατάλληλες θέσεις εργασίας, να συνεργάζονται με τον εργασιακό σύμβουλο και να συμμετέχουν σε προγράμματα κατάρτισης.
Οι ρυθμίσεις αυτές άλλωστε, βασίζονται στις αντίστοιχες πρακτικές των υπηρεσιών Απασχόλησης ευρωπαϊκών χωρών όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία.