Εφορία: Τι κατάσχει και δεν το γυρίζει πίσω

Εφορία: Τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων που δεν θα δηλωθούν στο πόθεν έσχες, του υπόχρεου της συζύγου ή των ανήλικων τέκνων του, τσουχτερά πρόστιμα καθώς και ποινές φυλάκισης προβλέπει το νέο πλαίσιο που τέθηκε σε ισχύ από τις προσεχείς δηλώσεις.

Τα υπόχρεα πρόσωπα, που θα «ξεχάσουν» να δηλώσουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, κινητό ή ακίνητο αυτό δημεύεται ενώ συγχρόνως ακολουθούν πρόστιμα και ποινές φυλάκισης, οι οποίες μάλιστα, με το νέο νόμο, μετατρέπονται εύκολα σε κάθειρξη.

Αναλυτικότερα, το άρθρο 33 του νόμου 5026/ 2023 προβλέπει συγκεκριμένα ότι:

• Τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν στην περίπτωση κάποιου από τα αδικήματα των παρ. 1 και 2 του άρθρου 39 δημεύονται με την καταδικαστική απόφαση, εκτός αν ο υπαίτιος αποδεικνύει τη νόμιμη προέλευσή τους. Σε περίπτωση ανάμειξης του προϊόντος του αδικήματος με περιουσία που προέρχεται από νόμιμες πηγές, η κατάσχεση και η δήμευση επιβάλλονται μέχρι του ποσού της αξίας του προϊόντος αυτού.
• Αν τα περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε δήμευση, δεν υπάρχουν πλέον, δεν έχουν βρεθεί, δεν είναι δυνατόν να κατασχεθούν ή ανήκουν σε τρίτο σε βάρος του οποίου δεν είναι δυνατόν να επιβληθεί δήμευση, δημεύονται περιουσιακά στοιχεία του υπαιτίου ίσης αξίας με αυτά κατά τον χρόνο της καταδικαστικής απόφασης, όπως προσδιορίζονται από το δικαστήριο. Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει και χρηματική ποινή μέχρι το ποσό της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, αν κρίνει ότι δεν υπάρχουν πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία για δήμευση ή τα υπάρχοντα υπολείπονται της αξίας των υποκειμένων σε δήμευση.

Όποιος δεν υποβάλει δήλωση ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση ή και εκπρόθεσμη τιμωρείται με φυλάκιση έως και 10 χρόνια, αναλόγως την περίπτωση.

Ειδικότερα το άρθρο 39 προβλέπει τα ακόλουθα για τη μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς δήλωσης:

• Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει Δ.Π.Κ. εντός της προθεσμίας ή υποβάλλει ανακριβή ή ελλιπή Δ.Π.Κ., τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή.
• Αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας ανώτερης των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από χίλιες (1.000) έως πέντε χιλιάδες (5.000) ημερήσιες μονάδες.
• Το ύψος καθεμίας από τις ημερήσιες μονάδες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από δέκα (10) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ.
• Όποιος δεν υποβάλει δήλωση ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση ή και εκπρόθεσμη τιμωρείται με ποινή κάθειρξης έως δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή από χίλιες (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ημερήσιες μονάδες, το ύψος καθεμίας από τις οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από είκοσι (20) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ, αν η συνολική αξία της αποκρυπτόμενης περιουσίας του ιδίου και των λοιπών προσώπων, για τα οποία αυτός οφείλει να υποβάλει δήλωση, υπερβαίνει συνολικά το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ, ανεξαρτήτως αν η απόκρυψη επιχειρείται με τη μη υποβολή δήλωσης ή την υποβολή ελλιπούς ή ανακριβούς δήλωσης.
• Αν η συγκεκριμένη πράξη τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται χρηματική ποινή. Το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο, εκτιμώντας ελεύθερα όλες τις περιστάσεις, μπορεί να κρίνει τις πράξεις αυτές ατιμώρητες.
• Τρίτο πρόσωπο το οποίο εν γνώσει του συμπράττει στην υποβολή ανακριβούς δήλωσης και ιδίως στην παράλειψη δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών και με χρηματική ποινή, εκτός αν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη.

Εφορία: Σε ποιους θα κάνει κατασχέσεις τις επόμενες ημέρες

Εφορία: Σε τέσσερα στάδια εκτυλίσσονται οι κατασχέσεις και τα λοιπά αναγκαστικά μέτρα που λαμβάνει η ΑΑΔΕ σε βάρος των οφειλετών του δημοσίου, εφόσον φυσικά τους εντοπίσει και συγχρόνως βρει και περιουσιακά τους στοιχεία.

Στόχος είναι η άσκηση πιέσεων σε βάρος των οφειλετών της Εφορίας, να προχωρήσουν σε εξόφληση ή ρύθμιση σε τμηματική καταβολή, αλλά αν αγνοήσουν τις προειδοποιήσεις, έρχονται κατασχέσεις και πλειστηριασμοί.

Με βάση το σχέδιο δράσης της ΑΑΔΕ, όπως περιγράφεται στο Εγχειρίδιο των Διαδικασιών, η πίεση για τη ρύθμιση ή την ολοσχερή εξόφληση των χρεών προς την Εφορία ξεκινά με τηλεφωνήματα στους οφειλέτες και αποστολή ενημερωτικών ηλεκτρονικών μηνυμάτων τουλάχιστον ανά τρίμηνο.

Πρόκειται για διαδικασίες που προηγούνται των κατασχέσεων τραπεζικών καταθέσεων, καθώς και ποσών εις χείρας τρίτων, όπως επίσης και των δεσμεύσεων και πλειστηριασμών ακινήτων που έπονται ως έσχατο μέτρο.

Στόχος είναι η επιτάχυνση της είσπραξης των συσσωρευμένων χρεών, τα οποία έχουν ξεπεράσει τα 107 δισ. ευρώ (παρά τις διαγραφές) μέσω της άσκησης πίεσης στους οφειλέτες για να ενταχθούν σε κάποιες από τις ενεργές ρυθμίσεις.

Πιο συγκεκριμένα στους στόχους της ΑΑΔΕ, όπως περιγράφονται και το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Αρχής, εντάχθηκε η διενέργεια τηλεφωνημάτων και η αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων προς τους φορολογούμενους που χρωστούν στην Εφορία, ενώ ταυτόχρονα τίθεται στόχος ο διπλασιασμός των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων, καθώς και η επιτάχυνση των πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών.

Αναλυτικότερα, τα βήματα που ακολουθεί η Εφορία πριν από την κατάσχεση είναι τα ακόλουθα:

• Επιλογή οφειλέτη: Ο οφειλέτης, στον οποίο θα επιβληθεί η κατάσχεση, επιλέγεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής υπηρεσίας, κατόπιν προτεραιοποίησης των υποθέσεων, με κριτήρια το ύψος και την παλαιότητα της οφειλής, τη φορολογική συμπεριφορά, τη διακοπή της παραγραφής κ.λπ. ή με κριτήρια που τίθενται από τη διοίκηση (όπως, ενδεικτικά, διασταυρώσεις οφειλετών κ.λπ.).
• Εντοπισμός απαιτήσεων του οφειλέτη εις χείρας τρίτων. Η αρμόδια φορολογική υπηρεσία, πραγματοποιεί έρευνα για τον εντοπισμό χρηματικών, κυρίως, απαιτήσεων του οφειλέτη από τρίτους (μισθών από εργοδότες, συντάξεων από ασφαλιστικά ταμεία, ενοικίων από μισθωτές, λοιπών απαιτήσεων από τρίτους κ.λπ.). Στόχος της έρευνας είναι η επιβολή κατάσχεσης του ποσού που ο τρίτος (ο εργοδότης, το ασφαλιστικό ταμείο, ο μισθωτής κ.λπ.) πρόκειται να αποδώσει στον οφειλέτη του Δημοσίου. Η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί πριν αποδοθεί το ποσό στον οφειλέτη του Δημοσίου, δηλαδή όταν αυτό βρίσκεται ακόμη στα χέρια του τρίτου (του εργοδότη, του ταμείου, του μισθωτή κ.λπ.).
• Υπόλοιπο καταθέσεων. Αν υπάρχει υπόλοιπο καταθέσεων σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί με την αποστολή ηλεκτρονικού κατασχετηρίου στην τράπεζα και έχει ως στόχο τη δέσμευση ποσού από το υπόλοιπο του καταθετικού λογαριασμού του οφειλέτη, προκειμένου να αποδοθεί στο Δημόσιο. Η έρευνα για τον εντοπισμό απαιτήσεων του οφειλέτη στα χέρια τρίτων διενεργείται με αναζήτηση πληροφοριών μέσω του Συστήματος Φορολογίας TAXIS, του Συστήματος Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών ή μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.
• Δημιουργία κατασχετηρίου. Δημιουργείται από το σύστημα TAXIS κατασχετήριο στα χέρια τρίτων ή στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων.

Εφορία: Έσβησε χρέη πάνω από 38 δισ. – Ποιοι είναι οι τυχεροί

Ξεπέρασαν τα 38 δισ. ευρώ τα χρέη που η Εφορία θεωρεί ανείσπρακτα και είτε τα διέγραψε οριστικά είτε τα έβαλε στο αρχείο, αναγνωρίζοντας ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο να τα εισπράξει.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, με ημερομηνία αναφοράς την 31η Δεκεμβρίου 2023, το συνολικό ύψος των χρεών που έχουν χαρακτηριστεί ως «ανεπίδεκτα» είσπραξης ή διαγράφηκαν ανήλθαν στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου σε 38,35 δισ. ευρώ, από 27,62 δις. ευρώ, που ήταν στο τέλος του 2022, όπως αναφέρει το sofokleousin.gr.

Από τα αναλυτικά στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι, τα χρέη που διαγράφηκαν ανήλθαν σε 12,03 δισ. ευρώ, στα οποία πρέπει να σημειωθεί, ότι εντάσσονται και τα χρέη του παλαιού ΟΣΕ ύψους 10,4 δισ. ευρώ, που διαγράφηκαν στη διάρκεια του 2023.

Συγχρόνως, η εφορία έχει βάλει στην «άκρη» και χρέη ύψους 26,32 δισ. ευρώ, τα οποία έχει χαρακτηρίσει ως ανεπίδεκτα είσπραξης και δεν ασχολούνται οι υπηρεσίες της, με την είσπραξή τους.

Εφορία: Ποια χρέη ξεχνιούνται

Για να διαγραφεί ή να μπει στο «αρχείο» μια οφειλή, θα πρέπει να έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης και να μην έχουν αποδώσει, ενώ αν πρόκειται, για μεγάλα χρέη, θα πρέπει να υπάρξει η σύμφωνη γνώμη του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, καθώς και συμβεβαιωμένες οφειλές προς τρίτους χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:

• Έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες με βάση τα εκάστοτε πρόσφορα διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα της ΑΑΔΕ και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνυπόχρεων ή απαιτήσεων αυτών έναντι τρίτων ή διαπιστώθηκε η καθ’ οποιονδήποτε τρόπο εκποίηση των περιουσιακών τους στοιχείων που δεν υπόκειται σε ακύρωση ή σε διάρρηξη και ειδικότερα διαπιστώθηκε η ολοκλήρωση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών, ακινήτων ή απαιτήσεων του οφειλέτη με επίσπευση του Δημοσίου ή τρίτων ή με διαδικασία εκκαθάρισης και η παύση των εργασιών της πτώχευσης, εφόσον πρόκειται για πτωχό.
• Έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης ή δεν είναι δυνατή η υποβολή της.
• Έχει πραγματοποιηθεί έλεγχος από ειδικά οριζόμενο ελεγκτή της αρμόδιας φορολογικής ή τελωνειακής αρχής, ο οποίος πιστοποιεί, με βάση ειδικά αιτιολογημένη έκθεση ελέγχου, ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις των προηγούμενων περιπτώσεων και ότι είναι αντικειμενικά αδύνατη η είσπραξη των οφειλών.
• Οι πράξεις του χαρακτηρισμού των επιδεκτικών ή ανεπίδεκτων είσπραξης και της καταχώρισης των απαιτήσεων σε ειδικά βιβλία ανεπίδεκτων είσπραξης γίνονται με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, σύμφωνα με τις διατάξεις που τη διέπουν.
• Εφόσον πρόκειται για συνολική βασική οφειλή άνω του 1.500.000 ευρώ, οι πράξεις αυτές κοινοποιούνται στην υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου που είναι αρμόδια για τον έλεγχο των δημόσιων εσόδων, από την οποία και ελέγχονται. Αν κρίνεται αναγκαίο, έλεγχος μπορεί να διενεργηθεί και στις πράξεις της παρούσας που αφορούν συνολική βασική οφειλή κατώτερη του ως άνω ποσού.

Από την καταχώριση της οφειλής στα βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης και για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο έγινε η καταχώριση:

• Αναστέλλεται αυτοδικαίως η παραγραφή της,
• Δεν χορηγείται στον οφειλέτη και στα συνυπόχρεα πρόσωπα αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας για οποιαδήποτε αιτία ούτε άλλο νομίμως προβλεπόμενο πιστοποιητικό για μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εκτός εάν πρόκειται για είσπραξη χρημάτων που θα διατεθούν για την ικανοποίηση του Δημοσίου ή για εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, το προϊόν των οποίων θα διατεθεί για τον ίδιο σκοπό,
• Δεσμεύονται στο σύνολό τους οι τραπεζικοί και επενδυτικοί λογαριασμοί και το περιεχόμενο των θυρίδων σε τράπεζες ή άλλα πιστωτικά ιδρύματα των παραπάνω προσώπων.
• Το Δημόσιο διατηρεί ακέραιο το δικαίωμά του για την είσπραξη της οφειλής ή συμψηφισμό και μετά την καταχώρισή της στα ειδικά βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης.
• Οφειλή που έχει καταχωρισθεί, κατά τα ανωτέρω, ως ανεπίδεκτη είσπραξης επαναχαρακτηρίζεται ως εισπράξιμη, εάν πριν από την παραγραφή της, διαπιστωθεί ότι υπάρχει δυνατότητα μερικής ή ολικής ικανοποίησής της είτε από τον οφειλέτη είτε από συνυπόχρεο πρόσωπο.

Εφορία: Πότε διαγράφονται τα χρέη προς το Δημόσιο

Ο νέος ΚΕΔΕ προβλέπει επίσης και τη διαδικασία διαγραφής των χρεών προς το Δημόσιο.

Ειδικότερα, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, καθώς και συμβεβαιωμένες οφειλές προς τρίτους, που έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτες είσπραξης, είναι δυνατό να κριθούν διαγραπτέες και να διαγραφούν εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:

• έχουν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες ενέργειες για τον χαρακτηρισμό τους ως ανεπίδεκτων είσπραξης,
• έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές ενέργειες για την ανταλλαγή των πληροφοριών και των διαδικασιών αναγκαστικής είσπραξης για τα κράτη με τα οποία υφίστανται αντίστοιχες συμφωνίες και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον με τα κράτη μέλη της Ε.Ε.
• έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες στην αλλοδαπή κατόπιν αξιοποίησης πληροφοριών και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή απαιτήσεων αυτού έναντι τρίτων,
• έχει ολοκληρωθεί η ποινική διαδικασία σε βάρος των οφειλετών, εφόσον προβλέπεται, με την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης.

Ακόμη, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, καθώς και συμβεβαιωμένες οφειλές προς τρίτους που δεν έχουν χαρακτηριστεί ανεπίδεκτες είσπραξης, είναι δυνατό να διαγραφούν, εφόσον εμπίπτουν αποκλειστικά και μόνο στις ακόλουθες κατηγορίες οφειλών:

• οφειλές αποβιωσάντων που δεν καταλείπουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο και των οποίων οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την επαχθείσα κληρονομιά,
• οφειλές ανά φορολογούμενο μικρότερες του ποσού του εκάστοτε ελάχιστου ποσού φόρου από την καταβολή του οποίου απαλλάσσεται ο φορολογούμενος.