Απάτες: Οι 10 λόγοι που πέφτουμε θύματα. Τι να κάνετε, πώς θα προστατευθείτε. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Μερικά πράγματα είναι αυτονόητα: το διαδίκτυο έχει φέρει επανάσταση στη ζωή μας, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μαθαίνουμε, διασκεδάζουμε και αλληλοεπιδρούμε.
Τα οφέλη του δικτυωμένου κόσμου μας είναι πολλαπλά, αλλά το ίδιο ισχύει και για τους κινδύνους – συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου να πέσετε θύμα απάτης.
Η απάτη υπάρχει, φυσικά, σε διάφορες μορφές και έκταση εδώ και πολλά, πολλά χρόνια. Ωστόσο, το Internet έχει δώσει νέα διάσταση ακόμη και σε παμπάλαια κόλπα, διευρύνοντας κατά πολύ τις ευκαιρίες και κυρίως τον αριθμό των πιθανών στόχων για τους απατεώνες.
Σύμφωνα με τον André Lameiras από την παγκόσμια εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας ESET, οι απάτες γίνονται ολοένα και πιο εξελιγμένες και κανείς μας δεν έχει ανοσία στα κυκλώματα των κυβερνοαπατεώνων που έχουν αποδείξει ότι διατηρούν τη δύναμή τους.
Όσο περισσότερους χώρους χρησιμοποιούμε για να απολαμβάνουμε τα πλεονεκτήματα του internet, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι απατεώνες να εξερευνήσουν και να εκμεταλλευτούν, είτε πρόκειται για απάτες με κληρονομιές, είτε για διάφορους τύπους απάτης με ψεύτικες αγορές, για ψεύτικες προσφορές εργασίας, για ψεύτικες κληρώσεις και λοταρίες, ακόμη και για απάτες με ρομαντικά ραντεβού, για να αναφέρουμε μόνο μερικές από τις πιο συνηθισμένες ψηφιακές απάτες που μπορείτε να συναντήσετε.
Αφού όμως τα γνωρίζουμε αυτά, γιατί συνεχίζουμε να τσιμπάμε το δόλωμα;
Ο Lameiras από την ESET δίνει μερικούς από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους τα διάφορα τεχνάσματα και οι μέθοδοι κοινωνικής μηχανικής που αποσκοπούν στο να αποσπάσουν τα χρήματά μας είναι τόσο αποτελεσματικά.
1. Η συσσωρευμένη γνώση αποδίδει
Κατ’ αρχάς, πολλά είδη απάτης υπάρχουν εδώ και καιρό, οπότε μιλάμε για συσσωρευμένη γνώση που μεταβιβάζεται στην «επόμενη γενιά» απατεώνων. Συχνά, οι δοκιμασμένες τεχνικές και οι χαρακτήρες κατασκευάζονται σχολαστικά και πολλά μηνύματα ηλεκτρονικού ψαρέματος είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να μην παρατηρήσετε ότι κάτι δεν πάει καλά με την πρώτη ματιά, τουλάχιστον.
2. Τα «ψηφιακά μας ίχνη» χρησιμοποιούνται εναντίον μας
Ορισμένοι απατεώνες θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα και φαινομενικά ακίνδυνα δεδομένα που σας αφορούν προς όφελός τους, παρακολουθώντας κάθε σας κίνηση στο διαδίκτυο, συνήθως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να εκμεταλλευτούν το ψηφιακό σας αποτύπωμα. Αν δεν είστε προσεκτικοί, όσο περισσότερο αλληλεπιδράτε στο internet τόσο περισσότερα πράγματα μαθαίνουν οι απατεώνες για εσάς και μπορούν να σας εξαπατήσουν ευκολότερα.
3. Οι απατεώνες είναι καλοί παραμυθάδες
Πολλοί κυβερνοαπατεώνες μπορούν να δημιουργήσουν αληθοφανείς ιστορίες και χαρακτήρες που ξεφεύγουν συχνά από τα φίλτρα ανεπιθύμητης αλληλογραφίας. Ομοίως, είναι γρήγοροι στο να εκμεταλλεύονται τα τρέχοντα γεγονότα για το δικό τους όφελος, μεταξύ άλλων εκμεταλλευόμενοι τους φόβους γύρω από τις δημόσιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
4. Είμαστε βιαστικοί
Οι απατεώνες μάς πιέζουν να ενεργήσουμε άμεσα, δε θέλουν να σκεφτούμε τα πράγματα με την ησυχία μας. Κάποιο βραβείο θα ισχύει για περιορισμένο χρονικό διάστημα και κάποιος λογαριασμός θα πρέπει να πληρωθεί επειγόντως την ίδια μέρα, για να αναφέρουμε μερικά μόνο παραδείγματα. Έτσι θα πιεστείτε να πάρετε βεβιασμένα μια απόφαση χωρίς να εξετάσετε την πλήρη εικόνα και να επαληθεύσετε αν το μήνυμα είναι νόμιμο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θυμηθείτε να κάνετε μια παύση και να σκεφτείτε πριν αποφασίσετε.
5. Σε όλους αρέσει ένα δωρεάν γεύμα
Εκμεταλλευόμενοι τις οικονομικές μας δυσκολίες ή απλά την επιθυμία μας για εύκολα μετρητά, πολλοί απατεώνες ξεκινούν προσφέροντας ψεύτικα δώρα ή περιλαμβάνουν υποσχέσεις για ουρανοκατέβατες επενδυτικές αποδόσεις.
6. Είμαστε προγραμματισμένοι να υπακούμε στην εξουσία
Οι άνθρωποι τείνουν να εμπιστεύονται όσους βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας. Οι απατεώνες συχνά υποδύονται ρόλους όπως κάποιον κυβερνητικό υπάλληλο, ένα δικηγόρο, ένα στέλεχος εταιρείας ή έναν ειδικό σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα. Όλοι αυτοί είναι άνθρωποι που έχουμε μάθει να εμπιστευόμαστε.
Οι απατεώνες προσπαθούν να φαίνονται ότι έχουν κύρος και χρησιμοποιούν ονόματα εταιρειών ή οργανισμών που μπορεί να αναγνωρίζετε.
7. Μπορεί να αποσπάται η προσοχή μας
Οι απάτες γίνονται όλο και πιο συχνές και μπορεί να προσπαθήσει κάποιος να σας εξαπατήσει μια μέρα που συμπωματικά αισθάνεστε άρρωστοι, είσαστε κουρασμένοι ή ευάλωτοι.
Καθώς ασχολείστε με πιο σημαντικά πράγματα, μπορεί να δώσετε λιγότερη προσοχή στις λεπτομέρειες, ανοίγοντας την πόρτα σε πιθανούς κινδύνους. Οι απατεώνες μπορούν ακόμη και να αντιληφθούν πότε είσαστε τρωτοί και να το εκμεταλλευτούν.
8. Οι απατεώνες είναι προσηλωμένοι στο στόχο τους
Και είναι ένα βήμα μπροστά. Ενώ εσείς προσπαθείτε να καταλάβετε αν ένας τηλεφωνικός αριθμός που σας καλεί μπορεί να είναι νόμιμος, αυτοί έχουν ήδη στήσει την παγίδα τους.
9. Μας αρέσει να βοηθάμε
Τα σενάρια που περιλαμβάνουν έκκληση για βοήθεια μάς κάνουν να αισθανθούμε συνδεδεμένοι συναισθηματικά με τον απατεώνα ή με τους ανθρώπους που ο απατεώνας ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί. Για παράδειγμα, μια ιστορία που αφορά προσωπική τραγωδία ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για το κοινό είναι αποτελεσματική. Ακόμη και αν στο πίσω μέρος του μυαλού μας γνωρίζουμε ότι μπορεί να μην πρόκειται για αληθινό γεγονός, εξακολουθούμε να θέλουμε να βοηθήσουμε «για παν ενδεχόμενο». Οι απατεώνες αντιλαμβάνονται ότι οι άνθρωποι θέλουν να αισθάνονται χρήσιμοι.
10. Οι απατεώνες ταυτίζονται συναισθηματικά
Αν τύχει να πέσετε θύμα ρομαντικής απάτης, ο απατεώνας συνήθως θα αφιερώσει αρκετή ώρα για να κερδίσει την εμπιστοσύνη σας, κάνοντάς σας να νιώσετε ότι σας καταλαβαίνει και δοκιμάζοντας πόσο μακριά μπορεί να φτάσει.
Τι να κάνετε αν σας εξαπατήσουν
Σύμφωνα με τον André Lameiras της ESET να μερικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε εάν πέσουμε θύμα απάτης:
* Εάν πρόκειται για απάτη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επικοινωνήστε με το κέντρο υποστήριξής τους, εάν πρόκειται για απάτη σε καταστήματα επικοινωνήστε με τον πάροχο υπηρεσιών για να καταγγείλετε την απάτη και να ζητήσετε βοήθεια.
* Αν πρόκειται για χρήματα, καλέστε την τράπεζά σας και ενημερώστε την.
* Μην κάνετε καμία πληρωμή για να πάρετε κάποιο «βραβείο» ή «έπαθλο».
* Αν σας υποσχεθούν μελλοντικά οικονομικά κέρδη στο χρηματιστήριο ή από Bitcoin, μην πληρώσετε εκ των προτέρων τους «φόρους» σας.
* Αλλάξτε όλους τους κωδικούς πρόσβασής σας σε περίπτωση που ο απατεώνας έχει τα προσωπικά σας στοιχεία.
* Ελέγξτε τις ρυθμίσεις απορρήτου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Περιορίστε ποιος μπορεί να σας κάνει tag σε φωτογραφίες και σχόλια.
* Καταγγείλετε την απάτη στις αρμόδιες αρχές. Για παράδειγμα, στην Ευρώπη μπορείτε να ξεκινήσετε επισκεπτόμενοι την ιστοσελίδα Cyber First Aid.
Κλείνοντας, μη θεωρήσετε δεδομένο ότι εσείς δε θα πέσετε θύμα απάτης. Οποιοσδήποτε μπορεί να πέσει θύμα απάτης, ανεξάρτητα από το πόσο έξυπνος και εξοικειωμένος είναι με την τεχνολογία.
Απάτες: Σας κατασκοπεύουν μέσα από την κάμερα της συσκευής σας; Πώς θα το καταλάβετε
Στα πλαίσια της ψηφιακής μας ζωής, καθόμαστε όλο και περισσότερο μπροστά σε μια οθόνη, είτε πρόκειται για φορητό υπολογιστή, είτε για smartphone είτε για άλλη συσκευή.
Αυτό συνήθως σημαίνει ότι καθόμαστε επίσης μπροστά σε μια κάμερα την οποία, πριν την πανδημία, οι περισσότεροι από εμάς τη χρησιμοποιούσαμε σπάνια.
Όμως, ενώ οι διαδικτυακές κάμερες μπορούν να είναι μια γραμμή επαφής με τους φίλους και την οικογένεια μας σε καταστάσεις όπως η πανδημία αλλά και ένας τρόπος συμμετοχής σε επαγγελματικές διαδικτυακές διασκέψεις από όπου και αν βρισκόμαστε, αυτές οι κάμερες μπορούν επίσης να μας εκθέσουν σε κίνδυνο.
Είτε πρόκειται για κυβερνοεγκληματίες με οικονομικά κίνητρα, είτε για stalkers που μας παρακολουθούν, bullies που θέλουν να μας εκφοβίσουν, τρολ που θέλουν να μας προκαλέσουν ή απλά παράξενους τύπους, τα εργαλεία και οι πληροφορίες για το πώς να παραβιάσει κάποιος μια web κάμερα είναι πολύ εύκολο να τα βρει κάποιος στο διαδίκτυο.
Όπως σημειώνει η εταιρεία κυβερνοασφάλειας ΕSET, το «camfecting» δεν είναι απλώς εισβολή στην ιδιωτική σας ζωή. Μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ψυχική σας υγεία και την ευημερία σας. Για κάθε έναν ψυχολογικά ασταθή που έχει συλληφθεί και φυλακιστεί, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι εκεί έξω που εξακολουθούν να παρακολουθούν τον ψηφιακό κόσμο αναζητώντας θύματα.
Απάτες: Πώς πραγματοποιείται η παραβίαση της web κάμερας;
Όταν πρόκειται για απειλές στο διαδίκτυο, οι επιτιθέμενοι συχνά έχουν τα περισσότερα χαρτιά στα χέρια τους. Επιλέγουν πότε και πώς θα χτυπήσουν.
Και χρειάζεται να σταθούν τυχεροί μόνο μία φορά για να αποδώσει η επένδυση του χρόνου και των πόρων τους. Μια παραοικονομία του κυβερνοεγκλήματος που αξίζει τρισεκατομμύρια ετησίως τους προσφέρει όλα τα εργαλεία και την τεχνογνωσία που χρειάζονται για να εξαπολύουν επιθέσεις.
Ακολουθούν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να παραβιάσουν την ιδιωτική σας ζωή:
Τα Trojans απομακρυσμένης πρόσβασης (Remote Access Trojans – RATs) είναι ένας ειδικός τύπος κακόβουλου λογισμικού που επιτρέπει στον επιτιθέμενο να ελέγχει εξ αποστάσεως το μηχάνημα ή τη συσκευή του θύματος. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν την κάμερα χωρίς να ενεργοποιήσουν τη λυχνία δίπλα στην κάμερα, να καταγράψουν και στη συνέχεια να στείλουν τα αρχεία βίντεο στον εαυτό τους.
Τα exploits που εκμεταλλεύονται ευπάθειες είναι θεωρητικά ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι χάκερς θα μπορούσαν να αποκτήσουν τον έλεγχο της κάμερας web για να εισβάλουν στην ιδιωτική ζωή των ανθρώπων.
Το λογισμικό περιέχει σφάλματα επειδή έχει γραφτεί από ανθρώπους. Και ορισμένα από αυτά τα σφάλματα μπορούν να αξιοποιηθούν για να βοηθήσουν κακόβουλους φορείς να παραβιάσουν συσκευές από απόσταση. Η Apple πλήρωσε πρόσφατα σε έναν ερευνητή πάνω από 100.000 δολάρια ΗΠΑ για μια ευπάθεια που βρήκε στο macOS, η οποία θα μπορούσε να επιτρέψει την πειρατεία της κάμερας, για παράδειγμα. Αν δεν διατηρούμε τους υπολογιστές, τα Mac και τις συσκευές μας ενημερωμένους με τις τελευταίες εκδόσεις λογισμικού και λειτουργικού συστήματος, οι εγκληματίες μπορούν να τα εκμεταλλευτούν.
Οι εκτεθειμένες οικιακές συσκευές ασφαλείας είναι μια ελαφρώς διαφορετική περίπτωση, αλλά εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Πρόκειται για τις κάμερες CCTV, τις οθόνες παρακολούθησης μωρών και άλλες συσκευές που αποτελούν όλο και περισσότερο μέρος του έξυπνου σπιτιού.
Ωστόσο, παρόλο που έχουν σχεδιαστεί για να κρατούν τις οικογένειές μας πιο ασφαλείς, θα μπορούσαν να υποκλαπούν από επιτιθέμενους.
Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μέσω της εκμετάλλευσης κάποιων ευπαθειών, όπως παραπάνω, ή θα μπορούσε να γίνει απλά μαντεύοντας τους κωδικούς μας, ή μέσω επίθεσης brute-force μέσω αυτοματοποιημένου λογισμικού που δοκιμάζει κλεμμένους κωδικούς πρόσβασης σε νέους λογαριασμούς για να δει αν τους έχουμε επαναχρησιμοποιήσει.
Απάτες: Το νου σας στο φωτάκι: Πώς να ελέγξετε αν κάποιος μπορεί να έχει παραβιάσει την κάμερά σας
Δυστυχώς, πολλοί χάκερς μένουν σε χώρες που κάνουν τα στραβά μάτια σε αυτού του είδους τις δραστηριότητες – ειδικά όταν αυτές γίνονται από επαγγελματίες κυβερνοεγκληματίες που επιδιώκουν να εκβιάσουν τα θύματά τους ή να πουλήσουν προσωπικά δεδομένα στο διαδίκτυο.
Ακολουθούν μερικά σημάδια που δείχνουν ότι η κάμερα ασφαλείας σας έχει παραβιαστεί:
– Η ενδεικτική λυχνία της κάμερας ανάβει – αν και ορισμένοι χάκερ μπορούν να κρύψουν τις επιθέσεις τους απενεργοποιώντας τη λυχνία (φωτάκι) της κάμερας, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Εάν ανάβει όταν δεν τη χρησιμοποιείτε, η συσκευή μπορεί να έχει παραβιαστεί.
– Βρίσκετε περίεργα αρχεία στον υπολογιστή σας – ακόμη και αν ένας χάκερ έχει κλέψει υλικό από την κάμερα, μπορεί να υπάρχουν αποθηκευμένα αρχεία στον υπολογιστή σας. Ρίξτε μια ματιά για οτιδήποτε ασυνήθιστο, ειδικά στο τμήμα των φακέλων εγγράφων ή βίντεο του σκληρού σας δίσκου.
– Υπάρχουν κάποιες ασυνήθιστες εφαρμογές στο σύστημά σας – ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους με τους οποίους οι χάκερ καταγράφουν εξ αποστάσεως μέσω της κάμεράς σας είναι με ένα Trojan απομακρυσμένης πρόσβασης (RAT). Εκτελέστε μια σάρωση κακόβουλου λογισμικού και δείτε αν σας ειδοποιεί για κάποιο λογισμικό που δεν θα έπρεπε να υπάρχει στον υπολογιστή ή τη συσκευή σας.
– Οι ρυθμίσεις σας έχουν αλλάξει – ένα άλλο πράγμα που κάνει συνήθως το κακόβουλο λογισμικό, όπως τα RAT, είναι να παρεμβαίνει στο λογισμικό ασφαλείας που εκτελείται στο μηχάνημά σας ή στο λειτουργικό σύστημα, για να κάνει τη ζωή τους ευκολότερη. Ελέγξτε αν έχουν απενεργοποιηθεί κάποια χαρακτηριστικά ασφαλείας.
Απάτες: Πώς να αποτρέψετε την παραβίαση της web κάμεράς σας
– Βεβαιωθείτε ότι ο υπολογιστής σας, το κινητό σας ή η έξυπνη οικιακή σας συσκευή είναι πάντα ενημερωμένη με το πιο πρόσφατο λογισμικό και διαθέτει εφαρμογές προστασίας από το κακόβουλο λογισμικό.
– Βεβαιωθείτε ότι προστατεύονται από έναν ισχυρό και μοναδικό κωδικό πρόσβασης ή φράση πρόσβασης, καθώς και από έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων (2FA), εάν είναι δυνατόν.
– Μην κάνετε κλικ σε συνδέσμους σε οποιαδήποτε επικοινωνία με αγνώστους.
– Και τέλος, καλύψτε τον φακό της κάμερας όταν δεν την χρησιμοποιείτε, αν και αυτό δεν θα εμποδίσει τους εγκληματίες να κρυφακούσουν μέσω του μικροφώνου σας.