Εκλογές 2023: Ποιοι θα κάτσουν παραπάνω χωρίς να χρεωθούν επιπλέον μέρες από την κανονική τους άδεια. Οι τυχεροί και οι άτυχοι στα σχολεία.
Οι εκλογές 2023 που θα πραγματοποιηθούν στις 21 Μαΐου, μπορεί να μην έχουν έντονο προεκλογικό τόνο, όμως οι εργαζόμενοι και οι μαθητές θα μπορέσουν να καθίσουν λίγες μέρες παραπάνω, έστω και για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Ωστόσο, δεν μπορούν όλοι οι εργαζόμενοι να ωφεληθούν ενώ είναι και εκείνοι που δεν θα μπορέσουν να ψηφίσουν, κυρίως λόγω ακρίβειας που θα τους εμποδίσει, ειδικά από ένα μακρινό ταξίδι. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα πάρουν και την επιπλέον άδεια που δικαιούνται από τον νόμο.
Πιο αναλυτικά, τα σχολεία είναι γνωστό πως θα κλείσουν την Παρασκευή πριν τις εκλογές και τη Δευτέρα μετά τις εκλογές, δηλαδή στις 19 και 22 Μαΐου. Οι εκπαιδευτικοί λοιπόν, ανεξάρτητα με το αν θα μεταβούν ή όχι στον τόπο που ψηφίζουν έχουν ντε φάκτο ένα γεμάτο τετραήμερο. Οι μαθητές επίσης κάθονται -όσοι «άτυχοι» δεν θα έχουν ήδη τελειώσει τα μαθήματά τους.
Όσο για τους εργαζόμενους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εκείνοι δικαιούνται από τον νόμο επιπλέον άδεια που δεν χρεώνεται από την κανονική τους, ως εξής:
Όσοι εργάζονται 5 ημέρες δικαιούνται:
- Αυτοί που θα μετακινηθούν από 200-400 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
- Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401χλμ και άνω, 2 εργάσιμες ημέρες, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους
Όσοι εργάζονται 6 ημέρες δικαιούνται:
- Αυτοί που θα μετακινηθούν από 100-200 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
- Αυτοί που θα μετακινηθούν από 201-400 χλμ, 2 εργάσιμες ημέρες
- Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401χλμ και άνω, 3 εργάσιμες ημέρες
Και για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις, όσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει πρόσβαση, ο αριθμός ημερών άδειας, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
Επομένως, θα ωφεληθούν με ένα γεμάτο τριήμερο ή τετραήμερο.
Εκλογές 2023: Τι γίνεται αν ψηφίσω – Η ποινή
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική. Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα οι κάτοικοι του εξωτερικού, όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους και, μόνο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, όσοι διαμένουν την ημέρα της ψηφοφορίας σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 χιλιομέτρων από το εκλογικό τμήμα στο οποίο ψηφίζουν.
Ο εκλογέας που αδικαιολόγητα δεν ασκεί το δικαίωμα του εκλέγειν τιμωρείται με φυλάκιση από ένα (1) μήνα έως ένα (1) χρόνο (άρθρο 117 παρ. 1 του π.δ. 26/2012).
Πώς ψηφίζω το 2023
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδειας οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
Εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς βάζουμε
Στους πίνακες που ακολουθούν παρακάτω, εμφανίζονται οι σταυροί προτίμησης που βάζουν οι Έλληνες ψηφοφόροι σε κάθε εκλογική περιφέρεια:
(ΕΙΚΟΝΕΣ)
Εκλογές 2023: Τι είναι η απλή αναλογική
Με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, προκειμένου να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών δεν απαιτείται μόνο εκλογικό ποσοστό πάνω από 50% για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά και κάποιο μικρότερο, ανάλογα με τη μη αντιπροσωπευόμενη ψήφο (ανάλογα το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός Βουλής). Η απλή αναλογική καθιστά δύσκολη τη μονοκομματική πλειοψηφία, χωρίς όμως να σημαίνει ότι το πρώτο κόμμα μπορεί εύκολα να αγνοηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης, ιδίως όταν στα τελικά αποτελέσματα προηγείται με μεγάλη διαφορά.
Ο εκλογικός νόμος 4406/2016 προβλέπει κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα και υπολογισμό των κοινοβουλευτικών εδρών που αντιστοιχούν σε καθένα από τα κόμματα, τα οποία συγκεντρώνουν τουλάχιστον 3% επί των έγκυρων ψήφων στην εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση.
«Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωσε στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300», αναφέρει χαρακτηριστικά ο νόμος 4406/2016. Με άλλα λόγια, οι έδρες των κομμάτων υπολογίζονται ως εξής: ποσοστό εκλογών/100×300 (αρ. βουλευτών)=έδρες. Αν για παράδειγμα ένα κόμμα λάβει 30% θα έχει συνολικά 90 έδρες. Σημειωτέον ότι η στρογγυλοποίηση πηγαίνει πάντα προς το προηγούμενο ακέραιο.
Κατ’ άλλους η απλή αναλογική, οδηγεί σε παρατεταμένη ακυβερνησία και κατ’ άλλους η απλή αναλογική είναι το πιο δημοκρατικό εκλογικό σύστημα.
Όσες έδρες στο τέλος της κατανομής παραμείνουν αδιάθετες λόγω της στρογγυλοποίησης, πηγαίνουν στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα. «Αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού 300, τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο 4406/2016.