Εφημερεύοντα νοσοκομεία: Νέο σύστημα – Πώς θα εξυπηρετούν τους ασθενείς τα νοσοκομεία της Αττικής

Εφημερεύοντα νοσοκομεία: Δεν είναι η πρώτη φορά που το θέμα μονοπωλεί τις συσκέψεις στο υπουργείο, ωστόσο φαίνεται ότι πλέον στο υπουργείο Υγείας έχουν στενέψει πολύ τα περιθώρια για αναβολές και σενάρια επί χάρτου αναφορικά με τα εφημερεύοντα νοσοκομεία. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Αλλαγές στο σύστημα για τα εφημερεύοντα νοσοκομεία της Αττικής εξετάζει το υπουργείο Υγείας. Οι πολύωρες αναμονές στα Επείγοντα, η ανάπτυξη (λιγότερων ή περισσότερων) ράντζων έπειτα από την εφημερία και η εξουθένωση για τους πολίτες όπως και για το ολοένα μειούμενο προσωπικό του ΕΣΥ, ειδικά στο λεκανοπέδιο, συνθέτουν τα στοιχεία του προβλήματος που επιχειρεί να λύσει η ηγεσία της Αριστοτέλους.

Έχοντας στη διάθεσή τους όλα τα στοιχεία για τις προσελεύσεις, τις εισαγωγές, τις διακομιδές, τους εργαζόμενους, οι επικεφαλής του υπουργείου αναζητούν τον συνδυασμό που μπορεί να… οδηγήσει σε ασφαλείς και αποτελεσματικές εφημερίες για ασθενείς και προσωπικό. Από την άλλη πλευρά, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα νοσηλευτικά ιδρύματα τονίζουν πως στη βάση κάθε ουσιαστικής και υλοποιήσιμης αλλαγής πρέπει να είναι η ενίσχυση του προσωπικού, το οποίο βρίσκεται στα όριά του.

Όπως πληροφορείται το ygeiamou.gr, δύο είναι οι επικρατέστερες προτάσεις που έχουν συζητηθεί διεξοδικά, σε πρώτη φάση για την Αττική όπου καταγράφονται και οι μεγαλύτερες δυσλειτουργίες στα Επείγοντα. Η πρώτη βασίζεται και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), η δεύτερη μόνο στα νοσοκομεία.

Στο υπουργείο Υγείας γνωρίζουν καλά πως κάθε αλλαγή στα ΤΕΠ, περνάει υποχρεωτικά μέσα από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, όπως συμβαίνει σε όλα τα συστήματα υγείας. Στην Ελλάδα η ΠΦΥ βρίσκεται μονίμως σε… ανοικοδόμηση, χωρίς να μπορεί να στηρίξει το σύστημα υγείας. Η έλλειψη προσωπικών γιατρών και τα αποδεκατισμένα από προσωπικό Κέντρα Υγείας οδηγούν τους πολίτες για κάθε πρόβλημα υγείας στα Επείγοντα των μεγάλων νοσοκομείων.

Το αποτέλεσμα είναι να συρρέουν περίπου 1.000 με 1.200 ασθενείς στις εφημερίες, εκ των οποίων τουλάχιστον το 20% θα μπορούσε να απευθυνθεί σε Κέντρο Υγείας. Η συν-εφημέρευση Κέντρων Υγείας με μεγάλα νοσοκομεία θεωρείται ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει – σημειωτέον σήμερα τα Κέντρα Υγείας λειτουργούν μέχρι τις 10μμ- με τον κρίσιμο παράγοντα να αποτελεί η εξασφάλιση του αναγκαίου προσωπικού.

Το δεύτερο σενάριο που κερδίζει έδαφος έναντι του πρώτου, στις συσκέψεις που γίνονται, είναι να μπουν όλα τα νοσοκομεία της Αττικής σε πρωινή λειτουργία, ανεξάρτητα από το αν εφημερεύουν.

Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, τα νοσοκομεία που μπαίνουν σε εφημερία, δεν δέχονται ασθενείς στο πρωινό ωράριό τους. Πχ όταν ο Ευαγγελισμός ή το Αττικόν μπαίνουν σε μεγάλη εφημερία στις 2μμ μέχρι τις 8πμ της επομένης, δεν δέχονται ασθενείς το πρωί της ημέρας της εφημερίας ούτε την επομένη. Αυτό που δρομολογείται είναι η καθημερινή λειτουργία για τα Επείγοντα σε όλα τα νοσοκομεία, ώστε να δημιουργούνται διέξοδοι στο σύστημα υγείας για τους ασθενείς.

Να μην περιμένουν πχ να ανοίξει η εφημερία συγκεκριμένου νοσοκομείου για να πάνε, προκαλώντας έμφραγμα στη λειτουργία του μέσα σε λίγες ώρες από την εφημερία, αλλά να έχουν την επιλογή σε καθημερινή βάση για όλα τα νοσοκομεία. Και στο δεύτερο σενάριο η επάρκεια του προσωπικού αποτελεί ζητούμενο, ωστόσο στο υπουργείο Υγείας θεωρούν πως είναι υλοποιήσιμο σχέδιο.

Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του νέου συστήματος εφημέρευσης, έχει τεθεί ως ορόσημο ο Νοέμβριος. Στην Αριστοτέλους εκτιμούν πως είναι ένα θέμα που μπορεί να τρέξουν άμεσα οι νυν διοικητές σε συνεργασία με τους διευθυντές Ιατρικής και Νοσηλευτικής υπηρεσίας και να συνεχίσουν οι νέοι διοικητές που θα αναλάβουν ως το τέλος του έτους.

Εφημερεύοντα νοσοκομεία: Το χρόνιο πρόβλημα των ΤΕΠ

Δεν είναι η πρώτη φορά που το θέμα μονοπωλεί τις συσκέψεις στο υπουργείο, ωστόσο φαίνεται ότι πλέον έχουν στενέψει πολύ τα περιθώρια για αναβολές και σενάρια επί χάρτου.

Το πεδίο της υγείας βρίσκεται συνεχώς στο μικροσκόπιο του Μεγάρου Μαξίμου, με τον Πρωθυπουργό να αναμένει δραστικές παρεμβάσεις σε θέματα που αφορούν την πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας.

Η λειτουργία των ΤΕΠ, ειδικά στα μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής, αναδεικνύεται ως ζητούμενο από τον Ιούλιο του 2023 που ανέλαβε τη διακυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία.

Ήταν το πρώτο θέμα που έθεσε πέρυσι το καλοκαίρι ο τότε υπουργός Υγείας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης αλλά και αυτό που παρέδωσε στον διάδοχό του, νυν υπουργό Υγείας, κ. Αδωνι Γεωργιάδη. Σημειωτέον ότι ο πρώτος είχε συστήσει ειδική επιτροπή για την ανασυγκρότηση των ΤΕΠ της οποίας το πόρισμα ουδέποτε δημοσιοποιήθηκε.

Τα ΤΕΠ του ΕΣΥ επισκέφτηκαν το περασμένο έτος 4.612.052 ασθενείς, με το 1/3 αυτών να έχουν αναζητήσει επείγουσα ιατρική περίθαλψη στα εφημερεύοντα νοσοκομεία της Αττικής. Μάλιστα, στη 2η θέση στην πανελλαδική κατάταξη αναφορικά με τον μεγαλύτερο αριθμό ασθενών στα Επείγοντα βρίσκεται το Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας που δέχθηκε 109.104 ασθενείς.

Την 1η θέση είχε πέρυσι το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης με 109.846 ασθενείς. Ενδεικτικά, ο «Ευαγγελισμός» δέχθηκε την περασμένη χρονιά 75.903 ασθενείς τις ημέρες των εφημεριών του, ενώ το νοσοκομείο «Αττικόν» δέχθηκε 74.817 ασθενείς. Στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) Αττικής, τους περισσότερους ασθενείς στα ΤΕΠ δέχθηκε το «ΚΑΤ» (87.043 ασθενείς).

Εφημερεύοντα νοσοκομεία: Γιατί πρέπει να στελεχώνονται με εξειδικευμένους γιατρούς – Το κενό στα Παιδιατρικά νοσοκομεία

To Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) αποτελεί την πρώτη επαφή του ασθενούς με το νοσοκομειακό περιβάλλον. Το 2023, με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, τα ΤΕΠ των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας επισκέφθηκαν περισσότεροι από 4,5 εκατομμύρια ασθενείς. Στόχος των ΤΕΠ είναι η άμεση, αποδοτική και ποιοτική παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς.

H Επείγουσα Ιατρική έχει γνωρίσει μεγάλες αλλαγές κατά την τελευταία πενταετία στην Ελλάδα. Το 2018, έπειτα από μεγάλη προσπάθεια της Ελληνικής Εταιρίας Επείγουσας Ιατρικής (ΕΕΕΙ), ανακοινώθηκε η δυνατότητα εξειδίκευσης στην Επείγουσα Ιατρική (2ετούς διάρκειας εκπαίδευσης). Ταυτόχρονα, από το 2022 έχει προκηρυχθεί πρόγραμμα ανακαίνισης των χώρων των ΤΕΠ των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Τέλος, πρόσφατα κατατέθηκε πρόταση για την δημιουργία ανεξάρτητης ειδικότητας Επείγουσας Ιατρικής ακολουθώντας 5ετές πρόγραμμα εκπαίδευσης εναρμονισμένο με το πρόγραμμα εκπαίδευσης που συστήνεται από την Ευρωπαϊκή Εταιρία Επείγουσας Ιατρικής (EUSEM) και την European Union of Medical Specialists (UEMS).

Παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, οι σοβαρές ελλείψεις προσωπικού και οργάνωσης των ΤΕΠ δεν εκλείπουν.

Συγκεκριμένα η έλλειψη ιατρών με οργανωμένη εκπαίδευση και εμπειρία στην Επείγουσα Ιατρική, ειδικά σε περιοχές εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, έχει ως αποτέλεσμα την αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών είτε από αγροτικούς ιατρούς είτε από ιατρούς διαφορετικής ειδικότητας.

Η στελέχωση αποτελεί μεγάλο εμπόδιο στην δημιουργία ανεξάρτητων ΤΕΠ που αποτελεί στόχο της Ελληνικής Εταιρίας Επείγουσας Ιατρικής.

Οι προσλήψεις ιατρών εκπαιδευμένων στην Επείγουσα Ιατρική αποτελεί αδήριτη ανάγκη ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα παροχής υπηρεσιών στους πολίτες.

Οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό (π.χ., ψυχολόγοι, τραυματιοφορείς) με εκπαίδευση στην Επείγουσα Ιατρική είναι μεγάλες και αποτελούν τροχοπέδη στην εξέλιξη των ΤΕΠ ως αυτόνομων τμημάτων.

Επιπρόσθετα, ένας ακόμη στόχος είναι η δημιουργία κοινών πρωτοκόλλων αντιμετώπισης συνήθων ασθενειών με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, όπως ήδη εφαρμόζεται σε κάποια μεγάλα νοσοκομεία της χώρας.

Αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη και πιο άμεση αντιμετώπιση των ασθενών με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες. Ακόμη, η εφαρμογή κοινού συστήματος διαλογής στα ΤΕΠ θα βοηθήσει στην άμεση αντιμετώπιση των περιστατικών με βάση τη βαρύτητα της κατάστασης του ασθενούς όπως έχει ήδη προταθεί από την Ελληνική Εταιρία Επείγουσας Ιατρικής και το Υπουργείο Υγείας.

Ο κατακερματισμός των ΤΕΠ και ο καταμερισμός των ασθενών με βάση τα συμπτώματα προκαλεί καθυστερήσεις στην αντιμετώπιση των περιστατικών και ανομοιογένεια στις υποδομές και την κατάρτιση του προσωπικού. Τέλος αδιαπραγμάτευτη είναι η ανάγκη για περαιτέρω οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) και των Κέντρων Υγείας ώστε να αποσυμφορηθούν τα ΤΕΠ από μη επείγοντα περιστατικά. Με τη σύσταση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος θα βελτιωθεί αισθητά και η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ ιατρών και ασθενών.

Στο εξωτερικό τα ΤΕΠ όχι μόνο παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγείας, αλλά λειτουργούν και ως κέντρα συντονισμού φυσικών καταστροφών, ατυχημάτων μεγάλης κλίμακας, παρακολούθησης και γνωστοποίησης μεταδοτικών ασθενειών και εμβολιασμού.

Η Επείγουσα Παιδιατρική είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αυστραλία. Προγράμματα εξειδίκευσης (2 ή 3 έτη) υπάρχουν για ιατρούς που έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευση στην Παιδιατρική ή στην Επείγουσα Ιατρική. Στην Ελλάδα, η εκπαίδευση στην Επείγουσα Ιατρική γίνεται σε οργανωμένα κέντρα ΤΕΠ ενηλίκων στην οποία περιλαμβάνεται ένα μικρό κομμάτι εκπαίδευσης στα παιδιατρικά επείγοντα. Η Ευρωπαϊκή Εταιρία Επείγουσας Ιατρικής (EUSEM) στην πρόσφατη αναθεώρηση των προγραμμάτων ειδικότητας τόνισε την ανάγκη τα παιδιατρικά περιστατικά να αποτελούν το 25% της συνολικής εκπαίδευσης.

Με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, στα τρία μεγάλα παιδιατρικά ΤΕΠ της Αθήνας (Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», Νοσοκομείο Παίδων Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού και Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης) το 2023 εξετάστηκαν 345.313 παιδιά, γεγονός που αποδεικνύει την μεγάλη ανάγκη για την εφαρμογή εκπαιδευτικού προγράμματος για παιδιατρικά επείγοντα. Οι εξειδικευμένοι ιατροί Επείγουσας Παιδιατρικής έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται κρίσεις, να παίρνουν γρήγορες αποφάσεις και να βοηθούν τους γονείς να αντιμετωπίζουν δύσκολες ασθένειες και ατυχήματα.

Συμπερασματικά, την τελευταία δεκαετία έχει αναδειχθεί ο σημαντικός ρόλος της Επείγουσας Ιατρικής στην Ελλάδα. Τα επόμενα χρόνια ο στόχος είναι η καθιέρωση της ειδικότητας αυτής και η πρόσληψη επαρκούς ιατρονοσηλευτικού προσωπικού με στόχο την αυτόνομη λειτουργία των ΤΕΠ για υψηλής ποιότητας υπηρεσίες σε πολίτες που χρήζουν άμεσης ιατρικής υποστήριξης. Τέλος, η δημιουργία εκπαιδευτικού προγράμματος για την Επείγουσα Παιδιατρική θα βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση των παιδιατρικών νοσοκομείων στη χώρα. Είναι απαραίτητο να εξασφαλίσουμε το μέλλον των παιδιών μας με ποιοτικά προγράμματα υγείας και πρόληψης.