Αλλαγή ώρας 2023: Πότε πηγαίνουμε τα ρολόγια μας πίσω

Αλλαγή ώρας 2023: Είναι οριστικό. Η χειμερινή ώρα θα ισχύσει και φέτος παρά το μικρό θρίλερ που διαδραματίστηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το αν θα προχωρήσει ή όχι.

Την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου γίνεται ως είθισται η αλλαγή ώρας και περνάμε από την καλοκαιρινή στη χειμερινή ώρα, με τη μέρα να μικραίνει αισθητά.

Την Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2023 αλλάζει η ώρα φέρνοντας τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω, δηλαδή από 04:00 π.μ. σε 03:00 π.μ..

Χειμερινή ώρα 2023: Τι επιφυλάσσει το μέλλον

Παρά τις ελπίδες αρκετών να μην αποχωριστούν τη θερινή ώρα, αυτό δεν θα γίνει ούτε φέτος, καθώς το ζήτημα της κατάργησης του μέτρου αλλαγής ώρας δείχνει να έχει «παγώσει» για τα καλά.

Το μέτρο της αλλαγής της ώρας έχει ως βασικό πλεονέκτημα την εξοικονόμηση ενέργειας.

Στη δεκαετία του ’70, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την Άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το Φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.

Η Ισλανδία δεν έχει υιοθετήσει το μέτρο.

Η Λευκορωσία σταμάτησε την εναλλαγή ώρας μετά το 2011 και υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα (UTC +3), για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία.

Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του Ρώσου (τότε) προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας (+4 UTC) καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 η Κομισιόν υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών της ώρας το 2019 σε όλη την ΕΕ, ενώ παράλληλα άφησε τα κράτη μέλη ελεύθερα να αποφασίσουν την επίσημη ώρα τους.

Η Κομισιόν προχώρησε στην πρόταση αυτή γιατί «το σύστημα των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας αμφισβητείται ολοένα και περισσότερο από τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ανέλυσε τα διαθέσιμα στοιχεία, από τα οποία προκύπτει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εναρμονισμένοι ενωσιακοί κανόνες στον τομέα αυτό για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς.

Την άποψη αυτή υποστηρίζουν επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και άλλοι παράγοντες (π.χ. στον τομέα των μεταφορών).

Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης δημόσια διαβούλευση, κατά την οποία ελήφθησαν περίπου 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84 % ήταν υπέρ του τερματισμού των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας, ενώ το 16 % υποστήριζε τη διατήρησή τους.

Εκπονήθηκε έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης».

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση βρίσκεται επί του παρόντος στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Προκειμένου η πρόταση να αρχίσει να παράγει νομικά αποτελέσματα, θα πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία.

Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, τασσόμενο υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας έως το 2021.

Το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει τη θέση του.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, «η ΕΕ σχεδίαζε να σταματήσει την αλλαγή της ώρας το 2021, αλλά ήρθε το Brexit και η πανδημία και κάποια άλλα ζητήματα διεθνούς γραφειοκρατίας».

«Το αδιέξοδο αυτό μπορεί εύκολα να ξεπεραστεί, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν σημαντικότερα ζητήματα να ασχοληθούν.

Τους τελευταίους μήνες, τα ευρωπαϊκά κράτη προσπαθούν να συγκρατήσουν την εξάπλωση του κορονοϊού και να εξασφαλίσουν την επιβίωση των συστημάτων υγείας και της οικονομίας τους, με αποτέλεσμα να μην τους απασχολεί ιδιαίτερα το ζήτημα της αλλαγής της ώρας», ανέφερε το δημοσίευμα.

Χειμερινή ώρα 2023: Το… debate για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα

Οι υποστηρικτές της θερινής ώρας γενικά υποστηρίζουν ότι εξοικονομεί ενέργεια, προωθεί την υπαίθρια δραστηριότητα τα καλοκαιρινά βράδια και είναι, επομένως, ευεργετική για τη σωματική και ψυχολογική υγεία, μειώνει τα τροχαία ατυχήματα, μειώνει το έγκλημα και λειτουργεί θετικά για τις επιχειρήσεις.

Οι διαφωνούντες υποστηρίζουν ότι η πραγματική εξοικονόμηση ενέργειας δεν είναι ξεκάθαρη, ότι η θερινή ώρα αυξάνει τους κινδύνους για την υγεία, όπως είναι ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή, ότι μπορεί να διαταράξει τις πρωινές δραστηριότητες και ότι η αλλαγή των ρολογιών δύο φορές το χρόνο προκαλεί οικονομική και κοινωνική αναστάτωση και ακυρώνει τυχόν οφέλη.

Οι αγρότες τείνουν γενικά να αντιτίθενται στη θερινή ώρα.

H συνεχής αλλαγή της ώρας είναι επιζήμια για την υγεία και τη διάθεση, αφού επηρεάζει τον κιρκαδικό ρυθμό.

Το 2017 μία meta-ανάλυση 44 μελετών διαπίστωσε ότι η θερινή ώρα οδηγεί μόνο σε 0,34% εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ημέρες εφαρμογής της.

Η meta-ανάλυση διαπίστωσε επίσης ότι «η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας είναι μεγαλύτερη για χώρες που βρίσκονται μακρύτερα από τον ισημερινό, ενώ οι υποτροπικές περιοχές καταναλώνουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια λόγω της θερινής ώρας».

Η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί επίσης να αντισταθμιστεί από την επιπλέον χρήση άλλων μορφών ενέργειας, όπως καυσίμου θέρμανσης.

Όπως γίνεται κατανοητό, υπάρχουν δύο ίδιες ώρες την ημέρα που αλλάζει η ώρα από θερινή σε χειμερινή. Αν δεν διευκρινιστεί με την προσθήκη της κατάλληλης επέκτασης, τότε δύο γεγονότα που συνέβησαν για παράδειγμα στην Ελλάδα στις 3:30′ το πρωί της 30ης Οκτωβρίου 2011, πιθανόν να έχουν μία ώρα διαφορά το ένα από το άλλο (το ένα συνέβη στις 3:30′ πριν την αλλαγή της ώρας και το άλλο στις 3:30′ μετά την αλλαγή).

Πολλά υπολογιστικά συστήματα έχουν τη δυνατότητα αυτόματης αλλαγής, αλλά η αλλαγή σε θερινή ώρα πρέπει να γίνεται με το χέρι σε όλα τα υπόλοιπα (ρολόγια χειρός, ρολόγια τοίχου, αυτοματισμοί ποτίσματος κλπ)

Το ύψος της ανατολής και της δύσης του Ήλιου μεταβάλλεται στη διάρκεια το χρόνου, όμως το πότε είναι κατακόρυφα είναι σχεδόν σταθερό.