Κορονοϊός: Ο κορυφαίος λοιμωξιολόγος, Σωτήρης Τσιόδρας, μίλησε σε ημερίδα για την πανδημία, τονίζοντας πως το τέλος της είναι ακόμα πολύ μακριά!
Μια σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, με συνεχή όμως επιτήρηση της επιδημιολογικής κατάστασης είναι η πρόβλεψη του καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα σε σχέση με την πορεία της πανδημίας.
Σε ομιλία του στην ημερίδα με θέμα «Δύο χρόνια πανδημίας Covid-19: Προκλήσεις και διδάγματα για τις Ένοπλες Δυνάμεις», ο ίδιος είπε πως ο ιός θα συνεχίσει την ενδημική του παρουσία ακόμα και μετά το τέλος της πανδημίας, ενώ πρόσθεσε ότι η κάθε χώρα θα πρέπει να χαράξει το δικό της μονοπάτι, βασιζόμενη στα επιδημιολογικά δεδομένα και στη δημογραφία της.
Σύμφωνα με τον επιστήμονα, μέχρι τώρα τα δεδομένα δείχνουν πως η μετάλλαξη Ομικρον θα μπορούσε να οδηγήσει σε σταθεροποίηση της κατάστασης, κάτι που σημαίνει ότι ίσως βρισκόμαστε στο τέλος της πανδημίας.
Αν και τόνισε πως δε βρισκόμαστε στο τέλος της ιστορίας του κορωνοϊού, ο Σωτήρης Τσιόδρας ανέφερε πως πιθανώς να είμαστε στο τέλος αυτού που ονομάζουμε «επείγουσα φάση».
Μάλιστα, ο κ. Τσιόδρας υπογράμμισε ότι ένα πλάνο «ελευθερίας» αποτελεί πρώτης τάξεως προτεραιότητα για την Ευρώπη: «Οι καθηγητές από την Οξφόρδη λένε: ‘’Μην ξεγελιέστε, η Όμικρον θα μας ακουμπήσει όλους’, άρα αυτό με τα μέχρι τώρα δεδομένα, ίσως είναι η επιστροφή μας σε μία σταθερότητα, σε μία αλλαγή τρόπου σκέψης αλλά και σωστή αντιμετώπιση με όλα τα όπλα της επιστήμης», εξήγησε.
Ειδικά για την Ελλάδα ανέφερε ότι παρότι τα κρούσματα είναι πολλά, δεν είναι αντίστοιχος ο αριθμός θανάτων και αυτό οφείλεται στο ότι η Όμικρον οδηγεί σε πιο ήπια νόσο ενώ αυξάνεται και η εμβολιαστική κάλυψη.
Έτσι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, μέσα στους επόμενους μήνες και σίγουρα το επόμενο έτος, η επιτήρηση θα αφορά περισσότερο:
- Τις νοσηλείες
- Τη σοβαρή αναπνευστική νόσο
- Τις νοσηλείες σε ΜΕΘ
- Τον αριθμό των διασωληνωμένων
- Τον αριθμό ων θανάτων
Για την πιθανότητα θανάτου, ο κ. Τσιόδρας ανέφερε ότι είναι 1.000 αυξημένη για τους άνω των 80 σε σχέση με τις νεότερες ηλικίες, με βάση τα ελληνικά δεδομένα, ενώ ο κίνδυνος να καταλήξει σχετίζεται και με τα νοσήματα του ασθενή.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας επικαλέστηκε τα ελληνικά δεδομένα για να υποστηρίξει πως η προστασία από σοβαρή νόσο και θάνατο λόγω του κορωνοϊού αγγίζει σχεδόν το 100% για όσους έχουν κάνει την ενισχυτική δόση του εμβολίου. Μάλιστα, στην Ελλάδα, ο ίδιος πρόσθεσε ότι είχαμε την πρόληψη περίπου 20.000 θανάτων.
Σε σχέση με την ανάγκη δημιουργίας ενός ειδικού εμβολίου για τη μετάλλαξη Όμικρον, ο ίδιος αποκαλύπτει ότι τα πειραματικά δεδομένα φανερώνουν πως οι τρεις δόσεις του υπάρχοντος εμβολίου πιθανόν να είναι πιο αποτελεσματικές από ένα εμβόλιο κατά της Ομικρον.
Παράλληλα, εξήγησε πως η λεγόμενη «υβριδική ανοσία», δηλαδή, ο συνδυασμός της φυσικής ανοσίας με την ανοσία από το εμβόλιο, οδηγεί σε μία πολύ δυναμικότερη ανοσοανταπόκριση, η οποία χαρακτηρίζεται από τα μακράς μνήμης Β και Τ-λεμφοκύτταρα.
Οι χειρότερες επιπλοκές του κορωνοϊού
Εκτεταμένη ήταν η αναφορά του καθηγητή στις επιπλοκές του κορωνοϊού, που παρατηρούνται όχι μόνο σε όσους μπήκαν σε νοσοκομείο ή σε ΜΕΘ αλλά ακόμα και στους ασθενείς που δεν νοσηλεύτηκαν. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στις θρομβώσεις, τα εγκεφαλικά επεισόδια, τον καρδιαγγειακό κίνδυνο από κολπική μαρμαρυγή μέχρι και την καρδιακή ανεπάρκεια.
Προειδοποίησε τις εγκύους ότι ο ιός οδηγεί σε καταστροφή του πλακούντα, σε θάνατο του κυήματος, «αποδεδειγμένα, ιστολογικά, το γνωρίζουμε από τις εγκύους στο νοσοκομείο μας. Τις εγκύους που δεν εμβολιάστηκαν».
Επίσης δεν παρέλειψε να μιλήσει για την τεράστια και ανισόβαρη επίδραση της πανδημίας στην πνευματική υγεία του πληθυσμού, με 53 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως με μείζονα κατάθλιψη και 76 εκατ. περιπτώσεις αγχώδους διαταραχής.
Κορονοϊός: Έτσι θα είναι ο επόμενος – Πότε θα εμφανιστεί
Τι φοβούνται οι επιστήμονες. Πώς μια νέα πανδημία απειλεί την ανθρωπότητα. Πώς θα αντιμετωπιστεί και πώς οι επιστήμονες θα προσπα΄θήσουν να τον προλάβουν. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Μέσα σε 25 μήνες ο κορoνοϊός έχει μολύνει 320 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και έχει σκοτώσει 5,5 εκατομμύρια από αυτούς.
Αλλά ο ιός SARS-CoV-2 θα μπορούσε να ήταν χειρότερος. Η τελευταία μετάλλαξη Όμικρον είναι εξαιρετικά μεταδοτική, αλλά όχι τόσο θανατηφόρα για τα εμβολιασμένα άτομα.
Η προηγούμενη παραλλαγή Δέλτα είναι συνήθως πιο σοβαρή, λόγω της τάσης της να επιτίθεται στους πνεύμονες αντί να παραμένει στο λαιμό όπως κάνει η Όμικρον.
Αλλά η Δέλτα δεν εξαπλώνεται τόσο γρήγορα όσο η Όμικρον. Φανταστείτε λοιπόν έναν κορονοϊό που είναι και θανατηφόρος και εξαιρετικά μεταδοτικός.
Είναι σίγουρα πιθανό να κάνει κάποια στιγμή στο μέλλον την εμφάνισή του…
Για να αποτρέψει μια δυνητικά χειρότερη πανδημία κορονοϊού, ένας επιστήμονας του Πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο ονόματι Changchuan Yin αναζητά προειδοποιητικά σημάδια: Γενετικές υποδείξεις της πανδημίας που ίσως έρθει. Αλλά οι ειδικοί προειδοποίησαν ότι το προτεινόμενο σύστημά του μπορεί να είναι ελαττωματικό, επειδή υποθέτει ότι οι κορονοϊοί θα εξελιχθούν με προβλέψιμους τρόπους.
Υπάρχουν πολλοί κορονοϊοί εκεί έξω στο ζωικό βασίλειο. Οι επιστήμονες έχουν κατονομάσει 46 από αυτούς μέχρι στιγμής. Ο καθένας θα μπορούσε να μεταπιδήσει στον άνθρωπο και αρκετοί ήδη το έχουν κάνει. Έχουμε υποφέρει από κρούσματα SARS-CoV-1, MERS και τώρα SARS-CoV-2 — όλοι κορονοϊοί που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Ο Yin και άλλοι ειδικοί προειδοποίησαν ότι είναι αναπόφευκτο να υπάρξει ένας SARS-CoV-3 που, κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον, θα περάσει από τα ζώα στους ανθρώπους. «Βιώνουμε ένα νέο ξέσπασμα κορονοϊού κάθε οκτώ έως 10 χρόνια», δήλωσε ο Κέβιν Σάντερς, διευθυντής του Ινστιτούτου Ανθρώπινου Εμβολίου στο Πανεπιστήμιο Duke.
Οι πιθανότητες να νικήσουμε τον επόμενο κορονοϊό θα μπορούσαν να βελτιωθούν αν δούμε τον ιό να έρχεται. Θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε νέες θεραπείες και εμβόλια και να εφαρμόσουμε στρατηγικές δημόσιας υγείας για να περιορίσουμε την εξάπλωση του πιο παθογόνου. Αλλά αυτό σημαίνει ότι εντοπίζουμε τον νέο ιό πολύ πριν από το άλμα του από τον αρχικό ξενιστή στον ανθρώπινο πληθυσμό.
Ο εντοπισμός του πιθανότερου ένοχου ιού είναι μια δύσκολη υπόθεση που, προς το παρόν, περιλαμβάνει πολλές εικασίες. Σε μια προεκτύπωση μιας νέας μελέτης, που δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους, ο Yin προτείνει ένα σύστημα για την επιτήρηση και την αξιολόγηση των κορονοϊών. Κάτι που θα μπορούσε να μας δώσει την έγκαιρη προειδοποίηση που χρειαζόμαστε, υποθέτοντας ότι συλλέγουμε γενετικά αρκετά δείγματα από νυχτερίδες και άλλα ζώα επιρρεπή στον κορονοϊό.
Η επιστήμη είναι περίπλοκη, αλλά συνοψίζεται σε αυτό: οι ιοί που “συνάπτουν ειρήνη” με τους ανθρώπινους ξενιστές τους – μολύνοντάς τους χωρίς να τους σκοτώνουν – τείνουν να συσσωρεύουν ένα μεγάλο μέρος από ένα συγκεκριμένο είδος μετάλλαξης που ονομάζεται «ομοπολυμερική επανάληψη νουκλεοτιδίων» ή “Επανάληψη HP”.
Μια επανάληψη HP συμβαίνει όταν τα αντισώματα και τα Τ-κύτταρά μας επιτίθενται σε έναν ιό και ο ιός προσαρμόζεται σε αυτήν την επίθεση. Κάθε επανάληψη της HP είναι ένα είδος γενετικής ουλής από τη μάχη του παθογόνου με το ανοσοποιητικό μας σύστημα καθώς και οι δύο προσπαθούν να επιτύχουν μια ανακωχή. Αυτή η εκεχειρία έχει εξελικτική λογική.
Σε γενικές γραμμές, ένα παθογόνο εξελίσσεται ώστε να είναι αρκετά λοιμογόνο ώστε να ευδοκιμεί και να εξαπλώνεται, αλλά όχι τόσο λοιμογόνο ώστε να σκοτώνει τους ξενιστές του… και τον εαυτό του.
«Αυτή είναι η βασική εξελικτική βιολογία όπου οι ιοί εξασθενούν ή εξασθενούν με σειριακή διέλευση από ανθρώπους ή ζώα ξενιστές», δήλωσε ο Paul Ananth Tambyah, πρόεδρος της Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμώξεων Ασίας-Ειρηνικού στη Σιγκαπούρη.
«Έτσι είναι τα εμβόλια με ζωντανούς ιούς – απλά μολύνεις και ξαναμολύνεις διαδοχικές γενιές μέχρι να επιλέξεις μεταλλάξεις που καθιστούν τον ιό σχετικά ακίνδυνο». Ένας ιός με χαμηλό αριθμό επαναλήψεων HP πιθανότατα δεν έχει εκτεθεί σε ανθρώπους, πιθανώς ποτέ.
«Το παθογόνο δεν έχει γνωρίσει ποτέ τους ανθρώπους, επομένως δεν ξέρει πώς να αποφύγει να τους κάνει πραγματικά άρρωστους ή να τους σκοτώσει. Προσβάλλει τα ανθρώπινα κύτταρα και απλώς τρελαίνει.
Λοιπόν, πόσες επαναλήψεις HP είναι σημάδι ενός ιού που έχει τη δυνατότητα να εκπλήξει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να προκαλέσει πανδημία; Έξι ή λιγότεροι, σύμφωνα με τον Γιν. «Νομίζω ότι αν ένας ιός έχει χαμηλότερο HP… θα μπορούσε να είναι επικίνδυνος ιός», είπε ο Yin.
Ένας κορονοϊός που ονομάζεται Human-CoV/HKU1, ο οποίος προκαλεί ήπια συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα, έχει 10 HP-repeats. Ο SARS-CoV-2, ο οποίος είναι προφανώς πολύ πιο επικίνδυνος, έχει έξι. Ένας κορονοϊός που ονομάζεται SZ3 που βρίσκεται στη μοσχογαλή, ένα τροπικό θηλαστικό που μοιάζει με γάτα, έχει τέσσερις από τις μεταλλάξεις – που σημαίνει ότι μπορεί να είναι ακόμα πιο επικίνδυνος για τους ανθρώπους από τον SARS-CoV-2.
Ο ανησυχητικός κορονοϊός νυχτερίδας HKU9-1 έχει μόνο τρεις επαναλήψεις HP. Εάν οι ιολόγοι βρουν έναν κορονοϊό με μόνο δύο HP… προσέξτε! Τα αντισώματα και τα Τ-κύτταρά μας δεν είναι έτοιμα να πολεμήσουν αυτόν τον ιό μόνα τους.
Αλλά υπάρχει ένα πιθανό ελάττωμα στο σύστημα του Yin. Όπως επισημαίνει, η Όμικρον έχει στην πραγματικότητα 0,2 λιγότερες επαναλήψεις HP από το πρώτο στέλεχος του SARS-CoV-2 που μόλυνε ανθρώπους από τον Δεκέμβριο του 2019.
Η Όμικρον εξελίχθηκε σταδιακά σε διάστημα δύο ετών και ωστόσο έχει λιγότερες από τις ενδεικτικές μεταλλάξεις.
Ο Yin υποθέτει ότι ένας ιός που μολύνει τον άνθρωπο συγκεντρώνει περισσότερες επαναλήψεις της HP με την πάροδο του χρόνου, αλλά η Όμικρον διέλυσε αυτή την τάση.
Και υπογραμμίζει μια σημαντική αλήθεια για τους κορονοϊούς: Αυτός ο τύπος παθογόνου είναι απρόβλεπτος.
Η Όμικρον έχει μια ανησυχητική ποικιλία από περίπου 50 βασικές μεταλλάξεις, περίπου 30 από τις οποίες είναι στην πρωτεΐνη ακίδα που βοηθά τον ιό να γατζωθεί στα κύτταρά μας.
Εάν οι κορονοϊοί συμπεριφέρονταν με τον τρόπο που περιμένουμε να συμπεριφέρονται γενικά οι ιοί, θα γίνονταν σταθερά λιγότερο επιβλαβείς με την πάροδο του χρόνου.
Αλλά η Όμικρον θόλωσε τις προσδοκίες μας και μπέρδεψε τους ειδικούς καθώς ήταν καλύτερη και παράλληλα χειρότερη από την Δέλτα – πολύ πιο μεταδοτική αλλάς λιγότερο θανατηφόρα.
Ο χαμηλότερος από τον αναμενόμενο αριθμός επαναλήψεων HP της Όμικρον φαίνεται να υπονομεύει τον σχεδιασμό του Yin για ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πανδημίας και έχει κάνει ορισμένους από τους συναδέλφους του επιστήμονες δύσπιστους.
Δεδομένων των περιστάσεων, όμως, ακόμη και ένα ελαττωματικό σύστημα όπως αυτό του Yin μπορεί να είναι καλύτερο από το τίποτα. Ο SARS-CoV-3 έρχεται για εμάς, τελικά.
«Ως εκ τούτου, η αυστηρή επιδημική επιτήρηση είναι απαραίτητη», έγραψε ο Γιν. Ίσως ο κίνδυνος ενός ψευδούς συναγερμού, που βασίζεται σε μια ατελή αναζήτηση για ένα είδος μετάλλαξης, είναι καλύτερος από το να μην υπάρχει κανένας συναγερμός.