Εμβολίου κορονοϊού: Ο πόλεμος ξεκίνησε… – Τι είναι η άρση της πατέντας

Εμβολίου κορονοϊού: Παγκόσμιο… σοκ προκάλεσε η πρόταση των ΗΠΑ για την άρση της πατέντας του εμβολίου του κορονοϊού, δηλαδή την ελεύθερη εκμετάλλευσή και δημιουργία από όλες τις φαρμακοβιομηχανίες του πλανήτη.

Ωστόσο θα χρειαστούν μήνες διαπραγματεύσεων προτού υπάρξει ομοφωνία για το θέμα και οι φαρμακευτικές βιομηχανίες, που αντιτίθενται σθεναρά στο σχέδιο αυτό, θα εξακολουθήσουν να μάχονται εναντίον της άρσης των παντεντών.

Την αρχή έκαναν Ινδία και Νότια Αφρική, δυο χώρες που «σφυροκοπήθηκαν» από τον κορονοϊό.

Η πρόταση, που κατατέθηκε στις 2 Οκτωβρίου και στηρίχθηκε από περίπου 100 χώρες και μεγάλες μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Το αρχικό κείμενο προτείνει να υπάρξει προσωρινή άρση κάποιων υποχρεώσεων που πηγάζουν από τη Συμφωνία για τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας στον Τομέα του Εμπορίου (TRIP), προκειμένου οποιαδήποτε χώρα να μπορεί να παράξει εμβόλια χωρίς να ανησυχεί για τις πατέντες, αλλά και φάρμακα και άλλο ιατρικό εξοπλισμό.

Η εξαίρεση από τις υποχρεώσεις βάσει της TRIP θα ίσχυε «μέχρι να έχει επεκταθεί ευρέως σε παγκόσμιο επίπεδο ο εμβολιασμός και να έχει ανοσοποιηθεί ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός».

Το γενικό συμβούλιο του ΠΟΥ, το ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων συζήτησε το θέμα χθες πριν την αιφνιδιαστική ανακοίνωση των ΗΠΑ και η Ινδία και η Νότια Αφρική δεσμεύθηκαν να παρουσιάσουν σύντομα ένα τροποποιημένο κείμενο, το οποίο θα περιλαμβάνει “συμβιβασμούς”, σύμφωνα με τον οργανισμό.

Μετά τη συνεδρίαση ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ, Κιθ Ρόκγουελ, χαρακτήρισε τις συζητήσεις «πολύ εποικοδομητικές», πολύ περισσότερο απ΄ό,τι στο παρελθόν, παρά το γεγονός ότι τα μέλη του οργανισμού παραμένουν διχασμένα.

Τρεις συνεδριάσεις για το θέμα αναμένεται να πραγματοποιηθούν ως τα τέλη Μαΐου και στη συνέχεια στις 8 και 9 Ιουνίου.

Εμβολίου κορονοϊού: Οι υπέρ και κατά χώρες

Οι χώρες που στηρίζουν την πρωτοβουλία, υπέρ της οποίας έχουν ταχθεί και ΜΚΟ όπως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) αλλά και ο ίδιος ο ΠΟΥ, εκτιμούν ότι θα διευκολύνει την άμεση πρόσβαση όλων των χωρών που έχουν ανάγκη σε ιατρικό εξοπλισμό, επιτρέποντάς τους να αυξήσουν την παραγωγή τους.

Το Μαρόκο, η Αίγυπτος, η Ινδονησία και το Πακιστάν έχουν ανακοινώσει ότι διαθέτουν «ικανότητες παραγωγής», αν αρθούν οι πατέντες.

«Η κυβέρνηση πιστεύει ακράδαντα στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά προκειμένου να τερματιστεί η πανδημία, στηρίζει την άρση αυτής της περιφρούρησης για τα εμβόλια της Covid-19» σημείωσε χθες η εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα εμπορίου Κάθριν Τάι σηματοδοτώντας τη στροφή 180 μοιρών της χώρας.

Σύμφωνα με τον Τόμας Κούνι, πρόεδρο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φαρμακοβιομηχανιών (Ifpma) «η κατάργηση των πατεντών ή η προσωρινή τους άρση δεν θα παράξει ούτε μία παραπάνω δόση εμβολίου. Πάνω απ’ όλα είναι ζήτημα τεχνογνωσίας».

Οι φαρμακευτικές εταιρείες υπογραμμίζουν ότι έχουν ήδη συνάψει περίπου 275 συμφωνίες συνεργασίας, κάποιες φορές και με ανταγωνιστές τους, προκειμένου να αυξήσουν το συντομότερο δυνατό την παραγωγή και να φτάσουν στις 10 δισεκατομμύρια δόσεις το 2021.

Παράλληλα επισημαίνουν ότι το πρόβλημα δεν ήταν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά οι εμπορικοί φραγμοί ή οι ελλείψεις σε κάποια συστατικά και εργαλεία τα οποία μπορούν να σταματήσουν την παραγωγή. Φοβούνται ότι πιο μικροί και λιγότερο γνωστοί παρασκευαστές θα προλάβουν να αποκτήσουν πρώτες ύλες και συστατικά, ακόμη και προσωπικό, που είναι ήδη δύσκολο να βρεθούν, χωρίς μάλιστα να καταφέρουν να παράξουν ασφαλή εμβόλια.

Οι φαρμακοβιομηχανίες εκτιμούν ότι περισσότερα από 100 συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των εμβολίων είναι ήδη δύσκολο να βρεθούν, είτε επειδή οι εξαγωγές τους έχουν απαγορευθεί είτε επειδή η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη.

Εμβολίου κορονοϊού: Τι αλλάζει για την παραγωγή στην Ευρώπη

Η δήλωση, πάντως, του Μπάιντεν προκάλεσε πτώση των μετοχών των ευρωπαϊκών φαρμακοβιομηχανιών.

Τα αποθετήρια πιστοποιητικά της BioNTech, της συνεταίρου της Pfizer στην παραγωγή του mRNA εμβολίου, έκαναν βουτιά έως και 19% στη Γερμανία, ενώ η μετοχή της επίσης γερμανικής, CureVac, υποχώρησε 16%.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η αμερικανική πρόταση για την άρση της πατέντας οδεύει στον ΠΟΕ, θέτοντας το πλαίσιο για δυνητικά δύσκολες διαπραγματεύσεις αναφορικά με τη μεταφορά της τεχνογνωσίας, η οποία είναι αναγκαία για τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα των εμβολίων που αποτελούν το βασικό μέσο για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Το στίγμα έδωσε η εκπρόσωπος των ΗΠΑ για το εμπόριο, Κάθριν Τάι, η οποία δήλωσε την Τετάρτη: «Αναφορικά με το πόσο γρήγορα μπορεί να ανταποκριθεί ο ΠΟΕ – αυτό κυριολεκτικά εξαρτάται από το αν τα μέλη του, συλλογικά, είναι σε θέση να ανταποκριθούν», προσθέτοντας: «Είμαι η πρώτη που θα παραδεχθώ ότι δεν θα είναι μία εύκολη διαδικασία».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έστειλε το μήνυμα ότι η ΕΕ είναι διατεθειμένη να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις. «Η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει κάθε πρόταση που αντιμετωπίζει την κρίση με έναν αποτελεσματικό και πραγματικό τρόπο», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας: «Και αυτός είναι ο λόγος που είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πώς η αμερικανική πρόταση για την άρση της πατέντας στα εμβόλια κατά της Covid θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου αυτού».

Εμβολίου κορονοϊού: «Θησαύρισε» η Pfizer

O Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά δήλωσε ότι η εταιρεία αναμένει φέτος να έχει έσοδα 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις πωλήσεις του εμβολίου κατά της COVID-19 που παρήγαγε από κοινού με τη γερμανική εταιρεία BioNTech.

Ωστόσο, εκτιμά ότι η παραγωγή εμβολίων θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, με την εταιρεία να προετοιμάζεται να παράγει τρία δισεκατομμύρια δόσεις το 2022.

Η εταιρεία θεωρεί ότι η COVID-19 θα μετατραπεί σε ενδημική ασθένεια, αναμένοντας να διαθέσει ετήσιες αναμνηστικές δόσεις εμβολίου, οι οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να τροποποιηθούν για να προστατεύσουν από όποιο στέλεχος αναμένεται να κυριαρχεί κάθε χρόνο.

«Με βάση όσα έχουμε δει, πιστεύουμε ότι η ζήτηση για το εμβόλιο κατά της COVID-19 θα είναι παρόμοια με αυτή των εμβολίων κατά της γρίπης. Ελπίζουμε ότι το εμβόλιο Pfizer-BioNTech θα συνεχίσει να έχει παγκόσμιο αντίκτυπο βοηθώντας στον έλεγχο της καταστροφικής πανδημίας και βοηθώντας τις οικονομίες σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο να ανοίξουν, αλλά να παραμείνουν ανοιχτές, δημιουργώντας ένα σενάριο στο οποίο η Pfizer μπορεί να συνεχίσει να είναι ηγέτης και πρωταγωνιστής» δήλωσε ο Μπουρλά.

Ο Μπουρλά επεσήμανε ότι η Pfizer έχει ήδη καταλήξει σε συμφωνία με τον Καναδά για την παράδοση 125 εκατομμυρίων δόσεων το 2022 και το 2023 και 60 εκατομμυρίων δόσεων το 2024.

Ο πληθυσμός του Καναδά είναι μόλις 37,6 εκατομμύρια.

Σύμφωνα με κυβερνητικά στατιστικά στοιχεία, η Οτάβα έχει ήδη δαπανήσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια για την προμήθεια 180 εκατομμυρίων εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων και 76 εκατομμυρίων από τη Pfizer, που αναμένεται να ξεκινήσουν να αποστέλλονται κάποια στιγμή αυτή την εβδομάδα, καθώς και από τις Moderna, Johnson & Johnson και AstraZeneca.

Ο Μπουρλά δήλωσε επίσης ότι η Pfizer έχει υπογράψει συμφωνία για την προμήθεια του Ηνωμένου Βασιλείου με έως 60 εκατομμύρια δόσεις το 2021 και για την προμήθεια του Ισραήλ με αρκετές δόσεις το 2022.