Εφορία: Αυτό είναι κλοπή – Έτσι μας παίρνει τα χρήματα χωρίς να μας ρωτάει

Εφορία: Αυτόματα πρόστιμα από την εφορία, χωρίς… εξηγήσεις! Με την υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης, το πρόστιμο θα αποστέλλεται άμεσα στο email του φορολογούμενου μαζί με τον φόρο. Τι αλλάζει από τον Οκτώβριο. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr. 

Την αυτόματη επιβολή των προστίμων ενεργοποιεί από τον επόμενο μήνα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (AAΔΕ) σε φορολογούμενους που καθυστερούν την υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ και παρακρατούμενων φόρων. Τα ειδοποιητήρια θα αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω email και της εφαρμογής myAADEapp.

Η νέα εφαρμογή, εντάσσεται στον επικαιροποιημένο σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, που προβλέπει την «Αυτοματοποίηση της έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου» κατά την υποβολή δηλώσεων α) ΦΠΑ/παρακρατούμενων φόρων/νομικών προσώπων και β) του εντύπου Ε1.

Συγκεκριμένα, από τον Οκτώβριο τα πρόστιμα θα βεβαιώνονται αυτόματα μέσω TAXISnet αμέσως μετά την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης.

Για παράδειγμα, όταν ένας φορολογούμενος υποβάλει καθυστερημένα τη δήλωσή του, το σύστημα θα εκκαθαρίζει τον φόρο και ταυτόχρονα θα επιβάλλει το πρόστιμο για την καθυστέρηση.

Τα πρόστιμα ανέρχονται σε 100 ευρώ για φυσικά πρόσωπα, ενώ για επιχειρηματίες φτάνουν τα 250 ευρώ για όσους τηρούν απλογραφικά βιβλία και τα 500 ευρώ για όσους τηρούν διπλογραφικά βιβλία.

Μέχρι σήμερα, η επιβολή των προστίμων γινόταν με σημαντική καθυστέρηση από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, με αποτέλεσμα να προστίθενται τόκοι και τα τελικά ποσά να αυξάνονται.

Τα ποσά αυτά είναι μάλιστα προσαυξημένα με ποσοστά που φτάνουν μέχρι και το 2,5%, λόγω της συσσώρευσης τόκων εκπρόθεσμης καταβολής από την ημερομηνία που θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση μέχρι την ημερομηνία της καθυστερημένης βεβαίωσης του προστίμου.

Όλα αυτά θα σταματήσουν από τη στιγμή που θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα αυτόματης έκδοσης προστίμων.

Η νέα διαδικασία θα εξαλείψει αυτές τις καθυστερήσεις, μειώνοντας το οικονομικό βάρος για τους φορολογούμενους, καθώς τα πρόστιμα θα επιβάλλονται αμέσως μετά την εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης, χωρίς πρόσθετους τόκους.

Εφορία: Τα πρόστιμα και πότε επιβάλλονται

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ. Ειδικά αν ο φορολογούμενος ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, το πρόστιμο ανεβαίνει στα 250 ευρώ εφόσον τηρεί απλογραφικά βιβλία ή στα 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:

α) Εάν από την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση είχε προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο φόρου προς επιστροφή και από την εκπρόθεσμη τροποποιητική προκύψει χρεωστικό ποσό φόρου προς πληρωμή, τότε:

• Αν ο φορολογούμενος δεν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 100 ευρώ.

• Αν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 250 ευρώ αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.

• Σε κάθε περίπτωση, εάν έχει παρέλθει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, ο φορολογούμενος θα χρεωθεί και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που θα υπολογιστούν επί της διαφοράς του ποσού μεταξύ της εμπρόθεσμης αρχικής και της εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, με 0,73% για κάθε μήνα που πέρασε από την κανονική προθεσμία πληρωμής έως την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης.

β) Εάν από την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση είχε προκύψει χρεωστικό υπόλοιπο φόρου προς πληρωμή και από την εκπρόθεσμη τροποποιητική προκύψει αύξηση του χρεωστικού υπολοίπου, τότε:

• Αν ο φορολογούμενος δεν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 100 ευρώ.

• Αν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 250 ευρώ αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.

• Σε κάθε περίπτωση, εάν έχει παρέλθει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, ο φορολογούμενος θα χρεωθεί και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που θα υπολογιστούν επί της πρόσθετης διαφοράς του χρεωστικού υπολοίπου, με 0,73% για κάθε μήνα που πέρασε από την κανονική προθεσμία πληρωμής έως την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης.

Σε κάθε περίπτωση, δεν επιβάλλεται πρόστιμο (100, 250 ή 500 ευρώ) εφόσον από την αρχική ή την τροποποιητική εκπρόθεσμη δήλωση προκύπτει ποσό φόρου προς πληρωμή έως 100 ευρώ.

Όσον αφορά τον ΦΠΑ και τους παρακρατούμενους φόρους, σε κάθε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής αρχικής ή τροποποιητικής δήλωσης ισχύουν πρόστιμα 250 ευρώ για τηρούντες απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για τηρούντες διπλογραφικά βιβλία επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες.

Ωστόσο, δεν επιβάλλεται πρόστιμο σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικής δήλωσης, εφόσον η σχετική αρχική δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα.

Εφορία: Ανακαλούνται πρόστιμα λόγω πρόδηλου σφάλματος στους ελέγχους

Νέα δυνατότητα στους φορολογουμένους να ζητήσουν από την ΑΑΔΕ να επανεξεταστούν και να ανακληθούν πράξεις της Φορολογικής Διοίκησης επικαλούμενοι ότι έγιναν «πρόδηλα σφάλματα», ακόμα και αν έχουν προσφύγει στη ΔΕΔ ή στα δικαστήρια, δίνει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας με τροπολογία που κατέθεσε στο νομοσχέδιο για κατάργηση του Τέλους Χαρτοσήμου.

Αν δηλαδή, για παράδειγμα, υπάρχει ένα αθροιστικό λάθος ή 5 μηδενικά παραπάνω που πληκτρολογήθηκαν κατά λάθος σε μια Έκθεση Ελέγχου ή στη βεβαίωση προστίμου κλπ, η ισχύουσα νομοθεσία δεν επιτρέπει στη Φορολογική Διοίκηση να εξετάσει αν υπάρχουν όντως πρόδηλα σφάλματα, στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι έχουν ήδη προσφύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ή στα διοικητικά δικαστήρια.

Έτσι, φορολογούμενοι που αναγκάζονται να υποβάλουν αίτημα ζητώντας επανεξέταση του σφάλματος, ξοδεύουν πολύτιμο χρόνο αναμένοντας απαντήσεις που, αν καθυστερήσουν πάνω από πχ ένα μήνα, χάνουν την προθεσμία να υποβάλουν ενδικοφανή προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (ΔΕΔ) ή για προσφυγή στα δικαστήρια κλπ).

Αν, αντιθέτως, επιλέξουν να καταθέσουν άμεσα προσφυγή να μη χάσουν τις διορίες περιμένοντας πότε θα λάβουν απάντηση, η σημερινή διάταξη στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας δεν επιτρέπει στη Φορολογική Διοίκηση να διορθώσει το προφανές σφάλμα που έχει κάνει, παρά μετά από μήνες ή χρόνια και αφού εκδοθούν οι σχετικές αποφάσεις της ΔΕΔ ή των δικαστηρίων.

Η προτεινόμενη διάταξη επιτρέπει στη Φορολογική Διοίκηση να διορθώνει σφάλματά της, ακόμη και αν υπάρχει προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια που είναι εκκρεμής, διορθώνοντας ταχύτερα αδικίες που μπορεί να έχουν γίνει.

Τέτοια λάθη, δυστυχώς, έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν λόγω φόρτου ή απειρίας των ελεγκτών. Για λόγους χρηστής διοίκησης, η διάταξη θα ισχύσει αναδρομικά για όλες τις πράξεις που έχουν εκδοθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2014, ημερομηνία ισχύος του αρχικού Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013, Α’ 170).

Επί της ουσίας, όπως επισημαίνει και η Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει την τροπολογία, θα προκύψει «δαπάνη ή απώλεια εσόδων κατά περίπτωση, από την ακύρωση ή επιστροφή των ποσών που έχουν βεβαιωθεί ή καταβληθεί» και, μάλιστα, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί πενταετούς παραγραφής.

Όπως αναφέρει και η διάταξη, εάν έχουν γίνει βεβαιώσεις ποσών εις βάρος των φορολογουμένων και έχουν καταβληθεί ποσά βάσει της εσφαλμένης πράξης της Φορολογικής Διοίκησης, αυτά δεν θεωρούνται παραγεγραμμένα εις βάρος του φορολογουμένου και επιστρέφονται.

Ποιους αφορά – Παραδείγματα

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, πάντως, δεν επέρχεται οποιαδήποτε μεταβολή ως προς τις ουσιαστικές προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης, για την οποία απαιτείται περιοριστικά είτε πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης, είτε λογιστικά ή υπολογιστικά σφάλματα.

Τέτοιες περιπτώσεις έχουν εντοπιστεί και δικαιωθεί πολλάκις από τη ΔΕΔ και τα δικαστήρια. Για παράδειγμα, Απόφαση ΔΕΔ 1569e/2023 (Αθήνα) αναφέρει:

«Επειδή, προκύπτει η πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης για το προσφεύγοντα σχετικά με τον ΕΝ.Φ.Ι.Α για τα έτη 2014 και 2015, γεγονός το οποίο έγινε αποδεκτό από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. καθόσον δέχτηκε τις τροποποιητικές δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης (Ε9) για τα επόμενα έτη από 2018 έως 2022. Αποφασίζουμε την αποδοχή της ενδικοφανούς προσφυγής».

Ωστόσο η υφιστάμενη διάταξη (άρθρο 63Β) του ΚΦΔ δεν κάλυπτε τον φορολογούμενο, σε περίπτωση που ήθελε να προσφύγει και στη ΔΕΔ ή στα δικαστήρια. Μάλιστα, η απόδειξη του «πρόδηλου» σφάλματος, δεν είναι πάντοτε απλή υπόθεση αλλά απαιτεί κόπο και χρόνο για την απόδειξη του πραγματικού γεγονότος.

Επιπλέον, η τροπολογία προβλέπει ότι η προθεσμία για την ακύρωση πράξης που έχει προσβληθεί στα δικαστήρια και βρίσκεται σε εκκρεμοδικία λήγει ένα έτος μετά από τη λήξη της εκκρεμοδικίας, δηλαδή μετά από την έκδοση αμετάκλητης απόφασης, ενώ δεν εξετάζεται αν η πρόδηλη πλημμέλεια που αποτελεί τον λόγο ακύρωσης έχει προβληθεί στο πλαίσιο ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυγής.

Η σχετική διάταξη αναφέρει τα εξής:

«Ρυθμίσεις για την ακύρωση ή τροποποίηση άμεσου προσδιορισμού φόρου, πράξης προσδιορισμού φόρου και πράξης επιβολής προστίμου στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 74, προσθήκη παρ. 6 στο άρθρο 74 και προσθήκη παρ. 5 στο άρθρο 84 Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας

1. Στην παρ. 5 του άρθρου 74 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ., ν. 5104/2024, Α’ 58), περί ακύρωσης ή τροποποίησης άμεσου προσδιορισμού φόρου, πράξης προσδιορισμού φόρου και πράξης επιβολής προστίμου, το τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:

«5. Η διαδικασία του παρόντος δεν αναστέλλει την προθεσμία και δεν κωλύει την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ή της προσφυγής ενώπιον του δικαστηρίου. Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ή η εκκρεμοδικία δεν κωλύουν τη διαδικασία του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή, η προθεσμία της παρ. 2 λήγει ένα (1) έτος μετά από την έκδοση αμετάκλητης απόφασης.».

2. Στο άρθρο 74 του Κ.Φ.Δ., περί ακύρωσης ή τροποποίησης άμεσου προσδιορισμού φόρου, πράξης προσδιορισμού φόρου και πράξης επιβολής προστίμου, προστίθεται παρ. 6 ως εξής: «6. Ποσά που έχουν βεβαιωθεί ή καταβληθεί βάσει των πράξεων που ακυρώνονται, διαγράφονται ή επιστρέφονται κατά περίπτωση, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί παραγραφής.».

3. Στο άρθρο 84 του Κ.Φ.Δ., περί μεταβατικών διατάξεων, προστίθεται παρ. 5 ως εξής:

«5. Η αίτηση ακύρωσης ή τροποποίησης της παρ. 2 του άρθρου 74 υποβάλλεται και η ακύρωση ή τροποποίηση χωρίς αίτηση της παρ. 3 του άρθρου 74 εκδίδεται σε σχέση με πράξεις άμεσου προσδιορισμού ή πράξεις διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή πράξεις επιβολής προστίμου που εκδίδονται από την 1η Δεκεμβρίου 2014 και μετά.»