Αλλαγή ώρας 2023: Γυρνάμε τους δείκτες του ρολογιού για να μικρύνει και άλλο η μέρα. Χάνουμε ή κερδίζουμε μία ώρα ύπνου την Κυριακή; Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Παρότι έξω είναι ακόμα καλοκαίρι, τα ρολόγια μας θα γυρίσουν για μια ακόμη φορά, καθώς πλέον η μέρα μικραίνει εμφανώς και μπαίνουμε σιγά-σιγά στην «καρδιά» του χειμώνα.
Η κατάργηση πήγε «περίπατο» καθώς η πανδημία έκοψε απότομα όποια σχέδια υπήρχαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για αλλαγή ενός μέτρου που μετρά πολλά χρόνια εφαρμογής.
Ένα, όμως, από τα βασικά ερωτήματα που παραμένουν κάθε φορά που αλλάζει η ώρα, είναι εάν τελικά το ρολόι θα δείξει μια ώρα μπροστά ή μια ώρα πίσω και τι ώρα πρέπει να γυρίσουμε στα ρολόγια μας, ή τουλάχιστον σε όσα δεν αλλάζουν αυτόματα.
Η ώρα αλλάζει σε χειμερινή πάντοτε την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Φέτος πέφτει στις 29 Οκτωβρίου. Έτσι, τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή (29/10) στις 04:00 τα ξημερώματα, το ρολόι θα γυρίσει στις 03:00 και θα κερδίσουμε έτσι μια γεμάτη ώρα ύπνου.
Βεβαίως, στις έξυπνες συσκευές, όπως είναι τα smartphones, τα έξυπνα ρολόγια οι υπολογιστές και τα τάμπλετ, η ώρα θα αλλάξει αυτόματα, ενώ τα αναλογικά ρολόγια, τα ρολόγια των παλιών κινητών τηλεφώνων και εκείνα της κουζίνας, θα πρέπει να τα αλλάξουμε με χειροκίνητο τρόπο.
Αλλαγή ώρας: Τι απέγινε με την κατάργηση
Υπενθυμίζεται ότι στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 η Κομισιόν υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών της ώρας το 2019 σε όλη την ΕΕ, ενώ παράλληλα άφησε τα κράτη μέλη ελεύθερα να αποφασίσουν την επίσημη ώρα τους.
Η Κομισιόν προχώρησε στην πρόταση αυτή γιατί «το σύστημα των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας αμφισβητείται ολοένα και περισσότερο από τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ανέλυσε τα διαθέσιμα στοιχεία, από τα οποία προκύπτει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εναρμονισμένοι ενωσιακοί κανόνες στον τομέα αυτό για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς.
Την άποψη αυτή υποστηρίζουν επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και άλλοι παράγοντες (π.χ. στον τομέα των μεταφορών). Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης δημόσια διαβούλευση, κατά την οποία ελήφθησαν περίπου 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84 % ήταν υπέρ του τερματισμού των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας, ενώ το 16 % υποστήριζε τη διατήρησή τους. Εκπονήθηκε έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης».
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση βρίσκεται επί του παρόντος στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προκειμένου η πρόταση να αρχίσει να παράγει νομικά αποτελέσματα, θα πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία. Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, τασσόμενο υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας έως το 2021. Το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει τη θέση του.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, «η ΕΕ σχεδίαζε να σταματήσει την αλλαγή της ώρας το 2021, αλλά ήρθε το Brexit και η πανδημία και κάποια άλλα ζητήματα διεθνούς γραφειοκρατίας».
Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία ενέργεια προς την κατεύθυνση αυτή και όπως φαίνεται δεν πρόκειται να γίνει κάτι σύντομα.
Συνεπώς, για την ώρα τουλάχιστον, η κατάργηση του μέτρου της αλλαγής ώρας έχει παραπεμφθεί στις… ελληνικές καλένδες.
Πότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας
Στην Ελλάδα, η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά – δοκιμαστικά – το 1932, στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε. Κατά τη δεκαετία του ‘70, μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία το εφάρμοσε πια το 1975.
Επισημαίνεται ότι στην Ευρώπη, η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας ήταν το καλοκαίρι του 1916 – εν μέσω πολέμου – στη Γερμανία, προκειμένου το ανθρώπινο δυναμικό να μπορεί να παράγει καλύτερα πολεμικό υλικό χωρίς να καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα.
Από το 1996 ισχύει μία ενιαία και πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη συνηθίζεται να γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά. Αυτό συμβαίνει έτσι ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον, ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Ωστόσο, η Ισλανδία δεν έχει υιοθετήσει το μέτρο. Η Λευκορωσία σταμάτησε την εναλλαγή ώρας μετά το 2011 και υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία. Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του – τότε – Ρώσου Προέδρου, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Γιατί αλλάζουμε ώρα
Το μέτρο της αλλαγής της ώρας έχει ως βασικό πλεονέκτημα την εξοικονόμηση ενέργειας. Συνολικά, κατά τους επτά μήνες της θερινής ώρας εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον Ήλιο.
Στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 1932 όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά.
Η αλλαγή της ώρας, που είχε υιοθετηθεί αρχικά για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας και ισχύει επίσης και σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες (στη Γαλλία από το 1976), προκαλεί έντονες αντιδράσεις εδώ και χρόνια. Μάλιστα είχε ανοίξει ολόκληρη συζήτηση για να καταργηθεί η αλλαγή ώρας. Τελικά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.
Οι νέες ώρες κοινής ησυχίας που ισχύουν τον χειμώνα
Από 1 Οκτωβρίου 2023 ξεκίνησε και η χειμερινή περίοδος για τις ώρες κοινής ησυχίας και αλλάζουν οι ώρες της μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας.
Οι ώρες της μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας καθορίζονται κατά τη χειμερινή περίοδο:
- από 15.30 έως 17.30 (μεσημβρινή)
- από 22.00 έως 07.30 (νυχτερινή)
Ως χειμερινή περίοδος 2023-2024 λογίζεται το χρονικό διάστημα από την 1 Οκτωβρίου 2023 έως την 31 Μαρτίου 2024.
Με τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα, μάλιστα, η διατάραξη της κοινής ησυχίας τιμωρείται με φυλάκιση έως πέντε μηνών!