Τράπεζες: Ποιες επιλογές μελετούν οι τράπεζες για τα off-site ATMs. Ο «χάρτης» ανά την Ελλάδα. Τι σχεδιάζεται. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Τις επιλογές τους γύρω από την «αξιοποίηση» των off-site ATMs, των μηχανημάτων αυτόματων συναλλαγών, δηλαδή, που λειτουργούν εκτός τραπεζικών καταστημάτων, μελετούν οι τράπεζες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε μία διαρκή αναζήτηση εξεύρεσης τρόπων για την περαιτέρω μείωση του λειτουργικού τους κόστους.
Πρόκειται για περισσότερα από 3.350 ATMs που είναι τοποθετημένα σε διάφορα σημεία – από πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ μέχρι νοσοκομεία και απομακρυσμένες περιοχές ανά την Ελλάδα, καλύπτοντας τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας – τα οποία, λαμβάνοντας υπόψη και τις χαμηλές χρεώσεις επί των συναλλαγών, αποδεικνύονται εξαιρετικά κοστοβόρα για τις τράπεζες.
Όπως εξηγούν στο newmoney αρμόδιες πηγές, μολονότι οι όποιες συζητήσεις βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο, μιας και πρόκειται για μία μάλλον σύνθετη διαδικασία, εντούτοις οι τράπεζες – συστημικές, αλλά και μικρότερες – βολιδοσκοπούν το ενδεχόμενο της πώλησης είτε κατά μόνας είτε από κοινού.
«Η κάθε τράπεζα έχει τη στρατηγική της. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως δεν θα μπορούσε να ληφθεί μία συλλογική απόφαση, για την αξιοποίηση των συγκεκριμένων μηχανημάτων από σύσσωμο το χρηματοπιστωτικό σύστημα», σημειώνουν χαρακτηριστικά, αφήνοντας να εννοηθεί πως μία τέτοια κίνηση θα μπορούσε – στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό – να δεσμεύσει τους υποψήφιους επενδυτές αφενός, για τη συνέχιση της λειτουργίας των ATMs και δη, σε σημεία που εξυπηρετούν συγκεκριμένες ανάγκες των πολιτών και αφετέρου, για τη συγκράτηση των τιμών.
Ως προς τη διαδικασία, αυτή θα μπορούσε να προσομοιάζει με εκείνη που ακολουθήθηκε στην περίπτωση της πώλησης του τομέα του acquiring των καρτών, δηλαδή, με εισφορά του δικτύου σε νέα εταιρεία και τη διατήρηση ενός ποσοστού από τις τράπεζες.
Τράπεζες: Ο «χάρτης» των off-site ATMs
Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), συνολικά το δίκτυο των off site ΑΤΜs αριθμούσε στα τέλη του 2021 3.353 σημεία έναντι 2.575 μηχανημάτων εντός τραπεζών και συγκεκριμένα:
- 1.206 από την Τράπεζα Πειραιώς (293 στον Νομό Αττικής, 86 στον Νομό Θεσσαλονίκης και 827 στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 826 από την Εθνική Τράπεζα (341 στον Νομό Αττικής, 61 στον Νομό Θεσσαλονίκης και 424 στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 670 από την Alpha Bank (239 στον Νομό Αττικής, 53 στον Νομό Θεσσαλονίκης και 378 στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 577 από τη Eurobank (176 στον Νομό Αττικής, 35 στον Νομό Θεσσαλονίκης και 366 στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 20 από την Attica Bank (οκτώ στον Νομό Αττικής, τρία στον Νομό Θεσσαλονίκης και εννέα στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 14 από την Παγκρήτια Τράπεζα ανά την Επικράτεια.
Επτά από την HSBC στον Νομό Αττικής. - 10 από την Optima Bank (πέντε στον Νομό Αττικής και πέντε στην υπόλοιπη Επικράτεια).
- 23 από τις Συνεταιριστικές Τράπεζες ανά την Επικράτεια.
Όπως προκύπτει και από τον πίνακα, τη μερίδα του λέοντος των off site ΑΤΜs κατέχουν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, λειτουργώντας σήμερα 3.279 μηχανήματα έναντι 2.738 πριν από μία πενταετία (1.127 από Πειραιώς, 670 από ΕΤΕ, 489 από Alpha Bank και 452 από Eurobank).
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ), πάντως, από το 2010 ο συνολικός αριθμός των ATMs έχει μειωθεί κατά 33,3%, ενώ πλέον αντιστοιχούν 63,87 μηχανήματα ανά 100.000 κατοίκους έναντι 80,43 την αρχή της οικονομικής κρίσης (μείωση 20,6%), όταν στην Ευρωζώνη το επίμαχο στοιχείο διαμορφώνεται σε 105,2.
Τράπεζες: Ολοταχώς προς μείωση των ATMs
Να μειώσουν τα μηχανήματα ΑΤΜ σκέφτονται οι τράπεζες, τουλάχιστον σε σημεία όπου τα έξοδα συντήρησης είναι αυξημένα, με στόχο τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», οι τράπεζες εξετάζουν να πουλήσουν τα λεγόμενα sell off μηχανήματα αυτόματων συναλλαγών που είναι τοποθετημένα -για παράδειγμα- έξω από σούπερ μάρκετ ή σε πολυκαταστήματα και αλλού.
Επίσης, δεν αποκλείεται να «εξαφανιστούν» μηχανήματα ΑΤΜ σε διάφορα απομακρυσμένα σημεία της Ελλάδας, αλλά όχι σε πολυσύχναστα ή εμπορικά σημεία και μέρη με μεγάλη τουριστική κίνηση.
Δεν ισχύει το ίδιο όμως για μέρη όπως νοσοκομεία, απομακρυσμένα δημοτικά σημεία ή απομακρυσμένα νησιά, που δεν έχουν εμπορικό ενδιαφέρον για τις τράπεζες, αλλά εξυπηρετούν τους πολίτες.
Το συγκεκριμένο δίκτυο φαίνεται πως ζημιώνει τις τράπεζες λόγω του αυξημένου κόστους συντήρησης για τα μηχανήματα ATM.
Εκτός από την έλλειψη όμως, ένα ακόμα πρόβλημα που θα προκύψει είναι το αυξημένο κόστος από τις διατραπεζικές συναλλαγές για αναλήψεις μετρητών ή άλλων αυτόματων συναλλαγών.
Προς το παρόν, την αρχή αναμένεται να κάνει η Τράπεζα Πειραιώς, όμως σε ίδιες συζητήσεις φέρονται να βρίσκονται όλες οι τράπεζες.
Τράπεζες: Δείτε τι συμβαίνει στα ΑΤΜ της χώρας
Την ώρα που η ακρίβεια σαρώνει και οι πολίτες δηλώνουν ανήμποροι να αντιδράσουν, οι καταθέσεις στα ΑΤΜ έχουν… εκτιναχθεί!
Αν και οι περισσότερες συναλλαγές με ΑΤΜ αφορούν σε αναλήψεις, η μεγαλύτερη αξία ανά συναλλαγή βρίσκεται στις καταθέσεις μετρητών στα αυτόματα μηχανήματα.
Μάλιστα, η μέση κατάθεση μετρητών στα ΑΤΜ είναι υπερδιπλάσια της μέσης ανάληψης, ενώ από το 2017 μέχρι σήμερα.
Η συνολική αξία των καταθέσεων μετρητών μέσω ΑΤΜ έχει πενταπλασιαστεί, ενώ η αντίστοιχη των αναλήψεων παραμένει σχετικά σταθερή.
Την ίδια στιγμή, οι τραπεζικές καταθέσεις αυξάνονται, ενώ το μετρητό σε κυκλοφορία μειώνεται.
Νέες καταναλωτικές συνήθειες, εξοικείωση με τα ΑΤΜ από τα capital controls και με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές κατά την πανδημία, οι φουσκωμένοι λογαριασμοί λόγω ανατιμήσεων και η κυριαρχία του μετρητού στην ελληνική οικονομία είναι μερικές αιτίες που εξηγούν το φαινόμενο.
Σε αυτές προστίθεται ο αριθμός και η γεωγραφική κατανομή των ΑΤΜ και των συναλλαγών που υποστηρίζουν καθώς περιορίζεται ο αριθμός των τραπεζικών καταστημάτων, σε συνδυασμό με την άνοδο των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Η επιβάρυνση των νοικοκυριών φαίνεται και από τη μείωση της μέσης ανάληψης φέτος και από τις περισσότερες αγορές μέσω χρεωστικών μικρότερης αξίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), στο πρώτο εξάμηνο του έτους, κατατέθηκαν μέσω ΑΤΜ συνολικά ποσά 9,3 δισ. ευρώ, όταν όλο το 2021 είχαν κατατεθεί 15,8 δισ. ευρώ.
Κατά το πανδημικό έτος 2020, όταν παρατηρήθηκε και η αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων, μέσω ΑΤΜ κατατέθηκαν 33 δισ. ευρώ, έναντι, ενδεικτικά, 3,6 δισ. ευρώ το 2017.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε εκτίναξη του αριθμού (πλήθος) συναλλαγών για καταθέσεις σε ΑΤΜ.
Για παράδειγμα, από 9,6 εκατ. καταθέσεις (συναλλαγές) το 2017, ο αριθμός μόνο στο α’ εξάμηνο του 2022 ήταν διπλάσιος (18,8 εκατ. συναλλαγές), έναντι 33,1 εκατ. συναλλαγών το 2021 και 26,6 εκατ. συναλλαγών το 2020.
Έτσι, η μέση κατάθεση το α’ εξάμηνο του έτους ανήλθε στα 491 ευρώ, έναντι 477 ευρώ το 2021, 451 ευρώ το 2020 και 375 το 2017.
Η συνολική αξία των καταθέσεων μετρητών στα ΑΤΜ από το 2017 μέχρι σήμερα δείχνει υπερδιπλασιασμό, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ για την Ελλάδα.
Πέραν, όμως, από τις καταθέσεις μετρητών στα ΑΤΜ, στο πρώτο εξάμηνο του έτους πραγματοποιήθηκαν 3,2 εκατ. άλλες εγχρήματες συναλλαγές (πχ πληρωμές λογαριασμών), κατάθεση σε τρίτο λογαριασμό (πχ ενοίκιο) συνολικού ύψους 780 εκατ. ευρώ (248 ευρώ ανά συναλλαγή).
Τράπεζες: Τι συμβαίνει με τις αναλήψεις
Από την άλλη πλευρά, οι αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ, στο πρώτο εξάμηνο πραγματοποιήθηκαν 98,8 εκατ. με συνολική αξία 22,2 δισ. ευρώ.
Έτσι, η μέση ανάληψη μετρητών υπολογίζεται σε 225 ευρώ, δηλαδή ελαφρώς χαμηλότερα από τη μέση ανάληψη του 2021 (230 ευρώ) και υψηλότερα του 2020 (206 ευρώ) και του 2017 (170 ευρώ).
Συγκρίνοντας το μέσο ποσό ανάληψης με το μέσο ποσό κατάθεσης προκύπτει ότι σήμερα η μέση κατάθεση είναι υπερδιπλάσια του μέσου ποσού ανάληψης.
Ωστόσο, ως προς τη δημοφιλία, το ΑΤΜ παραμένει κυρίαρχο στις αναλήψεις αν ληφθεί υπόψη ο συνολικός αριθμός και η συνολική αξία των αναλήψεων (σε σχέση με τις καταθέσεις).
Όμως, τόσο ο αριθμός των καταθέσεων όσο και τα συνολικά ποσά έχουν σχεδόν πενταπλασιαστεί την τελευταία τετραετία.