Εμβόλιο – τρίτη δόση: Με τα κρούσματα στο… θεό και το χάπι να είναι σε πειραματικό στάδιο, χιλιάδες συμπολίτες μας σπεύδουν για την τρίτη δόση εμβολίου, ενώ πολλοί τώρα ξεκινούν τη διαδικασία. Ποιο εμβόλιο όμως πρέπει να κάνουμε στην τρίτη δόση; Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Σε κομβικό παράγοντα της εμβολιαστικής εκστρατείας εξελίσσεται η τρίτη δόση που εκτιμάται ότι μπορεί να τιθασεύσει το επιδημικό κύμα όπως έγινε στο Ισραήλ μετά την έναρξη χορήγησής της σε όλο τον πληθυσμό.
Στη “μάχη” για την αναμνηστική δόση εντάσσεται από την ερχόμενη Παρασκευή και το εμβόλιο της Moderna, το οποίο θα αναφέρεται ευκρινώς στα εμβολιαστικά κέντρα που θα γίνεται όπως συμβαίνει και με τα υπόλοιπα εμβόλια στην πλατφόρμα emvolio.gov.gr που είναι ιδιαίτερα εύκολη στη χρήση.
Έτσι, όσοι πολίτες έχουν εμβολιαστεί με δύο δόσεις με τα εμβόλια Pfizer, Moderna ή AstraZeneca έχουν τη δυνατότητα να κάνουν αναμνηστική δόση έξι μήνες μετά τη δεύτερη δόση είτε με Pfizer είτε με Moderna από τις 12 Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το mix and match εμβολίων δεν ενέχει κάποιο κίνδυνο, αντιθέτως έχει φανεί ότι μπορεί να αυξάνει την αντισωματική απάντηση έναντι της Covid-19.
Επιπλέον, όσοι πολίτες έχουν κάνει το μονοδοσικό Johnson & Johnson μπορούν να κάνουν αναμνηστική δόση δύο μήνες, και όχι έξι, μετά το βασικό εμβολιασμό και οι επιλογές σε αυτές τις περιπτώσεις είναι τρεις: Ειτε εμβόλιο Johnson & Johnson, είτε Pfizer είτε Moderna.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναμνηστική δόση με το εμβόλιο της Moderna είναι μισή της κανονικής, όπως ορίζουν οι οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων.
Εμβόλιο – τρίτη δόση: Νωρίτερα από τους έξι μήνες η πλατφόρμα
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, σημείωσε στη χθεσινή ενημέρωση για την εμβολιαστική κάλυψη ότι η χώρα μας είναι από τις πιο προωθημένες στην εφαρμογή της τρίτης δόσης αφού άλλες χώρες βρίσκονται πιο πίσω στο άνοιγμα της αναμνηστικής δόσης στον πληθυσμό.
Μάλιστα, ενδέχεται να “πρωτοτυπήσει” ακόμη περισσότερο, ανοίγοντας την πλατφόρμα για τρίτη δόση ακόμη και νωρίτερα από τους έξι μήνες ώστε να προγραμματίζονται καλύτερα τα ραντεβού και να γίνεται η τρίτη δόση χωρίς καμία καθυστέρηση, όπως έγραψε σήμερα ο “Ελεύθερος Τύπος”.
“Γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, η χυμική ανοσία μειώνεται μετά τον εμβολιασμό με την πάροδο των μηνών, κυρίως μετά την πάροδο 6 μηνών. Αυτό συμβαίνει και με άλλα εμβόλια. Η εμφάνιση, δε, μεταλλάξεων είναι εκείνη η οποία επιτείνει τη μείωση της προστασίας από τη λοίμωξη, ενώ αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης από το εμβολιαζόμενο άτομο, αλλά παραμένει η προστασία από τη σοβαρή νόσηση και τον θάνατο”, εξήγησε χθες η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου.
Εμβόλιο – τρίτη δόση: Πόσο αποτελεσματική είναι
Η ίδια επανέλαβε τα ποσοστά αποτελεσματικότητας κατά της νόσου Covid-19 που προσφέρει η αναμνηστική δόση: Είναι 93% αποτελεσματική στην πρόληψη εισαγωγής στο νοσοκομείο, 92% στην πρόληψη σοβαρής νόσου και 81% στην πρόληψη θανάτου, ενώ οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και συγκρίσιμες με τις ανεπιθύμητες ενέργειες μετά το βασικό εμβολιασμό.
“Τα επιδημιολογικά δεδομένα της αυξημένης διασποράς της μετάλλαξης Δέλτα, των νοσηλειών σε ΜΕΘ και των θανάτων, υπαγόρευσαν την επέκταση του εμβολιασμού σε ηλικίες άνω των 18 ετών”, ανέφερε η κυρία Θεοδωρίδου ως προς την ελληνική απόφαση να ανοίξει σε όλους η τρίτη δόση.
Εμβόλιο – τρίτη δόση: Χρειάζεται τεστ αντισωμάτων;
Σταθερά στη θέση ότι τα τεστ αντισωμάτων μπορεί να αποπροσανατολίσουν παρά να βοηθήσουν παραμένουν τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Με αφορμή πολλούς πολίτες που αναβάλλουν την τρίτη δόση καθώς ο τίτλος αντισωμάτων που προσδιορίζουν βρίσκεται ικανοποιητικός, η πρόεδρος της Επιτροπής εξήγησε τα δεδομένα:
“Από την διεθνή επιστημονική κοινότητα υπήρχε μια ομοφωνία σε αυτό το θέμα, και μάλιστα από τον FDA από το Μάιο του 2021 που εξέδωσε και ανακοίνωση, ότι τα τεστ αντισωμάτων δεν σχεδιάστηκαν για να αξιολογούν την ανοσία.
Ενώ τα προστατευτικά επίπεδα, δηλαδή από ποιο επίπεδο και πάνω είμαστε προστατευμένοι, δεν είναι ακόμα γνωστό.
Δεν είναι προτυποποιημένα καν τα αυτά τεστ, τα οποία χρησιμοποιούνται και πολλές φορές παραπλανούν τους εμβολιαζόμενους διότι νομίζουν ότι έχουν αντισώματα αλλά αυτά τα αντισώματα δεν αντιστοιχούν στην προστασία που πρέπει να έχουν.
Λόγω λοιπόν της μείωσης των αντισωμάτων, συστήνεται η 3η δόση σε άτομα ηλικιωμένα και άτομα με υποκείμενα νοσήματα.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ο εμβολιασμός, όπως έχουμε πει- και ήταν η πρώτη ομάδα πληθυσμού στην οποία έγινε η σύσταση για εμβολιασμό- είναι των ανοσοκατεσταλμένων ατόμων που ανήκουν σε διάφορες ομάδες και διαφέρει και το ανοσολογικό προφίλ τους.
Επομένως, είναι πολύ πιθανό, ορισμένα από αυτά τα άτομα να μην έχουν απαντήσει στον πρωτογενή εμβολιασμό και να είναι απόλυτα απαραίτητη η τρίτη δόση που είπαμε ότι χορηγείται και αμέσως 28 μέρες μετά την δεύτερη δόση”, ανέφερε συγκεκριμένα.
Τι ισχύει για τα πιστοποιητικά εμβολιασμού μετά την τρίτη δόση;
Οι πολίτες που κάνουν αναμνηστική δόση μπορούν να εκδώσουν νέο πιστοποιητικό εμβολιασμού μία ημέρα μετά τον εμβολιασμό τους με την αναμνηστική δόση.
Ωστόσο, θεωρείται έγκυρο για χρήση (για παράδειγμα σε χώρους εστίασης, λιανεμπόριο και όπου αλλού απαιτείται) 14 ημέρες μετά τον εμβολιασμό.
Σε αυτό το μεσοδιάστημα μπορούν να χρησιμοποιούν το προηγούμενο πιστοποιητικό εμβολιασμού, του βασικού εμβολιαστικού σχήματος, που εξακολουθεί να ισχύει κανονικά.
Εμβόλιο – τρίτη δόση: Τα νέα συμπτώματα της μετάλλαξης Δέλτα
Την ίδια ώρα, μεγάλο προβληματισμό έχει φέρει η μετάλλαξη Δέλτα η οποία δεν έχει επικρατήσει απλά αλλά έχει γίνει νέο κεφάλαιο της πανδημίας του κορονοϊού!
Η μετάλλαξη Δέλτα, η οποία έχει επικρατήσει σε μεγάλο βαθμό πλέον και στη χώρα μας, φαίνεται ότι διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες μεταλλάξεις ως προς την εκδήλωση των συμπτωμάτων.
Η καταγραφή των νέων συμπτωμάτων που χαρακτηρίζουν τη μετάλλαξη «Δέλτα» από τους κλινικούς γιατρούς και τους ερευνητές γίνεται σε πραγματικές συνθήκες, δηλαδή όταν οι ασθενείς (είτε εμβολιασμένοι, είτε ανεμβολίαστοι) αναζητούν ιατρική βοήθεια.
Τα συχνότερα συμπτώματα που «φωτογραφίζουν» τη μετάλλαξη «Δέλτα» είναι:
- Ρινική καταρροή
- Επίμονος βήχας
- Πονόλαιμος
- Πονοκέφαλος
- Πυρετός/Δέκατα.
«Ο πονοκέφαλος, ο πονόλαιμος, η ρινική καταρροή και ο πυρετός εντοπίζονται σύμφωνα με στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο σε πάνω από το 90% των ατόμων που έχουν προσβληθεί από τη μετάλλαξη Δέλτα», αναφέρει μεταξύ άλλων η Δρ. Inci Yildirim Παιδίατρος Λοιμωξιολόγος από το Σύστημα Υγείας του Πανεπιστημίου Γέιλ.
Από την άλλη, η ανοσμία είναι λιγότερο συχνά αναφερόμενη, ενώ η ανοσμία και η αγευσία χαρακτήριζαν τόσο το αρχικό στέλεχος της Ουχάν όσο και το «Άλφα».
Η ένταση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την μετάλλαξη «Δέλτα» εξαρτάται από το ατομικό ιατρικό ιστορικό του καθενός αλλά και από το αν έχει εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού.
Στα πλήρως εμβολιασμένα άτομα, τα συμπτώματα είναι ηπιότερα και διαρκούν λιγότερο.
Εμβόλιο – τρίτη δόση: Ποιο εμβόλιο αντιμετωπίζει την μετάλλαξη Δέλτα αποτελεσματικότερα
Παράλληλα, οι πολίτες σε όλο τον πλανήτη σπεύδουν να εμβολιαστούν, όμως πολλοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι οι μεταλλάξεις μπορεί να χτυπήσουν και τους εμβολιασμένους. Ποιο εμβόλιο όμως προστατεύει καλύτερα από την μετάλλαξη Δέλτα;
Τα εγκεκριμένα εμβόλια έναντι του ιού SARS-CoV-2 έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικά στον έλεγχο της πανδημίας, αλλά έχουν σχεδιαστεί στις αρχές της πανδημίας πριν εμφανιστούν τα νεότερα στελέχη. Κάποια από τα στελέχη αυτά έχουν τη δυνατότητα να ξεπερνούν την ανοσία που παρέχουν τα εμβόλια.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα.
Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό Lancet (E.C.Wall και συνεργάτες, AZD1222-induced neutralising antibody activity against SARS-CoV-2 Delta VOC, DOI:https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)01462-8) εκτιμήθηκε η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca ενάντια στο νέο στέλεχος Δέλτα.
Όσον αφορά στην παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό με δύο δόσεις ASTRA ZENECA (AZD1222), σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες (55/63, 87%) είχαν ανιχνεύσιμα εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι των στελεχών D614G (αρχικό στέλεχος) και Β.1.1.7 (στέλεχος άλφα, Ηνωμένο Βασίλειο), ενώ σημαντικά λιγότεροι εμβολιασμένοι είχαν εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι του Β.1.351 (στέλεχος Βήτα, Νότια Αφρική) (38/63, 60%) και του Β.1.617.2 (στέλεχος Δέλτα, Ινδία) (39/63, 62%).
Αντίθετα, άνω του 95% από τους εμβολιασμένους με τις δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer (BNT162b2) ανέπτυξαν εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι των στελεχών Βήτα και Δέλτα.Ακόμη ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης έγκειται στο ότι οι συμμετέχοντες με προηγούμενη λοίμωξη COVID-19 είχαν σημαντικά υψηλότερα εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι σε όλα τα στελέχη μετά από μία μόνο δόση του εμβολίου ASTRA ZENECA (AZD1222) συγκριτικά με όσους δεν είχαν νοσήσει. Συμπερασματικά, οι ερευνητές της μελέτης σημειώνουν ότι οι εμβολιασθέντες με το ASTRA ZENECA έχουν υποδεέστερη αντισωματική απάντηση έναντι του SARS-CoV-2 συγκριτικά με το Pfizer, το οποίο συνάδει τόσο με τα δεδομένα των κλινικών μελετών όσο και με τα προσφάτως δημοσιευμένα δεδομένα από το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων ενάντια στο στέλεχος B.1.617.2 (60% ASTRA ZENECA έναντι 79% BNT162b2) και στο στέλεχος Β.1.1.7 (73% AZD1222 έναντι 92% Pfizer) (Lancet. 2021; 397: 2461-2462; MedRxiv https://doi.org/10.1101/2021.05.22.21257658).
Πρόσφατη προδημοσίευση των A.Choi και συνεργατών (https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.06.28.449914v1) ανέλυσε την ικανότητα εξουδετέρωσης στελεχών του SARS-CoV-2. Οι ερευνητές συλλέξανε ορούς εμβολιασμένων με δύο δόσεις του εμβολίου Moderna μία εβδομάδα μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου και έλεγξαν την ικανότητα εξουδετέρωσης στο εργαστήριο. Ο πλήρης εμβολιασμός οδήγησε σε παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων απέναντι σε όλα τα στελέχη, όπως το στέλεχος Βήτα (B.1.351, Νότιας Αφρικής), το στέλεχος Β.1.617 (Ινδίας), το στέλεχος Κάππα (Β.1.617.1), το στέλεχος Δέλτα (Β.1.617.2), το στέλεχος Ητα (Β.1.525, Νιγηρίας), το στέλεχος Α.23.1 (Ουγκάντα) και το στέλεχος Α.VOI.V2 (Αγκόλα).
Συμπερασματικά, τα ανωτέρω δεδομένα δείχνουν ότι αφενός είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί το πλήρες εμβολιαστικό πρόγραμμα και με τις δύο δόσεις των εμβολίων AstraZeneca, Pfizer και Moderna καθώς προσφέρουν προστασία ενάντια και στα νεότερα στελέχη του SARS-CoV-2. Μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα περίπου το 50% των Ελλήνων έχει λάβει τουλάχιστον την 1η δόση του εμβολίου και στο 36% ο εμβολιασμός έχει ολοκληρωθεί. Αφετέρου αξίζει να αξιολογηθεί η πιθανή χορήγηση αναμνηστικών δόσεων ειδικά για όσους έχουν χαμηλή αντισωματική απάντηση.