Ποτήρια: Μπορεί τα χάρτινα καλαμάκια και ποτήρια να είναι φιλικά προς το περιβάλλον ωστόσο δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο και για τους ανθρώπους.
Τα υποτιθέμενα φιλικά προς το περιβάλλον χάρτινα κύπελλα εξακολουθούν να είναι επικαλυμμένα με ένα λεπτό στρώμα πλαστικού, το οποίο απελευθερώνει χημικές ουσίες που βλάπτουν τους ζωντανούς οργανισμούς.
Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη δείχνει ότι τα χάρτινα ποτήρια μπορεί να είναι εξίσου τοξικά με τα συμβατικά πλαστικά, εάν καταλήξουν στο φυσικό μας περιβάλλον ως σκουπίδια.
Τα φαινομενικά φιλικά προς το περιβάλλον χάρτινα ποτήρια επικαλύπτονται με ένα λεπτό στρώμα πλαστικού (για να μη διαπερνά το περιεχόμενο τους το χαρτί), το οποίο μπορεί να εκπέμπει τοξικές ουσίες.
«Υπάρχουν χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από αυτά τα υλικά», λέει στο WIRED η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Bethanie Carney Almroth, αναπληρώτρια καθηγήτρια περιβαλλοντικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία.
Το 2019, μια ερευνητική ομάδα από την Ινδία γέμισε χάρτινα ποτήρια με ζεστό νερό για να δει αν απελευθερώθηκαν πλαστικά σωματίδια ή χημικές ουσίες.
«Αυτό που μας προκάλεσε έκπληξη ήταν ο αριθμός των μικροπλαστικών σωματιδίων που διέρρευσαν στο ζεστό νερό μέσα σε 15 λεπτά», έγραψε στο WIRED η Anuja Joseph, ερευνήτρια στο Ινδικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στο Kharagpur.
Κατά μέσο όρο, υπήρχαν 25.000 σωματίδια ανά φλιτζάνι των 100 ml.
Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ίχνη επιβλαβών χημικών ουσιών και βαρέων μετάλλων στο νερό και στην πλαστική επένδυση, αντίστοιχα.
Συνήθως η αξιολόγηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου του καφέ στο χέρι μέχρι τώρα περιοριζόταν στα πλαστικά καπάκια και στα φλιτζάνια από πολυστυρένιο.
Τώρα η Carney Almroth και οι συνεργάτες της δοκίμασαν τις επιδράσεις των χάρτινων ποτηριών σε προνύμφες σκνίπας, οι οποίες χρησιμοποιούνται συνήθως σε δοκιμές τοξικότητας.
Τα κύπελλα τοποθετήθηκαν σε νερό ή σε ίζημα και αφέθηκαν για έως και τέσσερις εβδομάδες.
Στη συνέχεια προστέθηκαν προνύμφες σε δοχεία που περιείχαν το νερό ή το ίζημα που είχε μολυνθεί από τα χάρτινα κύπελλα και διαπιστώθηκε ότι η ανάπτυξη των προνυμφών παρεμποδίστηκε.
Οι οικοτοξικολόγοι δεν προχώρησαν σε χημικές αναλύσεις για να δουν ποιες ουσίες είχαν απελευθερωθεί από τα χάρτινα ποτήρια στο νερό και στο ίζημα, αν και η Carney Almroth υποπτεύεται ότι ένα μείγμα χημικών προκάλεσε τη ζημιά.
Ωστόσο είναι δύσκολο για τους επιστήμονες να πουν περισσότερα, δεδομένου ότι δεν είναι γνωστό ποια συστατικά περιέχονται στα ποτήρια.
«Θα ήταν πολύ πιο εύκολο αν οι ίδιες οι εταιρείες που τα φτιάχνουν μας έλεγαν τι χρησιμοποιούν στα προϊόντα τους», λέει.
Τα ποτήρια του καφέ είναι κατασκευασμένα από ένα πολύπλοκο μείγμα συνθετικών υλικών και χημικών ουσιών.
Οι κατασκευαστές προσθέτουν βοηθήματα επεξεργασίας, σταθεροποιητές θερμότητας και άλλες ουσίες, πολλές από τις οποίες είναι γνωστό ότι είναι τοξικές. Ακόμα κι αν χρησιμοποιούνται υλικά φυτικής προέλευσης οι κατασκευαστές ποτηριών συχνά προσθέτουν μια σειρά από άλλες χημικές ουσίες κατά την επεξεργασία.
Οι χημικές αναλύσεις μπορούν μερικές φορές να ρίξουν φως στη σύνθεση των ουσιών που υπάρχουν σε ένα πλαστικό ή χάρτινο ποτήρι, αλλά ακόμη και αυτές οι δοκιμές δεν μπορούν πάντα να προσδιορίσουν με ακρίβεια τι υπάρχει εκεί, λέει η Jane Muncke, η οποία είναι περιβαλλοντική τοξικολόγος και διευθύνουσα σύμβουλος του Food Packaging Forum.
Οι ακριβείς ουσίες είναι «άγνωστες όχι μόνο στους επιστήμονες που πραγματοποιούν αυτές τις αναλύσεις, αλλά και στους ανθρώπους που παράγουν και πωλούν τις συσκευασίες».
Κατά την κατασκευή προϊόντων που περιέχουν πλαστικό, μπορεί να πραγματοποιηθούν ακούσιες χημικές αντιδράσεις μεταξύ των υλικών που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέων ουσιών.
Οι χημικές ουσίες μπορεί επίσης να είναι επιβλαβείς λόγω των συγκεκριμένων συνδυασμών τους που χρησιμοποιούνται, προσθέτει η Muncke, κάτι που είναι γνωστό ως «τοξικότητα μείγματος».
Επομένως, δεν έχει νόημα να ρυθμίζονται οι ποσότητες μεμονωμένων ουσιών στα κύπελλα, λέει, γιατί ακόμα δεν μπορεί κανείς να είναι σίγουρος για τον αντίκτυπο που θα έχουν.
Η βελτίωση των πρακτικών ανακύκλωσης θα ήταν ένα λογικό βήμα στην προσπάθεια να αποτραπεί η κατάληξη των επιβλαβών χημικών ουσιών στη φύση, αλλά οι ερευνητές λένε ότι είναι καλύτερο να αποσυρθούν εντελώς τα χάρτινα ποτήρια μιας χρήσης.
Είναι δύσκολο για τα περισσότερα κέντρα ανακύκλωσης να διαχωρίσουν την πλαστική επίστρωση από το χαρτί του κυπέλλου.
Στο μεταξύ, η αναζήτηση ασφαλέστερων και πιο βιώσιμων λύσεων βρίσκεται σε εξέλιξη.
Ορισμένες εταιρείες έχουν ψήσει βρώσιμα κύπελλα από βάφλες ή μπισκότα ή έχουν χρησιμοποιήσει μια τεχνική που μοιάζει με origami για να διπλώσουν το χαρτί σε φλιτζάνια.
Τόσο η Carney Almroth όσο και η Muncke βλέπουν τη δυνατότητα των εταιρειών να χρησιμοποιούν καθιερωμένα υλικά για να διαμορφώσουν μια κυκλική οικονομία.
Πάρτε για παράδειγμα το γυαλί, το οποίο διατηρεί τα ποτά ζεστά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα—η χαμηλή θερμική του αγωγιμότητα επιβραδύνει τη διασπορά της θερμότητας του υγρού στο φλιτζάνι—και είναι χημικά αδρανές, που σημαίνει ότι δεν απελευθερώνει ουσίες. Όμως, αν το γυαλί γίνει απείρως ανακυκλώσιμο, θα έχει υψηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα από το πλαστικό. Είναι κατασκευασμένο από φυσικές πρώτες ύλες όπως η άμμος, που πρέπει να εξορυχθούν και να λιώσουν σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Ο ανοξείδωτος χάλυβας, ένα μέταλλο που χρησιμοποιείται συνήθως για επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού, είναι ένας άλλος υποψήφιος. Αλλά ο καφές σε χαλύβδινα φλιτζάνια κρυώνει πιο γρήγορα από ό,τι στα κεραμικά και γυάλινα κύπελλα επειδή η θερμότητα μεταφέρεται στο υλικό και μετά στην παλάμη του χεριού μας. Ωστόσο, το υλικό είναι πιο σταθερό για να κουβαλάμε ποτά εν κινήσει.
Ανεξάρτητα από το ποιο υλικό θα αποδειχθεί καταλληλότερο, η απομάκρυνση από τα ποτήρια μιας χρήσης θα απαιτήσει καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και προσεγγίσεις, λέει η Muncke. «Το δύσκολο είναι να αλλάξουμε τη συμπεριφορά των καταναλωτών και να αναδιαμορφώσουμε όλη την διαδικασία. Και αυτό κοστίζει πολλά χρήματα».
Η ευκολία και το χαμηλό κόστος δύσκολα θα βγάλουν τα κύπελα μιας χρήσης από τη καθημερινότητά μας.
Ποτήρια: Τι συμβαίνει με τα καπάκια στα μπουκάλια
Η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα γίνει υποχρεωτική από τον Ιούλιο του 2024, αλλά ήδη οι περισσότερες εταιρείες προσαρμόζονται. Πού στοχεύει. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Εδώ και μερικούς μήνες πολλοί έχουν παρατηρήσει μια μικρή πλην αισθητή αλλαγή στα πλαστικά μπουκάλια μιας χρήσης που όλοι χρησιμοποιούν. Τα καπάκια πλέον είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να μην αφαιρούνται από την υπόλοιπη συσκευασία, παρά μόνο αν κάποιος τα… σπάσει με αρκετή δύναμη. Όπως σε κάθε αλλαγή κάτι τόσο συνηθισμένου όπως το αγαπημένο αναψυκτικό κάποιου ή τα μπουκαλάκια του νερού, υπήρξαν αντιδράσεις.
Κάποιοι νόμιζαν αρχικά πως πρόκειται για εργοστασιακό λάθος και όταν κατάλαβαν πως είναι μέσα στον σχεδιασμό, ξεκίνησαν τα παράπονα από τους καταναλωτές για δύσχρηστα πλαστικά μπουκάλια. Δεν πρόκειται όμως για για κάποια πρωτοβουλία των εταιρειών, αλλά για μια ξεκάθαρη οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2019 η οποία θα πάρει υποχρεωτική χροιά από τον Ιούλιο του 2024. Ως προς την στόχευση της συγκεκριμένης οδηγίας, η ΕΕ κινείται με άξονα το μότο της παλιάς διαφήμισης «όχι σακούλες, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές».
Ο λόγος για την οδηγία 2019/904 της ΕΕ που αναφέρει πως τα καπάκια θα πρέπει να είναι προσαρτημένα σε όλα τα δοχεία ποτών χωρητικότητας έως και τρία λίτρα. Η νέα οδηγία, όπως ανέφερε και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στόχο να αποτρέψει το 10% των πλαστικών απορριμμάτων που εντοπίζονται σε ευρωπαϊκές παραλίες.
Το σχετικό μέρος αυτού του κανονισμού της ΕΕ για την παραγωγή Caps & Closures αναφέρει:
«Τα πλαστικά πώματα και καπάκια που χρησιμοποιούνται για δοχεία ποτών είναι μεταξύ των πλαστικών ειδών μιας χρήσης που συναντώνται συχνότερα ως απορρίμματα στις παραλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επομένως, η διάθεση στην αγορά πλαστικών δοχείων αναψυκτικών μίας χρήσης θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο εάν συμμορφώνονται με ορισμένες απαιτήσεις σχεδιασμού προϊόντος, προκειμένου να μειωθούν σημαντικά οι εισροές πλαστικών κλεισίματος και καπακιών δοχείων στο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας ανακύκλωσης, τις απαιτήσεις για τις συσκευασίες που ορίζονται στο παράρτημα II της οδηγίας 94/62/ΕΚ.»
Οι απαιτήσεις για το σχεδιασμό και τη λειτουργία των προσδεδεμένων καπακιών που προκύπτουν από τον παρόντα κανονισμό βρίσκονται ακόμη υπό καθορισμό και επί του παρόντος μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
-Το πώμα πρέπει να είναι συμβατό με τα υπάρχοντα σχέδια.
-Ο αντίκτυπος στον τελικό πελάτη θα πρέπει να διατηρείται όσο το δυνατόν χαμηλότερος, δηλαδή να μην μειώνεται η άνεση χρήσης.
-Τα κλεισίματα να είναι συμβατά με τον υπάρχοντα εξοπλισμό πλήρωσης.
-Τα πώματα συνδέονται με το δοχείο καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προϊόντος μέχρι την ανακύκλωση.
-Τα υλικά για το δεμένο καπάκι δεν αλλάζουν.
– Ο αντίκτυπος στις υπάρχουσες γραμμές παραγωγής θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί και η παραγωγή δεν θα πρέπει να μειωθεί.
– Πρέπει να διασφαλίζεται 15 φορές το άνοιγμα και το κλείσιμο του καπακιού χωρίς απώλεια λειτουργίας.
Παρόλο που δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για αυτό μέχρι στιγμής, τα καπακιών που παραμένουν συνδεδεμένα με το μπουκάλι κυκλοφορούν στην αγορά εδώ και αρκετό καιρό και χρησιμοποιούνται ήδη από ορισμένους κατασκευαστές ποτών.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με μελέτη περίπου 1.350 γραμμές εμφιάλωσης σε όλη την ΕΕ θα πρέπει να προετοιμαστούν για την αλλαγή και να προσαρμοστούν στον νέο ευρωπαϊκό νόμο. Αυτό σημαίνει από αλλαγές στην γραμμή παραγωγής, αλλαγές στη συνεργασία τους με τους προμηθευτές μπουκαλιών, ακόμα και αλλαγές στην ετικέτα και στο λογότυπο.
Δυστυχώς προς το παρόν, υπάρχει μόνο μια γενική προδιαγραφή που δηλώνει ότι πρέπει τα καπάκια να παραμένουν συνδεδεμένα με τα μπουκάλια χωρίς να προσδιορίζει ποιες είναι οι ακριβείς βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται.
Σύμφωνα με το engelglobal.com υπάρχουν επί του παρόντος δύο παραλλαγές που κυριαρχούν στο σχεδιασμό των δεμένων καπακιών:
– Το «σχέδιο λάσο» αναφέρεται σε καπάκια που συνδέονται με το μπουκάλι με ταινία δύο μερών. Το καπάκι συνδέεται με την επάνω ταινία και το μπουκάλι στην κάτω ταινία. Αυτός ο σχεδιασμός είναι σχετικά εύκολος στην εφαρμογή με τα υπάρχοντα εργαλεία, συνήθως μόνο τα ρυθμιστικά χρειάζεται να επεξεργαστούν ξανά.
– Ο «σχεδιασμός άρθρωσης», από την άλλη πλευρά, επιτρέπει τη μόνιμη σύνδεση του καπακιού και του δοχείου μέσω ενός… μεντεσέ, ο οποίος προαιρετικά επιτρέπει επίσης τη στερέωση του καπακιού σε μια καθορισμένη θέση. Η χρήση των υπαρχόντων εργαλείων είναι πρακτικά αδύνατη.
Ποτήρια: Αυτά τα προϊόντα κατεβαίνουν για πάντα από τα ράφια
Πλαστικά μαχαιροπίρουνα, πιάτα, δίσκοι και άλλα αντικείμενα μιας χρήσης θα απαγορευτούν στην Αγγλία.
Δεν είναι σαφές πότε θα τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση, αλλά ακολουθεί παρόμοιες κινήσεις που έχουν ήδη γίνει από τη Σκωτία και την Ουαλία. Σημειώνεται ότι ανάλογη απαγόρευση ισχύει ήδη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η υπουργός Περιβάλλοντος Thérèse Coffey είπε ότι η κίνηση θα βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενιές, ενώ οι οργανώσεις χαιρέτησαν την απαγόρευση, αλλά ζήτησαν μια ευρύτερη στρατηγική μείωσης των πλαστικών.
Σύμφωνα με τα κυβερνητικά περίπου 1,1 δισεκατομμύρια πιάτα μιας χρήσης και περισσότερα από τέσσερα δισεκατομμύρια τεμάχια πλαστικών μαχαιροπίρουνων χρησιμοποιούνται στην Αγγλία κάθε χρόνο.
Τα πλαστικά απόβλητα συχνά δεν αποσυντίθενται και μπορούν να «ζουν» στη χωματερή για πολλά χρόνια.
Η επιβεβαίωση της κίνησης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Αγροτικών Υποθέσεων (Defra) ακολουθεί μακρά διαβούλευση, η οποία θα δημοσιευτεί το Σάββατο 14 Ιανουαρίου.
Κάθε άτομο στην Αγγλία χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο 18 πλαστικά πιάτα μιας χρήσης και 37 πλαστικά μαχαιροπίρουνα κάθε χρόνο, σύμφωνα με την Defra, ενώ μόλις το 10% αυτών ανακυκλώνεται.
Ποτήρια: Τέλος από τα ράφια αυτά τα προϊόντα
Τα πλαστικά μίας χρήσης αποτελούν παρελθόν και στα σούπερ μάρκετ επικρατεί ανασβρασμός για να αποσυρθούν άμεσα. Ποια προϊόντα δεν θα ξαναδούμε στα ράφια. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Τέλος μπαίνει στα πλαστικά μιας χρήσης, δρομολογείται ο περιορισμός των πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2024, με στόχο την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Έτσι καταργούνται 10 κατηγορίες πλαστικών μιας χρήσης.
Πρόκειται για τα εξής προϊόντα:
μαχαιροπίρουνα,
πιάτα,
καλαμάκια,
περιέκτες από φελιζόλ
κυπελάκια ποτών από φελιζόλ,
περιέκτες τροφίμων από φελιζόλ,
αναδευτήρες ποτών,
μπατονέτες,
στηρίγματα για μπαλόνια,
πάσης φύσεως προϊόντα που διασπώνται σε μικροπλαστικά (οξοδιασπώμενα πλαστικά)
Στόχος της απαγόρευσης σε αυτά τα πλαστικά προϊόντα, είναι η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά ποτήρια και πλαστικούς περιέκτες τροφίμων κατά 30% μέχρι το 2024 και κατά 60% μέχρι το 2026.
Στην κατεύθυνση αυτή προβλέπεται ο επανασχεδιασμός των προϊόντων με οικολογικό πρόσημο και τίθεται υποχρεωτικός στόχος χωριστής συλλογής των πλαστικών μπουκαλιών κατά 77% το 2025 και κατά 90% το 2029.