Σούπερ μάρκετ: Απίστευτες αυξήσεις σε όλα τα προϊόντα. Γιατί καταγράφονται τόσο μεγάλες ανατιμήσεις. Ανησυχία και στο υπουργείο Οικονομικών που ψάχνει τρόπους για να βάλει «φρένο». Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Η απότομη άνοδος του πληθωρισμού στην ΕΕ, στο 2% για τον Μάιο, παρά τα συγκυριακά της χαρακτηριστικά, έχει αρχίσει να ανησυχεί πλέον και το υπουργείο Οικονομικών, όχι μόνο για τις τιμές στα ράφια, αλλά και για την στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τις αγορές μέσω του PEPP, αν όχι άμεσα, μετά τον Σεπτέμβριο.
Η άνοδος του πληθωρισμού -διεθνώς συνδέεται με το άνοιγμα των οικονομιών μετά την υγειονομική κρίση και με τα πακέτα ενίσχυσης των οικονομιών- συμπαρασύρει και τις τιμές των καυσίμων από τα χαμηλά επίπεδα τιμών που είχαν βρεθεί το 2020 λόγω της παγκόσμιας ύφεσης. Οι τιμές σε προϊόντα και υπηρεσίες που είχαν συμπιεστεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2020 λόγω της υγειονομικής κρίσης, τώρα επανέρχονται στα επίπεδα των αρχών του 2020, με αποτέλεσμα να καταγράφεται άνοδος των τιμών.
Η επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας τους πρώτους μήνες του 2020, ειδικά στην Κίνα και στις ΗΠΑ που είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές, πυροδότησε την αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου. Η τιμή του αργού πετρελαίου από τα 54,9 δολάρια το βαρέλι που ήταν τον περασμένο Ιανουάριο, αυξήθηκε πάνω από τα 60 δολάρια για το τετράμηνο Φεβρουαρίου – Μαϊου, ενώ από τις αρχές Ιουνίου έχει διαμορφώσει τιμή πάνω από τα 70 δολάρια το βαρέλι.
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα εξελίσσεται από την αρχή του χρόνου με αρνητική μεταβολή. Ωστόσο, από τα χαμηλά του -2% που ήταν στο τέλος του Ιανουαρίου, τον Απρίλιο έφτασε στο -0,3%, με μεγάλη πιθανότητα τον Μάιο, μήνα κατά τον οποίο άρχισε να λειτουργεί σταδιακά η οικονομία, η άνοδος των τιμών να περάσει σε θετικό πρόσημο (η σχετική ανακοίνωση θα γίνει από την ΕΛΣΤΑΤ την Πέμπτη) για πρώτη φορά μετά τον Φεβρουάριο του 2020.
Οι αυξήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες πανευρωπαϊκά άρχισαν τα επηρεάζουν και την Ελλάδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτηρίων, που εξαρτάται άμεσα από τις τιμές των ενεργειακών προϊόντων, ο οποίος είναι σταθερά ανοδικός από τις αρχές του χρόνου. Ξεκίνησε με μια οριακή αύξηση κατά 0,1% τον Ιανουάριο και συνέχισε με αυξήσεις κατά 0,7%, 1,3% και 2% αντίστοιχα για τους μήνες Φεβρουάριο, Μάρτιο και Απρίλιο. Τις τελευταίες εβδομάδες όμως, οι ανατιμήσεις έχουν περάσει και σε βασικά είδη διατροφής, συσκευασμένα και μη, αφού τα αποθέματα που είχαν αγοραστεί με χαμηλότερες τιμές εξαντλήθηκαν.
Σούπερ μάρκετ: Ανησυχία του υπουργείου Οικονομικών για τιμές και επιτόκια
Η δεύτερη ανησυχία του οικονομικού επιτελείου είναι η στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) όχι τόσο στο κεφάλαιο των επιτοκίων, όσο στην συνέχιση των αγορών κρατικών ομολόγων μέσα από το έκτακτο πρόγραμμα που εκπόνησε τον περασμένο Μάρτιο, το γνωστό PEPP.
H πρόεδρος της ΕΚΤ, κ. Κριστίν Λαγκάρντ, από το Eurogroup του Μαΐου όπου συμμετείχε ήταν κατηγορηματική ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι συγκυριακές και ότι ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή ο πληθωρισμός χωρίς εποχικά είδη και καύσιμα) στην Ευρωζώνη είναι ακόμη χαμηλός. Κατέληγε συνεπώς ότι η ΕΚΤ δεν έχει κανέναν λόγο να μειώσει τις αγορές κρατικών ομολόγων από τα 1,85 τρισ. ευρώ που είναι σήμερα, στερώντας από την ευρωπαϊκή οικονομία πολύτιμη ρευστότητα, σε μια περίοδο ανάκαμψης.
Πληροφορίες θέλουν να ασκούνται πιέσεις εν όψει της συνεδρίασης του συμβουλίου νομισματικής πολιτικής της Πέμπτης να κάνει την πολιτική αγορών πιο … ευέλικτη, μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2021. Τούτο με δεδομένο άλλωστε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία ανακάμπτει ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν.
Αν και θεωρείται μάλλον απίθανο να αλλάξει τώρα στάση η ΕΚΤ, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια πιο ευέλικτη στάση από την Κεντρική Τράπεζα του Ευρώ το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου. Ακόμη και η ανακοίνωση μιας τέτοιας κίνησης -ανάλογα και με τις συνθήκες των αγορών- μπορεί να φέρει κάποιες αναταράξεις και στην σταθερά καθοδική πορεία των ελληνικών κρατικών τίτλων.
Σούπερ μάρκετ: Τα προϊόντα που… δεν αγγίζονται
Έντονή ανησυχία για αυξήσεις στις τιμές πολλών προϊόντων τους επόμενους μήνες καταγράφουν σε μελέτες τους το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ).
Το ΙΕΛΚΑ διαπιστώνει ενδείξεις για αυξητικές πιέσεις στους δείκτες τιμών καταναλωτή και αυξήσεις της τελικής τιμής καταναλωτή για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά.
Συγκεκριμένα, τους πρώτους μήνες του έτους κινούνται ανοδικά οι τιμές που καταβάλλουν οι παραγωγοί όταν αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες για τη γεωργική – κτηνοτροφική παραγωγή.
Παράλληλα, ανησυχητικά μηνύματα έρχονται από τους διεθνείς δείκτες. Ο δείκτης πρώτων υλών τροφίμων και ποτών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου καταγράφει σε μόλις έναν χρόνο άνοδο άνω του 30%.
Σούπερ μάρκετ: Πρώτες ύλες
Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως στις αυξήσεις των πρώτων υλών παραγωγής και όχι τόσο στις αυξήσεις του κόστους ενέργειας.
Αντίστοιχα ευρήματα προκύπτουν και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, με όλους τους επιμέρους δείκτες (δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη) να παρουσιάζουν αυξήσεις.
Μέχρι τώρα οι αυξήσεις τιμών πρώτων υλών φαίνεται να έχουν απορροφηθεί από τους προμηθευτές και το λιανεμπόριο στην Ελλάδα, αυτό όμως δεν μπορεί, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, να θεωρηθεί δεδομένο για το μέλλον, εφόσον οι αυξητικές τάσεις συνεχιστούν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, η αύξηση των τιμών σε πρώτες ύλες, σιτηρά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη, καφέ και βοδινό κρέας ξεκινά από 3,63% και φτάνει το 26,59% σε διεθνές επίπεδο.
Ήδη στα σούπερ μάρκετ σύμφωνα με το ρεπορτάζ του OPEN, καταγράφονται αυξήσεις τιμών σε προϊόντα όπως:
- Χαρτικά: 4-12%
- Άλευρα: 10%
- Σπορέλαια: 50%
- Ρύζι: Από 1,70 ευρώ σε 1,90 ευρώ
- Καφές: Από 5,40 ευρώ σε 5,70 ευρώ
- Βρεφικό γάλα: Από 10,70 ευρώ σε 10,80 ευρώ
Στη δική του έρευνα το ΕΒΕΑ διαπιστώνει πως μέσα σε ένα έτος οι διεθνείς τιμές των προϊόντων έχουν παρουσιάσει άνοδο σε διψήφια ποσοστά, ενώ οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν και την αλματώδη άνοδο του κόστους του ναυτιλιακού ναύλου από την Ασία στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το ΕΒΕΑ, ο συνδυασμός των έντονων αυξητικών τάσεων του τιμαρίθμου με τα χαμηλά εισοδήματα και τα μηδενικά επιτόκια αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στην ελληνική αγορά, απειλώντας επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Σούπερ μάρκετ: Η μεγάλη… ληστεία στα ράφια
Την… ανηφόρα έχουν πάρει οι τιμές σε βασικά προϊόντα άνευ λόγου και αιτίας με τους καταναλωτές να πληρώνουν διαρκώς ανατιμήσεις!
Από έρευνα του ΙΝΚΑ στα ράφια των σούπερ μάρκετ προκύπτει ότι υπάρχουν αυξήσεις στις τιμές πολλών προϊόντων, που μπορεί αρχικά να μην φαίνονται στο «μάτι», αλλά στην συνολική απόδειξη, γίνονται κάτι παραπάνω από αντιληπτές.
Για παράδειγμα:
Σοκολάτες: Από 30 λεπτά η μία πωλούνται τώρα στα 37 λεπτά και άλλου είδους σοκολάτες από 1,20 ευρώ πωλούνται στα 1,35 ευρώ.
Τυροκομικά: Είδος φέτας αυξήθηκε από 8,10 ευρώ σε 8,50 ευρώ. Ανάλογες αυξήσεις παρατηρούνται και σε άλλα προϊόντα όπως ζυμαρικά, όσπρια, ρύζι κ.α.
Οπωροκηπευτικά: Σε κάποιες περιπτώσεις, οι τιμές παρουσιάζονται αυξημένες κατά 50%.
Ηλιέλαιο, καλαμποκέλαιο: Κόστιζε περίπου 12 ευρώ και πλέον πωλείται στα 18 ευρώ.
Χαρτικά: Αύξηση τουλάχιστον 20%- 30% μεσοσταθμικά και στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων.
Οι καταναλωτές πλέον, αναγκάζονται να κυνηγούν περισσότερο από ποτέ τις προσφορές στα σούπερ μάρκετ.
Ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ, Κωνσταντίνος Μαχαίρας, μιλώντας στο enikos.gr, ανέφερε ότι «οι ανατιμήσεις αφορούν σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς ανέβηκαν οι πρώτες ύλες». Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε μεσοσταθμικές αυξήσεις στην παραγωγή 5%-6% εφέτος και στην τελική τιμή του προϊόντος έχει… περάσει ένα 2%.
«Με το που άνοιξαν έξω οι αγορές, ήρθαν και οι ανατιμήσεις», προσθέτει. Επίσης, ο κ. Μαχαίρας παρατηρεί ότι η μεγαλύτερη αύξηση είναι στα τυποποιημένα προϊόντα και είναι της τάξεως του 5%-7%.
Ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ εξηγεί ότι «τα στοκ των εταιρειών λόγω της μεγάλης ζήτησης που υπήρξε πέρυσι, έχουν εξαντληθεί, άρα τώρα αγοράζουν καινούριες πρώτες ύλες με τις νέες, ακριβότερες τιμές. Ως εκ τούτου επηρεάζεται και η τιμή του τελικού προϊόντος».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ, Γιώργος Λεχουρίτης κάνει λόγο για προσχεδιασμένες ανατιμήσεις εδώ και μήνες, ιδίως στα ράφια των σούπερ μάρκετ και στις λαϊκές αγορές, ως «δικαιολογία περιορισμών».
Για το θέμα μίλησε και ο καθηγητής της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών Ναπολέων Μαραβέγιας εξηγώντας ότι το «κύμα» των ανατιμήσεων δεν μπορούμε να ξέρουμε αν θα είναι μόνιμο ή παροδικό καθώς αφορά ολόκληρο τον κόσμο.
Σούπερ μάρκετ: Τι δεν θα ξαναδείτε στα ράφια
Η μεγάλη αλλαγή στη ζωή μας έφτασε και πλέον τα πλαστικά θα αποτελούν παρελθόν. Τέλος μπαίνει από τις 3 Ιουλίου στα πλαστικά μία χρήσης, ενώ δρομολογείται ο περιορισμός των πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2024, με στόχο την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ρύπανσης. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Από τις 3 Ιουλίου λοιπόν, καταργούνται 10 κατηγορίες πλαστικών μιας χρήσης.
Αυτά είναι:
- μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, περιέκτες από φελιζόλ, κυπελάκια ποτών από φελιζόλ, περιέκτες τροφίμων από φελιζόλ, αναδευτήρες ποτών, μπατονέτες, στηρίγματα για μπαλόνια καθώς και πάσης φύσεως προϊόντα που διασπώνται σε μικροπλαστικά (οξοδιασπώμενα πλαστικά).
Στόχος της απαγόρευσης είναι η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά ποτήρια και πλαστικούς περιέκτες τροφίμων κατά 30% μέχρι το 2024 και κατά 60% μέχρι το 2026.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται ο επανασχεδιασμός των προϊόντων με βάση τις προδιαγραφές που ορίζει η νομοθεσία, ενώ τίθεται υποχρεωτικός στόχος χωριστής συλλογής των πλαστικών μπουκαλιών κατά 77% το 2025 και κατά 90% το 2029.
Επιπλέον όλα τα καπάκια θα πρέπει να είναι προσαρτημένα στα μπουκάλια τους μέχρι το 2024, ενώ τα πλαστικά μπουκάλια θα πρέπει να κατασκευάζονται από 25% ανακυκλωμένο περιεχόμενο το 2025 και από 35% αντίστοιχα το 2030.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Κωνσταντίνο Αραβώση, η χρήση των πλαστικών μιας χρήσης (οι παραπάνω 10 κατηγορίες) σταμάτησε αρχικώς στο Δημόσιο από την 1 Φεβρουαρίου 2021.
Σύμφωνα με τον κ. Αραβώση από τις αρχές του 2022 θεσπίζεται περιβαλλοντική εισφορά για τα πλαστικά ποτήρια και τους περιέκτες τροφίμων, ενώ τα χρήματα θα μαζευτούν θα πηγαίνουν στο Πράσινο Ταμείο και θα επιστρέφουν στους Δήμους και τις Περιφέρειες για δράσεις καταπολέμησης της περιβαλλοντικής ρύπανσης, κάτι ανάλογο που έχει γίνει και τα χρήματα από το περιβαλλοντικό τέλος από τις πλαστικές σακούλες.
Επίσης προωθείται η υποχρέωση διάθεσης επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων από 01.01.2022. στις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, καθώς και η υποχρέωση να πωλούν τα προϊόντα τους με έκπτωση, στην περίπτωση που ο καταναλωτής έχει δικό του επαναχρησιμοποιούμενο σκεύος.
Επίσης σύμφωνα με τον κ. Αραβώση, από το 2023 θεσπίζεται το σύστημα εγγυοδοσίας, το οποίο προβλέπει προσυμφωνημένο αντίτιμο που προστίθεται στην τιμή του προϊόντος και επιστρέφεται στον καταναλωτή με την επιστροφή της συσκευασίας για ανακύκλωση.
Για τους παραβάτες προβλέπονται τσουχτερά πρόστιμα, καθώς στις περιπτώσεις διάθεσης προϊόντων που υπόκεινται σε απαγόρευση επιβάλλεται πρόστιμο στον παραγωγό –1% επί του κύκλου εργασιών του προηγούμενου έτους, καθώς και στην επιχείρηση εστίασης, 5 ευρώ ανά τεμάχιο προϊόντος που διέθεσε στην αγορά (με ελάχιστο πρόστιμο τα 1.000 ευρώ).
Για τη μη απόδοση της Εισφοράς από τα πλαστικά ποτήρια και τους περιέκτες τροφίμων θα επιβάλλεται πρόστιμο στις επιχειρήσεις εστίασης 1.000 ευρώ ανά παράβαση και σε περίπτωση υποτροπής διπλασιασμός των ποσών.
Επίσης για τη διάθεση προϊόντων που δεν πληρούν τις προδιαγραφές οικολογικού σχεδιασμού για ανακυκλωμένο περιεχόμενο θα επιβάλλεται πρόστιμο στον παραγωγό ύψους –1% επί του κύκλου εργασιών του προηγούμενου έτους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, κάθε χρόνο στην Ευρώπη συλλέγονται πάνω από 26 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων, εκ των οποίων λιγότερο από το 1/3 ανακυκλώνεται, ενώ το 50% των απορριμμάτων στις θάλασσες είναι πλαστικά μιας χρήσης, ενώ επιπλέον 27% είναι αλιευτικά εργαλεία από πλαστικό.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, καταναλώνουμε κάθε μέρα περί το 1 εκατ. πλαστικά ποτήρια, ή αλλιώς 350 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια τον χρόνο.