Εκλογές 2023: Η ειδική άδεια άσκησης εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
ε απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη (ΦΕΚ Β’ 2989- 6 Μαΐου 2023) καθορίζονται οι λεπτομέρειες για τη χορήγηση ειδικής άδειας μετ’ αποδοχών για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα κατά τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου.
Η απόφαση προβλέπει συγκεκριμένα ότι όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος, κατά τις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Ο αριθμός των ημερών αδείας που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς με καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια 2 εργασίμων ημερών.
γ) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια 3 (3) εργασίμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
δ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς με καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
α) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια 1 εργάσιμης ημέρας
β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια 2 εργασίμων ημερών, εφόσον μετακινηθούν οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους
γ) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
3. Για όσους εκ των μισθωτών, η Κυριακή 21 Μαΐου (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας), είναι εργάσιμη ημέρα, θεωρείται ως ημέρα ειδικής αδείας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που προαναφέρθηκαν.
Σημειώνεται τέλος ότι η ειδική άδεια άσκησης εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών.
Εκλογές 2023: Έκτακτη ανακοίνωση – Ανακαλούνται όλες οι άδειες – Ποιοι εξαιρούνται
Δημοσιεύτηκε η εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών, η οποία αναστέλλει τις προσλήψεις και τις υπηρεσιακές μεταβολές, ανακαλεί και απαγορεύει τη χορήγηση κανονικών αδειών στους δημοσίους υπαλλήλους, κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά και δίνει διευκολύνσεις σχετικά με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των υπαλλήλων.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου, προβλέπεται:
Α. Αναστολή προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών
Η απαγόρευση των διορισμών/προσλήψεων και των μεταβολών στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού του δημοσίου κατά την προεκλογική περίοδο ρυθμίζεται, σε πάγια βάση, με τις διατάξεις του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 όπως ισχύει, προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η νομιμότητα των ενεργειών της Δημόσιας Διοίκησης.
Ειδικότερα, οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 ορίζουν ότι: «1. Κατά το διάστημα από την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης…, απαγορεύεται η έκδοση πράξεων που αφορούν το διορισμό ή πρόσληψη και οποιαδήποτε μεταβολή αναφερόμενη στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού των υπηρεσιών και νομικών προσώπων του άρθρου 14 παρ. 1 του παρόντος, εκτός από τις πράξεις πειθαρχικής διαδικασίας, διαθεσιμότητας και αργίας, καθώς και τις πράξεις που εκδίδονται σε συμμόρφωση προς δικαστική απόφαση. 2. Διαδικασίες σχετικές με τις κατά την προηγούμενη παράγραφο απαγορευόμενες μεταβολές, οι οποίες είχαν ήδη κινηθεί κατά την προκήρυξη των εκλογών, διακόπτονται».
Κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω και για το χρονικό διάστημα από την προκήρυξη των εκλογών, εν προκειμένω από την 22α Απριλίου 2023 (Π.Δ. 45/2023, Α΄ 99) έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης, απαγορεύεται η έκδοση πράξεων που αφορούν ιδίως σε διορισμό/πρόσληψη, τοποθέτηση, μετακίνηση, απόσπαση (συμπεριλαμβανομένης της παράτασης ή ανάνεωσης), μετάθεση, μετάταξη, ένταξη, προαγωγή, επιλογή και/ή τοποθέτηση προϊσταμένων.
Β. Ανάκληση και απαγόρευση χορήγησης κανονικών αδειών δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών
Σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 106 του Π.Δ. 26/2012:
Απαγορεύεται η χορήγηση κάθε κανονικής άδειας απουσίας σε τακτικούς δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς γενικά και τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης στο διάστημα που μεσολαβεί από την προκήρυξη των εκλογών μέχρι και την ημέρα της ψηφοφορίας.
Οι άδειες που τυχόν χορηγήθηκαν πριν από την προκήρυξη των εκλογών ανακαλούνται αυτοδικαίως, χωρίς να απαιτείται η έκδοση απόφασης, της αρμόδιας αρχής, και τα πρόσωπα που έχουν αυτές τις άδειες είναι υποχρεωμένα να βρεθούν στις θέσεις τους, χωρίς οποιαδήποτε ειδοποίηση.
Σε περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης μπορεί να χορηγηθεί άδεια σε δημόσιους πολιτικούς υπαλλήλους και στρατιωτικούς γενικά, ύστερα από προηγούμενη έγκριση του αρμόδιου Υπουργού ή εξουσιοδοτημένου απ` αυτόν οργάνου.
Σε τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης η άδεια αυτή χορηγείται ύστερα από έγκριση του αρμόδιου προς τούτο οργάνου.
Στους τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου χορηγείται από την αρμόδια προϊσταμένη αρχή, ύστερα από εκτίμηση των υπηρεσιακών αναγκών κατά την ημέρα της εκλογής, ειδική άδεια απουσίας, που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση τους στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους απ` αυτόν.
Ο χρόνος της άδειας αυτής δεν συνυπολογίζεται στο χρόνο της κανονικής άδειας που δικαιούνται οι υπάλληλοι αυτοί, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.
Με την ίδια διαδικασία και προϋποθέσεις είναι δυνατό να χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας κλάδου και σχέση εργασίας.
Αυτά που ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο, μπορεί να εφαρμοστούν ανάλογα και για το προσωπικό των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα.
Τα σχετικά με την εφαρμογή της παραγράφου αυτής καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.»
Βάσει των προαναφερόμενων διατάξεων, απαγορεύεται η χορήγηση κάθε κανονικής άδειας απουσίας σε τακτικούς δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς γενικά και τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και στο προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, στο διάστημα που μεσολαβεί από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του προεδρικού διατάγματος που ορίζει την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας μέχρι και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών, ήτοι εν προκειμένω από 22/4/2023 έως και 21/5/2023.
Γ. Διευκολύνσεις για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος
Από το συνδυασμό των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 106 του Π.Δ. 26/2012 και της παρ. 1 του άρθρου 50 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007, όπως ισχύει) προκύπτει ότι στους τακτικούς-μόνιμους υπαλλήλους του δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των Ν.Π.Δ.Δ., χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος.
Ο χρόνος της άδειας αυτής δεν συνυπολογίζεται στο χρόνο της κανονικής άδειας που δικαιούνται οι υπάλληλοι αυτοί, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.
Ειδικότερα, για τη μετάβαση στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος θα χορηγηθεί ειδική άδεια ως εξής:
Α. Για τους υπαλλήλους για τους οποίους δεν εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.
Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους υπαλλήλους, για τους οποίους εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200 – 400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Με την ίδια διαδικασία και προϋποθέσεις είναι δυνατό να χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Ο.Τ.Α., καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας.
Εκλογές 2023: Ποιοι εξαιρούνται
Η απαγόρευση χορήγησης κανονικών αδειών στους υπαλλήλους του Δημοσίου κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου καθώς και η ανάκληση όσων είχαν δοθεί, ΔΕΝ ισχύει για τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.
Αυτό αναφέρει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αναπληρωτών Δασκάλων (ΠΑΣΑΔ) σε ανάρτησή του για το ζήτημα, στην οποία καλεί τους διευθυντές και τις διευθύντριες των σχολικών μονάδων, αλλά και τις διευθύνσεις εκπαίδευσης να μην αυθαιρετούν σε βάρος των αναπληρωτών για ακόμη μια φορά.
Επιπρόσθετα, όλες οι υπόλοιπες άδειες (αιμοδοσίας, αναρρωτικές κλπ) λαμβάνονται ΚΑΝΟΝΙΚΑ, καθώς πρόκειται για ειδικές άδειες.
Την έντονη διαφωνία της για την αναστολή των κανονικών αδειών των τακτικών υπαλλήλων λόγω εκλογών εξέφρασε σε σχετική της επιστολή η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ.
Ειδικότερα όπως αναφέρουν η σχετική εγκύκλιος σύμφωνα με την οποία αναστέλλονται οι κανονικές άδειες όλων των τακτικών υπαλλήλων επισημαίνει ότι:
α) θεωρεί πως σκοπός της εγκυκλίου είναι η απαγόρευση των κανονικών αδειών των εργαζομένων που εμπλέκονται με την εκλογική διαδικασία και όχι όλων των δημοσίων υπαλλήλων
β) στην περίπτωση που οδηγηθούμε σε δεύτερες εθνικές εκλογές οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα μπορούν να πάρουν κανονική άδεια για περισσότερο από δύο μήνες, δημιουργώντας αναστάτωση, χωρίς λόγο, στον προσωπικό και οικογενειακό προγραμματισμό (πχ γονείς μαθητών πανελληνίων εξετάσεων).
γ) η συγκεκριμένη απαγόρευση, όπως διατυπώνεται, είναι αναχρονιστική και άνευ ουσιαστικού νοήματος. Λαμβάνοντας υπόψη ζητούν την έκδοση διευκρινιστικής εγκυκλίου που να απεμπλέκει άμεσα από την αυστηρή απαγόρευση, όσους εργαζόμενους δεν εμπλέκονται στη διαδικασία προετοιμασίας και περάτωσης της εκλογικής διαδικασίας.
Εκλογές 2023: Απλή αναλογική και ενισχυμένη αναλογική – Έτσι ψηφίζουμε φέτος
Ένα μεγάλο ερωτηματικό για το πώς τελικά θα διαμορφωθεί το εκλογικό αποτέλεσμα με τα δύο νέα εκλογικά συστήματα με τα οποία θα ψηφίσουμε φέτος. Τι είναι η απλή αναλογική της 21ης Μαΐου και τι είναι η ενισχυμένη αναλογική της 2ας Ιουλίου.
Δεδομένου ότι σχεδόν όλοι προεξοφλούν ότι θα πάμε και σε δεύτερες κάλπες μετά τις πρώτες εκλογές 2023 που θα γίνουν στις 21 Μαΐου, οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις θα διεξαχθούν με διαφορετικό εκλογικό σύστημα: Ένα με την απλή αναλογική που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2016 και ένα που ψήφισε πρόσφατα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, την ενισχυμένη αναλογική.
Με τον νόμο Παυλόπουλου που κάναμε εκλογές το 2019, προβλεπόταν ότι το πρώτο κόμμα έπαιρνε μπόνους 50 εδρών και εξασφάλιζε ουσιαστικά πολύ πιο εύκολα την αυτοδυναμία και την επικράτηση στο κοινοβούλιο για να φτάσει τις 151 έδρες.
Με τα νέα εκλογικά συστήματα όμως τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα και κάθε μία ψήφος μετράει περισσότερο από ποτέ, ενώ στην ενισχυμένη αναλογική έχουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος και οι ψήφοι που θα πάρουν τα κόμματα που δεν θα μπουν στη Βουλή, θα πάρουν δηλαδή κάτω από 3%.
Δείτε αναλυτικά τι ισχύει για τις πρώτες εκλογές και τι για τις δεύτερες:
Εκλογές 2023: Τι είναι η απλή αναλογική
Οι ερχόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με τον νόμο της συγκυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δηλαδή με απλή αναλογική, ενώ οι επόμενες θα λάβουν χώρα με τον νέο νόμο τον οποίο και ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, που παραπέμπει στο σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και ευνοεί το πρώτο κόμμα.
Οι επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές διεξάγονται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης μέσω διερευνητικών εντολών μετά την προκήρυξή τους με διάταγμα της Προέδρου της Δημοκρατίας, που προσυπογράφεται από το μεταβατικό Υπουργικό Συμβούλιο (άρθρο 37 εδάφιο 3 του Συντάγματος). Στο μεσοδιάστημα, η ΠτΔ, ορίζει υπηρεσιακή κυβέρνηση, με υπηρεσιακό Πρωθυπουργό έναν από τους Προέδρους των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Με το σύστημα της απλής αναλογικής, που θα εφαρμοστεί στις ερχόμενες πρώτες εκλογές, προκειμένου να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών απαιτείται εκλογικό ποσοστό κοντά στο 50% για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ανάλογα με τη μη αντιπροσωπευόμενη ψήφο (ανάλογα το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός Βουλής). Κύριο χαρακτηριστικό του νόμου 2016 της απλής αναλογικής, είναι ότι σχεδόν απαγορεύει τις μονοκομματικές πλειοψηφίες, χωρίς όμως να σημαίνει ότι το πρώτο κόμμα μπορεί εύκολα να αγνοηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης, ιδίως όταν προηγείται με αξιόλογη απόσταση.
Ο εκλογικός νόμος 4406/2016 της τότε Κυβέρνησης ψηφίστηκε από την προ τριετίας βουλή, προβλέποντας κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα και υπολογισμό των κοινοβουλευτικών εδρών που αντιστοιχούν σε καθένα από τα κόμματα, τα οποία συγκεντρώνουν τουλάχιστον 3% επί των έγκυρων ψήφων στην εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση, ως εξής: το σύνολο των ψήφων που κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα συγκεντρώνει στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300 και το γινόμενο αυτό διαιρείται με το άθροισμα των ψήφων υπέρ όλων των εκάστοτε κοινοβουλευτικών κομμάτων (Ν. 4406/2016 συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ).